Polub nas na Facebooku
Czytasz: Szpiczak mnogi – choroba nowotworowa. Przyczyny i terapia choroby
menu
Polub nas na Facebooku

Szpiczak mnogi – choroba nowotworowa. Przyczyny i terapia choroby

lekarz

Fot.: Ariel Skelley / Getty Images

Szpiczak mnogi to choroba polegająca na gromadzeniu plazmocytów wytwarzających monoklonalna immunoglobulinę. W jej leczeniu uwzględnia się nie tylko samego szpiczaka, ale też towarzyszące mu problemy zdrowotne. Dokładne przyczyny choroby nie zostały jeszcze rozpoznane. Rokowanie jest zależne od stopnia zaawansowania szpiczaka.

Szpiczak mnogi to choroba nowotworowa, której charakterystyczną cechą jest namnażanie się patologicznych komórek układu odpornościowego – plazmocytów. Powstają one w szpiku kostnym. Prawidłowe komórki układu immunologicznego wytwarzają immunoglobuliny wspomagające w zwalczanie infekcji. Tymczasem immunoglobuliny wytarzane przez plazmocyty u chorego na szpiczaka mnogiego nie spełniają swoich właściwych funkcji. Szpiczak mnogi najczęściej dotyczy mężczyzn, w większości przypadków występuje po 70. roku życia. Niewielki odsetek chorych to osoby poniżej 60. roku życia (5%) oraz poniżej 40. roku życia (2%).

Przyczyny szpiczaka mnogiego

Przyczyny szpiczaka mnogiego nie zostały jeszcze rozpoznane. Najprawdopodobniej duże znaczenie mają tutaj czynniki genetyczne oraz niektóre zakażenia wirusowe i bakteryjne. Istotne może być również narażenie na częsty kontakt z niektórymi substancjami chemicznymi, takimi jak benzen, azbest czy składniki znajdujące się w środkach ochrony roślin. Nie bez znaczenia jest też prawdopodobnie długotrwała ekspozycja na promieniowanie jonizujące.

Szpiczak mnogi – rokowania

Podjęcie leczenia szpiczaka mnogiego z reguły pozwala uzyskać remisję i zwiększenie długości życia chorego. Gorsze są wyniki leczenia nawrotów. Zwykle przyczyną śmierci jest zakażenie. Zależnie od współistniejących czynników ryzyka, 5-letnie całkowite przeżycie udaje się osiągnąć w 40–80% przypadków. Rokowanie, zależnie od stopnia rozwoju choroby, określa się według międzynarodowego wskaźnika rokowniczego dla szpiczaka mnogiego. Średnio chorujący przeżywają:

  • I stopień – 62 miesiące,
  • II stopień – 45 miesięcy,
  • III stopień – 29 miesięcy.

Zobaczcie, czy warto zrobić badanie na obecność genów BRCA1 i BRCA2:

Zobacz film: Gen BRCA a nowotwory. Źródło: 36,6

Szpiczak – diagnostyka

By zdiagnozować szpiczaka mnogiego, wykonuje się również szereg badań, takich jak:

  • morfologia krwi obwodowej,
  • biopsja aspiracyjna,
  • morfologia szpiku i immunofenotyp,
  • badania cytogenetyczne oraz molekularne.

Sprawdzane jest również stężenie poszczególnych rodzajów białek w surowicy oraz poziom przeciwciał: prawidłowych (jest zmniejszony) i nieprawidłowych ( jest podniesiony).

Wyniki powyższych badań oraz rentgenowskie zdjęcie kości (RTG) pozwalają na określenie stopnia zaawansowania choroby:

  • I stadium – mała masa nowotworu, na zdjęciu RTG zmiany są niewidoczne lub dostrzegalne jest jedno ognisko nowotworu.
  • II stadium – średnia masa nowotworu, na zdjęciu RTG widać nieliczne ogniska nowotworu.
  • III stadium – duża masa nowotworu, na zdjęciu RTG widoczne liczne ogniska nowotworu.

Podczas diagnozy szpiczaka mnogiego należy różnicować z innymi chorobami, w tym m.in. gammapatiami monoklonalnymi, plazmocytozami poliklonalnymi oraz z przerzutami innych nowotworów do kości, tj. rakiem nerki, rakiem piersi, niedrobnokomórkowym rakiem płuca, rakiem stercza.

Leczenie szpiczaka mnogiego

Wybór sposobu leczenia należy do lekarza specjalisty. Osoby, u których choroba ma powolny, bezobjawowy przebieg (tzw. szpiczak „tlący”), z reguły podlegają jedynie obserwacji. Chorzy z pojedynczym guzem nowotworowym leczeni są promieniowaniem lub kieruje się ich na leczenie operacyjne. Chemioterapię można podawać osobom poniżej 65. roku życia. Stosuje się podczas niej takie leki, jak:

  • bortezomib,
  • talidomid,
  • deksametazon,
  • cyklofosfamid,
  • doksorubicyna,
  • melfalan,
  • prednizon,
  • lenalidomid.

Czasami chemioterapia wspierana jest przeszczepem autologicznych komórek krwiotwórczych. Są to komórki pochodzące z krwi obwodowej lub szpiku kostnego samego chorego.

Skuteczność chemioterapii po raz pierwszy ocenia się po jej trzech cyklach. Później – wg harmonogramu ustalonego przez lekarza na podstawie wyników poszczególnych badań. Leczenie zmienia się, gdy po dwóch cyklach choroba nadal postępuje.

Konieczne może być leczenie wspomagające:

przeciwdziałanie niewydolności nerek, m.in. podawanie leków obniżających stężenie białka w osoczu, nawadnianie chorego,

  • profilaktyka osteolizy (przerzutów nowotworów do kości), m.in. podawanie chorym bisfosfonianów,
  • leczenie podwyższonego poziomu wapnia we krwi (hiperkalcemii),
  • leczenie podniesionego stężenia białka całkowitego w osoczu (hiperproteinemii),
  • leczenie zaburzeń krzepnięcia,
  • terapia niedokrwistości,
  • łagodzenie objawów bólowych – stosuje się paracetamol, opioidy oraz radioterapię, wykluczone są niesteroidowe leki przeciwzapalne,
  • przeciwdziałanie zakażeniom – chorych szczepi się na pneumokoki i grypę, w niektórych przypadkach choremu dożylnie podaje się przeciwciała.

Bibliografia:

1. Interna Szczeklika, Kraków 2014,

2. A. Dmoszyńska, Postępy w rozpoznawaniu szpiczaka plazmocytowego oraz rekomendacje dotyczące leczenia

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
403
22
Polecamy
Migrena to nie przypadłość rozhisteryzowanych kobiet.
Jak skutecznie walczyć z tą chorobą?
Migrena to nie przypadłość rozhisteryzowanych kobiet. Jak skutecznie walczyć z tą chorobą? Dzień Dobry TVN
Leczenie raka.
Jakie są sposoby leczenia nowotworu?
Leczenie raka. Jakie są sposoby leczenia nowotworu? Dzień Dobry TVN
Mielofibroza – pierwotne włóknienie szpiku.
Przyczyny, objawy i leczenie
Mielofibroza – pierwotne włóknienie szpiku. Przyczyny, objawy i leczenie TVN zdrowie
Przewlekła białaczka limfatyczna – rodzaje, objawy, diagnostyka i postępowanie po rozpoznaniu choroby
Przewlekła białaczka limfatyczna – rodzaje, objawy, diagnostyka i postępowanie po rozpoznaniu choroby TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia