Polub nas na Facebooku
Czytasz: Psychoza maniakalno-depresyjna – objawy, przyczyny i leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Psychoza maniakalno-depresyjna – objawy, przyczyny i leczenie

smutna kobieta siedzi na podłodze, rękami zasłania twarz

Fot. Nadezhda1906 / Getty Images 

Psychoza maniakalno-depresyjna to choroba, w której dziedziczenie odgrywa istotną rolę. Jako zespół objawów nie jest uleczalna, lecz istnieje możliwość całkowitej kontroli tej choroby poprzez odpowiednią farmakoterapię.

Psychoza maniakalno-depresyjna czy cyklofenia to nazwy poniekąd historyczne. Obecnie używa się określeń „choroba afektywna dwubiegunowa” lub „zaburzenia afektywne dwubiegunowe”. Częstość występowania schorzenia można oszacować na około 2% społeczeństwa, jednak stopień rozpowszechnienia objawów wchodzących w zakres tej choroby jest zdecydowanie wyższy. Jest to zaburzenie charakteryzujące się występowaniem epizodów depresyjnych lub maniakalnych, czy też epizodów o charakterze mieszanym. Pomiędzy nimi występują okresy całkowitego lub znaczącego ustąpienia objawów klinicznych. Choroba staje się istotnym problemem społecznym, gdyż dotyka często osób w młodym wieku, przez co niejednokrotnie czyni je niezdolnymi do pracy. Prowadzi do zaburzeń w zakresie funkcjonowania społecznego, rodzinnego, zawodowego. Skuteczne leczenie jest możliwe pod warunkiem wczesnego rozpoznania i właściwej współpracy chorego z lekarzem.

Psychoza maniakalno-depresyjna – czym jest?

Należy pamiętać, że psychoza maniakalno-depresyjna nie jest jedną konkretną chorobą, dającą określone objawy. Jest to kilka przeplatających się zaburzeń o odmiennym obrazie klinicznym. Poszczególne epizody mają różne nasilenie, przebieg, w różnym stopniu odpowiadają na leczenie. Wyróżnia się kilka typów psychozy maniakalno-depresyjnej, a mianowicie:

  • typ I – liczne epizody depresyjne przeplatające się z kilkoma epizodami manii,
  • typ II – liczne epizody depresji przeplatające się kilkoma epizodami hipomanii (manii o mniejszym nasileniu),
  • typ III – epizody depresyjne, manii, hipomanii, które wynikają ze stosowania leków przeciwdepresyjnych,
  • typ III i hipomania – wynik nadużycia alkoholu lub innych substancji czynnych,
  • typ sezonowy – w okresie jesienno-zimowym pojawiają się epizody depresji, natomiast w miesiącach letnich – manii.

Częstotliwość występowania zmiany faz jest różna. Może występować jeden epizod raz na kilka lat, jak również kilka zmian nastroju w jednym miesiącu. Poszczególne epizody mają specyficzne objawy kliniczne.

Jakie są pierwsze objawy depresji? Odpowiedź znajdziesz w naszym filmie:

Zobacz film: Jakie są pierwsze objawy depresji? Źródło: 36,6.

Przyczyny psychozy maniakalno-depresyjnej

Na powstanie oraz na przebieg choroby wpływ ma wiele czynników biologicznych, społecznych i psychicznych. Bardzo istotną rolę odgrywają czynniki genetyczne. Istnieją podejrzenia co do tendencji do dziedziczenia psychozy maniakalno-depresyjnej, choć należy pamiętać, że nie ma jednej konkretnej przyczyny choroby. Do jej wystąpienia, a także stopnia nasilenia objawów przyczynia się kilka czynników. Bardzo duży wpływa mają wszelkiego rodzaju czynniki psychospołeczne czy środowiskowe. Samo nasilenie objawów bardzo koreluje z wieloma czynnikami psychicznymi, jak np. z relacjami z bliskimi czy z właściwym rytmem dnia.

Objawy psychozy maniakalno-depresyjnej

Objawy kliniczne różnią się w zależności od tego, jaki epizod ma aktualnie chory lub czy jest w fazie remisji, czyli wycofania się objawów chorobowych.

Epizod depresyjny objawia się obniżeniem nastroju, brakiem radości z życia, utratą zdolności do cieszenia się tym, co do tej pory sprawiało radość i przyjemność. Chory traci wszelkie zainteresowania, traci siły, energię i chęć życia. Objawy obejmują również zaburzenia pamięci, koncentracji, osłabienie, problem z wykonywaniem codziennych czynności, nawet tych higienicznych. Wśród objawów epizodu depresji wymienia się także:

  • zahamowanie psychoruchowe, czyli pozostanie w totalnym bezruchu, niemożność nawiązania z chorym żadnego kontaktu słownego ani wzrokowego,
  • nadmierną senność,
  • spadek libido,
  • drażliwość, płaczliwość,
  • próby samobójcze,
  • myślenie depresyjne, czyli pesymistyczne,
  • objawy wytwórcze w postaci urojeń, poczucia winy, beznadziejności,
  • halucynacje słuchowe w postaci głosów nakazujących czy oskarżających.

Epizod maniakalny jest zupełnie odwrotny. Charakteryzuje się podwyższonym nastrojem. Objawy to:

  • nadpobudliwość,
  • wesołkowatość,
  • próby narzucania innym własnej woli,
  • łatwe popadanie w złość, a nawet we frustrację,
  • słowotok,
  • gonitwa myśli,
  • nielogiczne wypowiedzi,
  • bezkrytyczność wobec siebie,
  • nadmiar energii,
  • bezsenność.

Czasami pacjent nie ma typowej manii, a tzw. hipomanię. Objawy są wtedy mniej nasilone i krócej trwają. Chory ma wtedy zwiększony napęd psychoruchowy, jednak jest w stanie nad tym choć częściowo zapanować. Niektórzy chorzy mogą mieć również epizody mieszane, podczas których współwystępują objawy depresji i manii. Chory może więc być nadmiernie pobudzony, jednak towarzyszą mu wtedy myśli negatywne. Ma dużą skłonnością do prób samobójczych. Jeśli właściwie współpracuje z psychiatrą, przyjmuje leki według zaleceń, może mieć coraz więcej okresów remisji, czyli stanów bez jakichkolwiek objawów klinicznych.

Psychoza maniakalno-depresyjna – czy jest uleczalna?

Celem leczenia psychozy maniakalno-depresyjnej nie jest jej całkowite wyleczenie, lecz uzyskanie jak najdłuższego okresu remisji, a także zapobieganie nawrotom. Leczenie jest długotrwałe i należy liczyć się z długoletnim przyjmowaniem leków, właściwie do końca życia. Mimo braku objawów zaleca się leczenie podtrzymujące i profilaktyczne. Bardzo istotną rolę odgrywa również psychoterapia.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
17
3
Polecamy
Co to jest cyklofrenia?
Poznaj jej przyczyny, objawy i metody leczenia.
Co to jest cyklofrenia? Poznaj jej przyczyny, objawy i metody leczenia. Dzień Dobry TVN
Czy depresja może mieć różne maski?
Sprawdź, jak rozpoznać i skutecznie leczyć depresję maskowaną
Czy depresja może mieć różne maski? Sprawdź, jak rozpoznać i skutecznie leczyć depresję maskowaną Dzień Dobry TVN
Depresja dwubiegunowa - przyczyny, objawy, leczenie
Depresja dwubiegunowa - przyczyny, objawy, leczenie TVN zdrowie
Epizod psychotyczny – objawy, przyczyny, postępowanie
Epizod psychotyczny – objawy, przyczyny, postępowanie TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia