Chrzan pospolity wykorzystywany jest w kosmetyce, kuchni i lecznictwie. Nie powinny go stosować m.in. osoby z chorobami nerek.
Warto podkreślić, że, mimo wielu pozytywnych dla zdrowia i samopoczucia właściwości, chrzan pospolity może być również szkodliwy dla niektórych ludzi. Nie powinny go stosować np. osoby z marskością wątroby bądź zaburzeniami pracy nerek.
Czytaj też:
- Naturalne antybiotyki. Które z nich są najsilniejsze?
- Co to jest wasabi? Prozdrowotne właściwości i działanie wasabi oraz jego zastosowanie w kuchni
- Domowe sposoby na zapalenie gardła u dzieci i dorosłych
Chrzan pospolity – co to jest?
Chrzan pospolity (łac. Armoracia rusticana) to wieloletnia bylina z rodziny kapustowatych. Rośnie dziko w Europie i Azji, często można spotkać go również w Polsce. Ponadto jest rośliną uprawną, którą pozyskuje się nie tylko na produkty spożywcze i przyprawy, ale również w celach leczniczych. Roślina ta osiąga ok. 150 cm wysokości, ma silnie ulistnioną, mocną łodygę oraz liście, które mogą mieć nawet 100 cm długości. Są charakterystyczne i rozpoznaje się je po podłużnym, jajowatym kształcie. Kwiaty chrzanu pospolitego pojawiają się latem (od czerwca do sierpnia), są białe, drobne i małe (ok. 5 mm) oraz zebrane w wiechy (baldachimy). Pod ziemią znajduje się biały, długi i mięsisty korzeń. To właśnie on jest bardzo aromatyczny, a także ostry w smaku.
Chrzan pospolity – zastosowanie
Chrzan pospolity ma wiele zastosowań. W kuchni sprawdza się jako dodatek do dań mięsnych i ciężkostrawnych. Dzięki swoim właściwościom pobudza wytwarzanie soków żołądkowych, które ułatwiają trawienie takich potraw. Dodawany jest także do wielu przetworów z ogórków – dzięki właściwościom antybakteryjnym sprawia, że tego typu zapasy na zimę mogą dłużej nadawać się do spożycia. Ponadto stanowi świetną bazę do różnego rodzaju sosów i dressingów.
Chrzan na piegi
Warto wiedzieć, że chrzan pospolity używany jest także w kosmetyce. Osoby, które przemywają nim twarz, mogą cieszyć się delikatniejszą i wybieloną skórą. Dzięki swoim właściwościom usuwa także piegi i wszelkie przebarwienia.
Chrzan na ból gardła i przeziębienie
Chrzan pospolity stosowany jest także w leczeniu różnego typu dolegliwości i stanów chorobowych. Przede wszystkim sprawdza się przy przeziębieniach i grypie, gdyż jest naturalnym antybiotykiem. Ma również działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Idealnie sprawdza się przy objawach takich jak: kaszel, katar i ból gardła.
Jak działa chrzan na układ pokarmowy?
Dzięki właściwościom grzybobójczym i pleśniobójczym chrzan pospolity nadaje się dla osób chorujących na kandydozy. Neutralizuje środowisko sprawia, że np. drożdżyca znika. Jest również stosowany w dolegliwościach i schorzeniach układu pokarmowego.
Chrzan usprawnia działanie pęcherzyka żółciowego, wspomaga apetyt i trawienie, pobudza przemianę materii, a także obniża poziom złego cholesterolu. Warzywo jest również stosowane pomocniczo w leczeniu nowotworów. Jest to możliwe ze względu na zawarte w nim glukozynolany, które nie tylko hamują rozwój komórek nowotworowych, ale również zmniejszają ryzyko postępowania choroby.
Chrzan na bóle reumatyczne
Ponadto chrzan pospolity stosowany jest w leczeniu chorób reumatycznych, takich jak np. reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Dzięki niemu znikają obrzęk, objawy bólowe i przykurcze, a także zwiększa się zdolność ruchowa stawów. Można go wykorzystywać również w formie okładów na bóle w przebiegu skazy moczanowej lub podczas zapalenia nerwu kulszowego. Roślinę stosuje się także ze względu na jej rozgrzewające działanie, dlatego poleca się ją osobom borykającym się z infekcjami i zziębniętym.
Jak stosować chrzan pospolity?
Korzeń chrzanu ma wiele zastosowań. Również sposobów na jego przyrządzenie jest dużo. Do najczęstszych zalicza się pokrojenie go na niewielkie kawałki i ssanie. Można go także zetrzeć na tarce i dodać do wybranych produktów, np. do jogurtu naturalnego. Warto stosować chrzan pospolity w formie okładów, a także przygotować go jako składnik inhalacji. Dodatkowo można z niego przyrządzić syrop, który warto pić z dodatkami, np. z miodem i sokiem z cytryny.
Kto nie powinien stosować chrzanu pospolitego?
Mimo wielu przydatnych właściwości chrzanu pospolitego należy pamiętać, że nie każdy powinien go stosować. Nie powinny przyjmować go osoby z marskością wątroby, schorzeniami nerek, z problemami endokrynologicznymi, a także ze stanami zapalnymi przewodu pokarmowego. Powinny z niego zrezygnować także osoby z chorobą wrzodową. Jeśli po jego zjedzeniu występuje zgaga, także należy go odstawić. Warto również pamiętać, że codzienna, maksymalna dawka chrzanu to ok. 40 g. W większych ilościach może on powodować negatywne skutki, takie jak podrażnienie jelit, żołądka i nerek. Po spożyciu za dużej ilości chrzanu mogą pojawić się wymioty, biegunka i silne pocenie się.
Dlaczego warto jeść chrzan i jak wybrać ten najlepszy? Zobacz wideo:
A: Sonia Młodzianowska
