Zapalenie kaletki maziowej to stan, w którym jej tkanka ulega obrzękowi, przekrwieniu, a poziom wydzielania mazi może być nieprawidłowy. Przyczyną jest najczęściej ucisk przy przeciążeniu struktur ścięgnisto-mięśniowych albo wynikający z nieprawidłowej pozycji ciała.
Czym jest kaletka maziowa?
Kaletka maziowa to błoniasta, torebkowata struktura, która składa się m.in. z komórek wydzielających gęstą ciecz (maź). Pozwala ona na zmniejszenie siły tarcia pomiędzy przemieszczającymi się powierzchniami mięśni lub ścięgien a przylegającymi do nich elementami kostnymi. Część kaletek łączy się z jamami stawu, inne stanowią zamkniętą strukturę, która jest elementem amortyzującym ruch okolicznych narządów. Przykładem są kaletki maziowe kolana, w większości zlokalizowane w okolicy rzepki, która stanowi element łączący mięsień czworogłowy uda z więzadłem rzepkowym i kością piszczelową goleni. Przenosi olbrzymie obciążenia i porusza się po powierzchni licznych struktur, zarówno kostnych, jak i zbudowanych z tkanek miękkich. Kaletki maziowe pozwalają na uzyskanie płynności ruchów, zmniejszenie ich oporów i ograniczenie możliwości urazu przy powtarzanych czynnościach.
Przyczyny zapalenia kaletki maziowej
Przyczyną zapalenia kaletki maziowej jest zwykle podrażnienie jej tkanek. Może wynikać ono z:
- bezpośredniego urazu, np. przy silnym uderzeniu,
- powtarzającego się przeciążenia związanego z pracą czy uprawianym sportem,
- nagłego uszkodzenia wynikającego np. z wykonania gwałtownego ruchu przy nierozgrzanych mięśniach.
Zapalenie kaletki maziowej może powstać także wówczas, gdy jest ona uciskana przez dłuższy czas. Przykładem jest zapalenie jednej z przedrzepkowych kaletek maziowych u osób, które zmuszone są do długiego klęczenia (kafelkarze, sprzątacze). Kiedyś zespół ten nazywano nawet kolanem pokojówki.
Tendencja do stanów zapalnych kaletek maziowych jest wyraźnie większa u osób z niektórymi chorobami układowymi, takimi jak łuszczyca, reumatoidalne zapalenie stawów czy dna moczanowa.
Polecamy: Urazy kolana: najczęstsze kontuzje, objawy i powikłania
Kolano biegacza, czyli co? Odpowiedź znajdziesz w filmie:
Objawy zapalenia kaletki maziowej
Objawy zapalenia kaletki maziowej są typowe: w miejscu chorobowo zmienionym dochodzi do obrzęku, zaczerwienienia, zwiększenia ciepłoty tkanek oraz ograniczenia ruchomości. Dolegliwościom tym towarzyszy ból. W lekkich postaciach choroby związany jest z ruchem lub uciskiem, w postaciach cięższych lub przewlekłych obecny bywa również w spoczynku. W miejscu objętym chorobą może pojawić się drętwienie czy mrowienie skóry.
Zapalenie kaletki maziowej barku
Zapalenie kaletki maziowej barku (inaczej – podbarkowej) to częste schorzenie u osób, które aktywnie uprawiają sport lub wykonują prace związane z obciążaniem kończyn górnych i częstym unoszeniem ich nad głowę. Ciągłe drażnienie i ucisk przy intensywnych ruchach sprawiają, że tkanki kaletki znajdującej się w okolicy tzw. stożka rotatorów podlegają zmianom zapalnym, które po fazie ostrej mają tendencję do przewlekania się i z trudem poddają się leczeniu. Ból występuje przy unoszeniu ramienia ponad poziom barku, przy wykonywaniu rotacji ramienia w chwili, gdy jest ono wysunięte ku przodowi. Podobne dolegliwości pojawiają się przy osiowym obciążaniu (pociąganiu) ramienia uniesionego w bok do pozycji poziomej albo przy leżeniu na chorym ramieniu.
Polecamy: Na czym polega stan zapalny kolana. Stan zapalny kolana- objawy, a stan zapalny kolana- leczenie.
Leczenie zapalenia kaletki maziowej
Leczenie zapalenia kaletki maziowej to zwykle proces długi i wymagający ograniczenia aktywności fizycznej, która mogła być przyczyną pojawienia się stanu zapalnego. Terapia rozpoczyna się najczęściej od miejscowego podawania niesterydowych leków przeciwzapalnych w postaci maści lub żelów. Choremu zaleca się odpoczynek albo nawet czasowe unieruchomienie. Jeśli w torebce kaletki zbiera się w dużych ilościach płyn, zaleca się punkcje, które pozwalają na odciągnięcie nadmiaru mazi. Gdy intensywność objawów nie zmniejsza się, można miejscowo wstrzykiwać przeciwzapalnie leki z grupy glikokortykosteroidów. Ich użycie jest jednak obarczone pewnymi powikłaniami i powinno się odbywać w sytuacji, gdy lekarz prowadzący uzna to za niezbędne. W przewlekłych, ciężkich przypadkach zmian zapalnych konieczne bywa wycięcie kaletki maziowej.
Polecamy: Terapia manualna – barku, kolana, kręgosłupa lędźwiowego, szyjnego
Ćwiczenia przy zapaleniu kaletki maziowej
Ważną rolę w leczeniu zapalenia kaletki maziowej odgrywają ćwiczenia. Powinny one być zorientowane na zwiększenie ruchomości chorej okolicy. Można stosować np. ćwiczenia w odciążeniu – w podwieszeniu albo w wodzie. We wczesnych fazach zapalenia, gdy objawy narastają, stosuje się unieruchomienie i schładzanie miejsca zmienionego chorobowo. Pozwala to na zmniejszenie obrzęku i ograniczenie bólu. Kiedy ostra faza stanu zapalnego mija, można chore miejsce rozgrzewać (sollux, ultradźwięki) oraz podawać leki, korzystając z jonoforezy lub fotoforezy. Aby zachować właściwą ruchomość stawów i mięśni, zaleca się ćwiczenia rozciągające. Powrót do normalnej aktywności powinien odbywać się stopniowo, gdy stan zapalny zostanie opanowany, a wysiłek nie powoduje żadnych dolegliwości.
