Polub nas na Facebooku
menu
Polub nas na Facebooku

anemia

Anemia, czyli niedokrwistość, to pojęcie określające zespół objawów wywołanych przez szereg zaburzeń i nieprawidłowości różnego pochodzenia dotyczących krwi. Jej przyczyną może być zła dieta, zanik szpiku kostnego lub choroba przewlekła. Objawami anemii są często: osłabienie, trudności z koncentracją i spadek nastroju.

W zależności od mechanizmu powstawania, wyróżnia się wiele typów anemii, np. anemia aplastyczna, niedokrwistość hemolityczna, anemia złośliwa. Najczęściej występującą postacią anemii jest niedokrwistość niedoborowa, wynikająca przede wszystkim z deficytu żelaza w organizmie.

Rodzaje anemii

Ze względu na czynnik powodujący powstanie niedokrwistości wyróżnia się następujące rodzaje anemii:

  1. Anemia niedoborowa – spowodowana niedoborami, np.:
  • anemia megaloblastyczna (makrocytarna), która występuje w wyniku niedoborów witaminy B12 i kwasu foliowego wywołanych zwiększoną objętością erytrocytów (czerwonych krwinek),
  • anemia złośliwa (niedokrwistość Addisona-Biermera) – z powodu niedoboru B12,
  • anemia z braku żelaza (niedokrwistość syderopeniczna, mikrocytarna) – związana z brakiem żelaza w organizmie, co powoduje zmniejszenie wielkości krwinek czerwonych.
  1. Niedokrwistość syderoblastyczna – wywołana upośledzeniem metabolizowania żelaza w organizmie,
  2. Anemia hemolityczna – spowodowana przyspieszonym rozpadem erytrocytów, może być wrodzona lub nabyta.
  3. Anemia aplastyczna – w związku ze stopniowym zanikiem szpiku kostnego dochodzi do spadku poziomu wszystkich rodzajów krwinek (pancytopenii), do tego rodzaju anemii zalicza się również:
  • niedokrwistość Fanconiego, która jest rodzajem warunkowanej genetycznie wrodzonej anemii aplastycznej,
  • niedokrwistość Blackfana-Diamonda dziedziczona genetycznie (autosamalnie dominującą) – objawia się u noworodków i dzieci, towarzyszą jej wady wrodzone,
  1. Niedokrwistość będąca następstwem chorób przewlekłych.
  2. Anemia rzekoma – występująca w przypadku przewodnienia organizmu oraz u kobiet w ciąży, objawia się rozrzedzeniem krwi.
  3. Niedokrwistość pokrwotoczna – w wyniku gwałtownego lub długotrwałego krwawienia, np. podczas ciąży pozamacicznej, operacji,
  4. Anemia sierpowata (drepanocytoza) – nieuleczalna, genetyczna niedokrwistość spowodowana zlepianiem się czerwonych krwinek (które kształtem przypominają sierp), w konsekwencji dochodzi do powstawania zatorów i zakrzepów w naczyniach krwionośnych.

Ze względu na zawartość hemoglobiny we krwi, wyróżnia się również 4 typy anemii warunkujące przebieg choroby. Są to:

  • niedokrwistość łagodna – hemoglobina na poziomie 10 - 12 g/dl,
  • niedokrwistość umiarkowana – hemoglobina na poziomie 8 do 9,9 g/dl,
  • niedokrwistość ciężka – hemoglobina na poziomie 6,5 do 7,9 g/dl,
  • niedokrwistość zagrażająca życiu – hemoglobina poniżej 6,5 g/dl.

Przyczyny anemii

Główną i najczęstszą przyczyną niedokrwistości jest niedobór żelaza w organizmie. Ponadto można wyróżnić następujące czynniki powodujące rozwój anemii:

  • niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego, wywołany, m. in. nowotworami, chorobami pasożytniczymi, nadczynnością tarczycy lub dietą (w szczególności dietą wegańską)
  • uwarunkowania genetyczne, dziedziczenie, mutacje chromosomowe,
  • stosowanie restrykcyjnych diet eliminacyjnych, ubogich w żelazo,
  • utrata krwi spowodowana, np. mięśniakami macicy, zabiegami operacyjnymi, obfitymi miesiączkami, krwotokami z nosa czy wrzodami żołądka,
  • przewlekłe choroby,
  • choroby autoimmunologiczne,
  • nadużywanie alkoholu,
  • zatrucie ołowiem,
  • stosowanie niektórych leków, np. niesteroidowych preparatów przeciwzapalnych,

Objawy anemii

Do ogólnych symptomów świadczących o niedokrwistości zalicza się: szybką męczliwość, zadyszkę, osłabienie, bóle i zawroty głowy, duszności, bezsenność, zaburzenie rytmu serca (tachykardię), bladość skóry, błon śluzowych, ust i powiek.

Ze względu na rodzaj anemii, oprócz cech ogólnych, wyróżnia się też charakterystyczne:

  • objawy niedokrwistości syderopenicznej (tzw. pica) – czyli apetyt na niejadalne rzeczy, w tym przypadku jest to glina lub kreda, częste pękanie kącików ust (zajady), sucha i blada skóra, łamliwe paznokcie z podłużnymi prążkami, słabe i wypadające włosy,
  • objawy anemii hemolitycznej: zażółcenie skóry, powiększenie śledziony oraz wątroby,
  • objawy anemii aplastycznej: podatność na infekcje, nawracające gorączki – wywołane niedoborem białych krwinek (leukopenia), skaza krwotoczna – spowodowana niedostateczną ilością płytek krwi (trombocytopenia),
  • objawy niedokrwistości będącej następstwem chorób przewlekłych: reumatoidalne zapalenie stawów,
  • objawy anemii rzekomej: gwałtowny wzrost ciśnienia krwi, omdlenia,
  • objawy anemii pokrwotocznej: przyspieszone bicie serca, utrata przytomności.
  • objawy anemii sierpowatej: u dzieci dochodzi do opóźnionego dojrzewania płciowego, ograniczenia wzrostu, zakrzepicy, martwicy, bardzo ostrych bólów kości, powiększenia wątroby i śledziony.

Leczenie anemii

Leczenie niedokrwistości musi być poprzedzone dokładną diagnozą, która ustali i określi rodzaj anemii. Inaczej leczy się anemię hemolityczną a inaczej anemię aplastyczną. W zależności od przyczyny podaje się preparaty zawierające żelazo, witaminę B12, kwas foliowy. Często również zalecane jest włączenie do jadłospisu produktów bogatych w żelazo (np. czerwone mięso, jaja, orzechy i owoce morza), witaminę B12 (przetwory mleczne, wątróbka) i kwas foliowy (świeże owoce, zielone warzywa, produkty pełnoziarniste). W przypadku niedokrwistości spowodowanej utratą krwi leczenie polega na zatrzymaniu krwawienia oraz transfuzji krwi, płynów, żelaza i elektrolitów. W większości przypadków anemię można całkowicie wyleczyć. Leczenie anemii aplastycznej polega na wykonaniu przeszczepu szpiku kostnego. Niedokrwistość hemolityczna często wymaga wymiany wadliwie działającej zastawki serca lub operacyjnego naprawnienia źle funkcjonującego naczynia krwionośnego. Niepoddające się terapii są niektóre rodzaje anemii o podłożu genetycznym oraz anemia sierpowata.

Rozwiń całość
Hemoliza – czym jest? Przyczyny, objawy i leczenie schorzenia
Hemoliza – czym jest? Przyczyny, objawy i leczenie schorzenia
Anemia aplastyczna (niedokrwistość aplastyczna) – przyczyny, objawy i leczenie
Anemia aplastyczna (niedokrwistość aplastyczna) – przyczyny, objawy i leczenie
Anemia sierpowata (niedokrwistość sierpowatokrwinkowa): przyczyny, objawy i leczenie
Anemia sierpowata (niedokrwistość sierpowatokrwinkowa): przyczyny, objawy i leczenie
Czym jest anemia złośliwa (Addisona-Biermera)? Objawy i leczenie
Czym jest anemia złośliwa (Addisona-Biermera)? Objawy i leczenie
Najnowsze w tym temacie