Polub nas na Facebooku
Czytasz: Tomografia komputerowa - wszechstronna diagnostyka
menu
Polub nas na Facebooku

Tomografia komputerowa - wszechstronna diagnostyka

Lekarz ogląda zdjęcie rentgenowskie

Fot: peterleonard / stock.adobe.com

Badanie jest szybką i bezbolesną metodą diagnostyki. Promienie rentgenowskie pozwalają uzyskać wielowarstwowe przekrojowe obrazy ciała. Zawsze wymagane jest skierowanie od lekarza ze względu na dawkę promieniowania, którą przyjmuje badany.

Tomografia w medycynie ma wszechstronny zakres zastosowań. Ułatwia proces diagnostyczny zarówno w przypadku schorzeń przewlekłych, jak i stanach zagrożenia życia powstałych na skutek urazów. Tomografię komputerową (TK) wykorzystuje się m.in. w obrazowaniu urazów, badaniach głowy, klatki piersiowej, jamy brzusznej, narządów wewnętrznych, wykrywaniu chorób nowotworowych oraz krwawień i zatorów

Może ona zastąpić klasyczną koronarografię (badanie pozwala stwierdzić, które tętnice wieńcowe są zwężone i czy zwężenie jest istotne) czy inne badania angiograficzne (wykorzystujące techniki obrazowania medycznego do wizualizacji wnętrza naczyń krwionośnych oraz organów ciała).

Tomografia komputerowa - kiedy lekarz kieruje na badanie

Tomografię zawsze zleca lekarz. Dzięki tej metodzie można uzyskać przekrojowy obraz wybranej części ciała w celu oceny struktur narządów i wykrycia potencjalnych nieprawidłowości w budowie bądź skutków powstałego urazu. Skierowanie na tomografię komputerową możemy otrzymać od każdego lekarza posiadającego prawo wykonywania zawodu.

W wyjątkowych przypadkach zleca się tomografię w trybie natychmiastowym. Są to:

  • podejrzenie krwawienia wewnątrzczaszkowego,
  • podejrzenie kliniczne ropnia mózgu,
  • uraz głowy i kanału kręgowego,
  • oraz inne sytuacje, które w opinii lekarza kierującego wymagają pilnej diagnostyki.

Osoby z podejrzeniem ww. urazów mają zawsze pierwszeństwo w badaniu.

Tomografia głowy wykonywana jest także w celu diagnostyki nowotworów mózgu, a także:

  • po urazach rdzenia kręgowego,
  • przy chorobach kości czaszki, zatok (tomografia zatok), jam nosa, gardła i krtani,
  • w zmianach w mózgowiu,
  • w wadach wrodzonych ośrodkowego układu nerwowego,
  • przy chorobach przysadki mózgowej i oczodołu,
  • w zmianach zwyrodnieniowych kręgosłupa, przepuklinach,
  • przy zaburzeniach neurologicznych.

Tomografia komputerowa klatki piersiowej zlecana jest w przypadku podejrzenia zmian w opłucnej, ścianie klatki piersiowej, chorobach płuc, serca itp. Wskazaniem są też wszelkie podejrzenia wystąpienia w organizmie guzów, nowotworów, zapaleń, urazów czy wady narządów. Zastosowanie TK jest naprawdę bardzo szerokie, ponieważ pozwala na wykrycie wszelkich zmian i patologii.

Niebezpieczeństwo związane z promieniowaniem rentgenowskim dotyczy zwłaszcza dzieci i kobiet w ciąży (ze względu na możliwość uszkodzenia płodu, w tym przypadku nie wykonuje się badania TK). 

Ciąża jest więc traktowana jako przeciwwskazanie do wykonania tomografii, a w przypadku dzieci wykonuje się ją jedynie w uzasadnionych przypadkach.

Zobacz film: Nowe techniki diagnostyki nowotworów. Źródło: 36,6.

Tomografia z kontrastem

W niektórych przypadkach, w celu dokładniejszego i wyraźniejszego uwidocznienia ewentualnych zmian, tomografię wykonuje się z kontrastem. Jest to najczęściej płyn na bazie jodu - środek jonizujący. Płyn podawany jest w zależności od potrzeby: dożylnie, doustnie lub bezpośrednio do płynu mózgowo-rdzeniowego (w przypadku konieczności dokładnego obejrzenia kręgosłupa, rdzenia kręgowego czy nerwów).

Decyzję o podaniu kontrastu podejmuje lekarz po przeprowadzeniu wywiadu i zgromadzeniu informacji, czy dana osoba nie jest uczulona na związki jodu, czy występują u niej alergie (czy kiedykolwiek wcześniej pojawiła się reakcja na kontrast). Niestety u części pacjentów płyn może powodować reakcję alergiczną, objawiającą się ustępującą, ale dokuczliwą wysypką, a także pokrzywką i swędzeniem. Należy poinformować lekarza również o ciąży, laktacji, klaustrofobii, skłonności do krwawień.

Badanie TK

Podczas tomografii pacjent umieszczany jest na stole wsuwanym do wnętrza tomografu. Tam specjalna lampa, umieszczona na ramie, emituje promieniowanie rentgenowskie, które przechodzi przez poszczególne tkanki i ulega stopniowemu osłabieniu. Nowoczesne aparaty umożliwiają taką regulację mocy, aby można było uzyskać dokładny obraz określonych tkanek. 

Badany pozostaje w bezruchu, aby aparatura mogła wykonać jak najdokładniejsze zdjęcia. Czas badania zazwyczaj nie przekracza kilku minut, co jest jedną z największych przewag TK nad MRI (badanie trwa kilkadziesiąt minut) - szczególnie w trakcie diagnostyki urazów wielonarządowych. .

Gwarancją wiarygodności wyniku jest odpowiednie przygotowanie

Na tomografię należy przyjść na czczo, jeśli będzie podawany kontrast (ostatni posiłek trzeba zjeść 6 godz. wcześniej, a przez ostatnie 3 godziny nie należy spożywać również żadnych płynów). Wyjątkiem są cukrzycy, którzy w dniu badania muszą przyjąć ustaloną dawkę insuliny i spożyć posiłek (powinni również zabrać ze sobą coś do jedzenia i picia). Przed badaniem nie należy palić papierosów. Nie jest natomiast konieczne odstawienie przyjmowanych leków.

Zobacz film: Budowa mózgu. Źródło: 36,6

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
205
14
Polecamy
USG - proste badanie, które może uratować życie.
Jakie choroby pomaga wykryć?
USG - proste badanie, które może uratować życie. Jakie choroby pomaga wykryć? Dzień Dobry TVN
USG narządów rodnych.
Co wykrywa?
O badaniach kobiet i mężczyzn
USG narządów rodnych. Co wykrywa? O badaniach kobiet i mężczyzn Dzień Dobry TVN
Badanie MR – na czym polega rezonans magnetyczny?
Badanie MR – na czym polega rezonans magnetyczny? TVN zdrowie
Czym zajmuje się radiolog?
Na czym polega badanie radiologiczne?
Czym zajmuje się radiolog? Na czym polega badanie radiologiczne? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia