Polub nas na Facebooku
Czytasz: Rozwolnienie – przyczyny biegunki, rodzaje i sposoby jej zatrzymania
menu
Polub nas na Facebooku

Rozwolnienie – przyczyny biegunki, rodzaje i sposoby jej zatrzymania

NAN

Fot: tuk69tuk / stock.adobe.com

Rozwolnienie, potocznie nazywane biegunką, często jest objawem, który może być niegroźnym. Może też jednak zwiastować poważne choroby. Jeśli trwa dłużej niż 3 dni albo towarzyszą jej inne symptomy (obecność krwi w stolcu, objawy silnego odwodnienia, objawy neurologiczne) należy skonsultować się z lekarzem.

Rozwolnienie występuje najczęściej, gdy w organizmie dochodzi do zakażenia wirusowego, bakteryjnego bądź pasożytniczego. 

Objawia się oddawaniem stolca o luźnej, wręcz wodnistej konsystencji minimum 3 razy w ciągu doby. Podczas biegunki w kale znajduje się ponad 75% wody – w niektórych przypadkach w jego składzie może być też krew, śluz i inne substancje. 

Rozwolnienie może mieć wiele przyczyn, jednak najczęściej występuje w związku z zatruciem pokarmowym bądź chorobami takimi jak: zespół jelita drażliwego, zespół Crohna, wrzodziejące jelito grube, a także z przewlekłą infekcją.

Rozwolnienie u dorosłych – przyczyny i rodzaje

Rozwolnienie zależnie od rodzaju może mieć różne przyczyny. Wyróżnia się rozwolnienie ostre (trwające do 3 tygodni) i przewlekłe (trwająca co najmniej 21 dni).

Rozwolnienie ostre może występować w formie zakaźnej i niezakaźnej. Biegunka wywołana zakażeniem najczęściej wynika z nieprzestrzegania podstawowych zasad higieny. 

Może doskwierać osobom, które rzadko myją ręce, piją skażoną wodę bądź nie dbają o mycie owoców i warzyw przed ich spożyciem. 

Bakterie, które dostają się w ten sposób do organizmu, mnożą się w jelicie cienkim i uszkadzają jego komórki. Rozwolnienie jest reakcją obronną organizmu, w trakcie której bakterie są usuwane. 

Zobacz film: Przyczyny i leczenie biegunki. Źródło: 36,6

Najczęściej do zakażeń dochodzi w wyniku: 

  • rotawirusów, 
  • duru brzusznego
  • pałeczek okrężnicy, 
  • zakażeń pasożytniczych bądź 
  • na skutek toksyn bakteryjnych i grzybiczych pochodzących z żywności. 

Biegunka ostra w formie niezakaźnej najczęściej wynika z nietolerancji pokarmowej (nietolerancja glutenu, laktozy), leków (antybiotyki, antydepresanty, niesteroidowe leki przeciwzapalne), a także różnego rodzaju chorób jelit (zespół jelita drażliwego, choroba Crohna).

Rozwolnienie przewlekłe również można różnicować na: biegunkę osmotyczną, biegunkę sekrecyjną, tłuszczową i zapalną. W przypadku rozwolnienia osmotycznego biegunka powstaje na skutek substancji, których organizm nie jest w stanie wchłonąć, a także stosowania niektórych leków (metformina, laktuloza, orlistat itp.) czy nietolerancji laktozy. Biegunka sekrecyjna, nazywana także wydzielniczą bądź toksyczną. Powstaje na skutek leków przeczyszczających, nadużywania alkoholu, nowotworów oraz bakterii (salmonella, gronkowiec), wirusów i pierwotniaków. 

Przyczynami biegunki tłuszczowej mogą być: cholestatyczna choroba wątroby, przewlekłe zapalenie trzustki bądź zespół rozrostu bakteryjnego. Typ rozwolnienia przewlekłego nazywany biegunką zapalną może być wywoływany alergią pokarmową, nieswoistym zapaleniem jelit bądź nowotworem jelit. 

Ponadto przyczyną biegunki przewlekłej może być przyspieszony pasaż jelitowy, wywoływany przez nadczynność tarczycy oraz zespół jelita drażliwego bądź zaburzenia wchłaniania występujące podczas niedokrwienia jelita lub celiakii.

Zobacz film: Biegunka podróżnika. Źródło: 36,6.

Rozwolnienie u niemowląt i starszych dzieci

Rozwolnienie u niemowląt różni się objawami zależnie od tego, czy są one karmione mlekiem matki czy modyfikowanym. U dzieci karmionych piersią stolce występują często, nawet u zdrowego dziecka, jednak podczas rozwolnienia stają się jeszcze luźniejsze, wręcz wodniste, a także zwiększa się częstotliwość ich wydalania. 

Dodatkowo mogą zawierać śluz bądź krew, nierzadko się pienią i mają nieprzyjemny zapach. Podczas biegunki niemowlak jest niespokojny, płaczliwy, wierzga nóżkami (wskazuje to na ból brzucha), nie chce jeść, a jego brzuszek jest wzdęty. 

Ponadto mogą wystąpić: gorączka, wymioty oraz zmniejszona ilość oddawania moczu. Rozwolnienie u niemowlaka karmionego mlekiem modyfikowanym charakteryzuje się częstym oddawaniem stolców o płynnej bądź półpłynnej konsystencji. Już 3 stolce o dużej objętości, mające wodnistą strukturę, wskazują na biegunkę u niemowlaka.

Rozwolnienie u niemowlaka może mieć różne przyczyny. Najczęściej związane jest z zatruciem pokarmowym, infekcją układu pokarmowego bądź inną, np. ucha środkowego lub dróg moczowych. 

Nierzadko biegunka występuje, gdy niemowlę ma alergię bądź nietolerancje na niektóre pokarmy. Rozwolnienie może być też spowodowane wrodzonymi chorobami (mukowiscydozą, celiakią) lub skutkami ubocznymi leków, a także czasem podczas ząbkowania.

Jak zatrzymać rozwolnienie?

  1. Obecnie nie zaleca się stosowania leków zapierających, chyba że lekarz zdecyduje inaczej (np. w przypadku znacznego odwodnienia).
  2. Rozwolnienie zatrzymywane jest także poprzez usunięcie przyczyny, np. mleka z diety w niedoborach laktazy, glutenu w przypadku osób chorych na celiakię bądź leków wywołujących biegunkę (lekarz może je zmienić).
  3. Aby organizm sprawnie funkcjonował, nie może ulec odwodnieniu. Dlatego też w leczeniu rozwolnienia ważne jest odpowiednie nawodnienie – należy regularnie pić dużo wody i elektrolitów.
  4. Jeśli biegunka nie ustępuje i istnieją dowody wskazujące na etiologię bakteryjną, należy wdrożyć leczenie farmakologiczne oparte na antybiotykoterapii.

    Należy jednak pamiętać, że nawet w przypadku biegunek bakteryjnych należy wstrzymać się z leczeniem antybiotykami. Leki te mogą bowiem doprowadzić do wyindukowania stanu nosicielstwa (np. salmonella).

Zobacz film: Jak zbudowany jest układ pokarmowy? Źródło: 36,6

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
92
34
Polecamy
Jak wygląda biegunka u niemowlaka?
Co podać, jakie są objawy i przyczyny?
Jak wygląda biegunka u niemowlaka? Co podać, jakie są objawy i przyczyny? Dzień Dobry TVN
Przyczyny oraz leczenie wysypki na twarzy niemowlaka
Przyczyny oraz leczenie wysypki na twarzy niemowlaka Dzień Dobry TVN
Biegunka u niemowlaka.
Jak wygląda?
Jak pomóc dziecku?
Biegunka u niemowlaka. Jak wygląda? Jak pomóc dziecku? TVN zdrowie
Ile może trwać biegunka u dziecka?
Jakie domowe sposoby leczenia zastosować?
Ile może trwać biegunka u dziecka? Jakie domowe sposoby leczenia zastosować? TVN zdrowie
Komentarze (1)
kenq
jak biegunka zdarza się często to coś musi być nie tak. u mnie tak było. jelita nie pracowały jak należy. dopiero jak pobudziłam je lekiem Debutir to zaczęły pracować normalnie. skończył się problem biegunek albo zaparć.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia