Rokitnik zwyczajny to kolczasty, silnie rozgałęziony krzew (rzadziej – niskie drzewo), który dziko występuje na terenach Europy i Azji o umiarkowanym klimacie. Porasta głównie wybrzeża morskie i rzeczne. W Polsce spotykany jest na wybrzeżu Bałtyku i w Pieninach.
Często sadzi się go jako roślinę ozdobną, ponieważ wygląda niezwykle efektownie, gdy pokryty jest gronami złocisto-pomarańczowych owoców, które utrzymują się przez całą zimę. Są one cierpkie, kwaskowe i mają lekko ananasowy aromat (dlatego rokitnik często nazywany jest rosyjskim ananasem). Stanowią bardzo wartościowe źródło witamin, minerałów, kwasów organicznych, kwasów tłuszczowych oraz fitozwiązków. Z tego względu owoce (a czasem także liście) rokitnika są wykorzystywane nie tylko w sztuce kulinarnej, ale przede wszystkim jako substancja o działaniu leczniczym i kosmetycznym.
Sok z rokitnika – wartości odżywcze
Rokitnik jest niezwykle zasobny w witaminę C – choć w polskich odmianach znajduje się jej dziesięciokrotnie mniej niż w azjatyckich (250–300 mg w 100 g owoców) to dawka ta z nawiązką pokrywa dzienne zapotrzebowanie dorosłego człowieka na kwas askorbinowy.
Dzięki niespotykanemu składowi chemicznemu owoców rokitnika związek ten – inaczej niż w przypadku większości roślin – jest bardziej odporny na działanie wysokiej temperatury. Dlatego przetwory (w tym sok) z rosyjskiego ananasa, których produkcja wymaga długotrwałej obróbki termicznej, są także bogate w witaminę C. Rokitnik obfituje w beta-karoten, który jest prowitaminą A. Ponadto zawiera niemal wszystkie inne witaminy występujące w świecie roślinnym – E, K, P oraz większości z grupy B. Sok rokitnikowy zachowuje znaczne ich ilości.
Przetwory z owoców rokitnika to świetne źródło minerałów. Sok zawiera m.in.: potas, sód, wapń, magnez, żelazo, fosfor, mangan, cynk, miedź. W jego skład wchodzą także kwasy organiczne: winowy, szczawiowy, bursztynowy, jabłkowy. Rokitnik jest jedną z nielicznych roślin gromadzących w owocach tłuszcze – stanowią one blisko 10% świeżych owoców. Dostarczają głównie nienasyconych kwasów tłuszczowych (zwłaszcza rzadko występującego w świecie roślinnym omega-7) w zrównoważonych, korzystnych dla zdrowia proporcjach.
Sok z rokitnika to doskonałe źródło przeciwutleniaczy i innych substancji, które chronią rośliny przed szkodliwym wpływem czynników zewnętrznych. Należą do nich m.in.: antocyjany, sterole, karotenoidy, flawonoidy, garbniki. Związki te mają niezwykle korzystny wpływ na ludzki organizm, w szczególności na jego odporność na choroby.
Sok z rokitnika i jego właściwości lecznicze
W związku z ogromnym bogactwem wartości odżywczych rokitnika sok sporządzany z jego owoców może stanowić skuteczne lekarstwo na wiele dolegliwości. Stosowany regularnie:
- opóźnia procesy starzenia się organizmu,
- działa przeciwnowotworowo,
- wzmacnia odporność i wspomaga walkę z infekcjami,
- chroni przed miażdżycą, chorobą niedokrwienną serca, zawałami, udarami,
- obniża ciśnienie krwi i poziom cholesterolu,
- przyspiesza gojenie się ran, blizn, regenerację skóry po oparzeniach,
- wzmacnia kości i naczynia krwionośne,
- zwiększa krzepliwość krwi,
- łagodzi objawy reumatoidalnego zapalenia stawów,
- reguluje i usprawnia pracę układu nerwowego,
- wspomaga trawienie,
- pomaga zwalczać stany zapalne układu pokarmowego, wrzody żołądka i dwunastnicy,
- zapobiega wielu chorobom narządu wzroku,
- chroni przed szkodliwym, toksycznym wpływem czynników zewnętrznych, m.in. promieniowania (rentgenowskiego, ultrafioletowego),
- wpływa korzystnie na wygląd skóry,
- wzmacnia strukturę włosów i paznokci.
Sok z rokitnika – przeciwwskazania
Sok z rokitnika jest tak wartościowym, naturalnym źródłem substancji odżywczych, że korzystać z niego mogą niemal wszyscy. Ostrożność powinny zachować jedynie osoby cierpiące na niektóre schorzenia układu pokarmowego – stany zapalne trzustki i wątroby, kamicę żółciową, ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego. Poza tym picie soku z rokitnika jest całkowicie bezpieczne, nie można go przedawkować i nie stwierdzono jak dotąd żadnych skutków ubocznych włączenia go do codziennej diety. Spożywać go mogą nawet dzieci, kobiety w ciąży, matki karmiące i diabetycy.
Jakie właściwości ma sok z rokitnika? odpowiedz znajdziesz w naszym filmie:
Jak zrobić sok z rokitnika?
Rokitnik jest rośliną wykorzystywaną na wiele sposobów. Jego owoce są zbyt cierpkie, by spożywać je na surowo, ale ze względu na niespotykane bogactwo cennych dla zdrowia substancji przygotowuje się z nich herbatę, konfitury, likiery, galaretki, a także oleje, kremy, odżywki i inne kosmetyki. Produkty te zachowują pierwotne właściwości lecznicze rośliny. Często wytwarza się je nie tylko z owoców rokitnika, ale też z liści i nasion.
Najpopularniejszym produktem z rokitnika jest sok. Uzyskuje się go z owoców, które warto zbierać tuż po pierwszych przymrozkach, ponieważ wówczas są najmniej cierpkie. Sok można wycisnąć bezpośrednio ze świeżych owoców, ale wówczas będzie bardzo kwaśny. Dla uzyskania produktu o lepszych walorach smakowych należy go połączyć z innym, słodszym sokiem. Częściej stosowanym sposobem pozyskiwania soku jest zasypywanie owoców rokitnika cukrem (w proporcji 1:1) i pozostawianie na około 8 godzin. Po tym czasie pulpę owocową przez pół godziny gotuje się na wolnym ogniu, następnie przecedza, rozlewa do butelek i poddaje pasteryzacji. Tak przyrządzony sok przechowuje się w ciemnym miejscu. Można spożywać go na wiele sposobów – dodając do wody, herbaty, koktajli, wzbogacając nim smak potraw. Aby skorzystać z prozdrowotnych właściwości soku z rokitnika, należy na stałe włączyć go do codziennej diety.
