Polub nas na Facebooku
Czytasz: Ostra białaczka szpikowa (AML) - rokowania, pierwsze objawy i leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Ostra białaczka szpikowa (AML) - rokowania, pierwsze objawy i leczenie

Mąż trzyma za rękę żonę chorą na białaczkę

Fot: Photographee.eu / fotolia.com

Ostre białaczki szpikowe (AML) to najczęstsze ostre białaczki u dorosłych. Nieznane są przyczyny ich rozwoju. Udowodniono, że istnieją czynniki zwiększające ryzyko zachorowania. Początkowe objawy nie są charakterystyczne. Podejrzenie choroby można wysunąć po wykonaniu morfologii krwi.

Ostre białaczki szpikowe (AML - ang. acute myeloid leukemia) to nowotwory złośliwe rozwijające się w szpiku kostnym. Stanowią około 80% białaczek ostrych u dorosłych. Średnia wieku w chwili rozpoznania wynosi około 65 lat. W szpiku kostnym zachodzą procesy różnicowania komórek macierzystych, krwiotwórczych, w poszczególne linie komórkowe. W efekcie we krwi obwodowej znajduje się odpowiednia ilość erytrocytów, leukocytów czy płytek krwi. Kiedy szpik zostaje zajęty przez proces nowotworowy, dochodzi do zaburzeń różnicowania tych linii komórkowych i objawów związanych z niedoborem erytrocytów, leukocytów i trombocytów.

Co to jest ostra białaczka szpikowa?

To nowotwór złośliwy układu białokrwinkowego, który powstaje na skutek proliferacji klonu nieprawidłowych, stransformowanych komórek, będących początkowym etapem mielopoezy, czyli powstawania i różnicowania komórek szpiku kostnego. Niedojrzałe, niezróżnicowane komórki zaczynają dominować w szpiku i we krwi obwodowej, a czasem tworzą również nacieki w narządach wewnętrznych, upośledzając ich czynność.

Przyczyny ostrej białaczki szpikowej są nieznane

Istnieje wiele czynników ryzyka wystąpienia ostrej białaczki szpikowej, jednak nie ma jednej konkretnej przyczyny jej rozwoju. Za udowodnione czynniki ryzyka uznaje się:

  • promieniowanie jonizujące,
  • ekspozycję na benzen,
  • przebytą chemioterapię środkami alkilującymi lub inhibitorami topoizomerazy.

Zobacz film: Białaczka – typy i objawy. Źródło: Bez recepty

Przebieg naturalny ostrej białaczki szpikowej

Początkowo pojawia się gorączka nieznanego pochodzenia i osłabienie ogólne. Kolejne objawy związane są z niedoborem konkretnych elementów morfotycznych.

Objawy wynikające z niedokrwistości:

Objawy związane z upośledzeniem odporności:

  • afty, owrzodzenia jamy ustnej,
  • uaktywnienie opryszczki,
  • zwiększona podatność na zakażenia,
  • grzybice.

Objawy skazy krwotocznej:

  •  krwawienia z dziąseł, nosa,
  •  plamica na skórze,
  •  krwawienia z przewodu pokarmowego.

U około 5% pacjentów pojawiają się objawy leukostazy, czyli zaburzeń przepływu krwi w mikrokrążeniu pod wpływem leukocytozy:

  • zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego objawiające się bólami i zawrotami głowy, zaburzeniami widzenia, szumami usznymi, zaburzeniami świadomości,
  •  duszność,
  •  priapizm,
  •  niedokrwienie w obrębie kończyn,
  •  objawy niedokrwienia mięśnia sercowego.

W zaawansowanym stadium dochodzi do nacieczenia narządów wewnętrznych i objawów z tym związanych:

  •  powiększenie wątroby, śledziony (u około 30% chorych),
  •  powiększenie węzłów chłonnych,
  •  objawy zajęcia układu oddechowego, czyli duszność, niewydolność oddechowa,
  •  zaburzenia rytmu serca,
  •  bóle kości i stawów,
  •  objawy zajęcia ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego.

Przebieg choroby jest ciężki. Jeśli nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie, chory umiera, przede wszystkim w wyniku powikłań infekcyjnych i krwotocznych.

Jak rozpoznać ostrą białaczkę szpikową?

Podstawowym, a zarazem najprostszym i ogólnodostępnym badaniem, jest morfologia krwi.

Można w niej stwierdzić leukocytozę lub leukopenię, niedokrwistość, małopłytkowość. Wynik morfologii z rozmazem prezentuje zaburzenia proporcji niedojrzałych komórek krwi (tzw. blastów) i dojrzałych komórek krwi. Widoczna jest przerwa białaczkowa, czyli liczne komórki blastyczne i nieliczne dojrzałe granulocyty.

Zobacz także: Białaczka u dzieci. Jakie są objawy i rodzaje?

Celem potwierdzenia choroby wykonuje się biopsję aspiracyjną, a gdy nie można uzyskać komórek drogą aspiracji, przeprowadza się trepanobiopsję.

Inne badania diagnostyczne, jak zdjęcie rentgenowskie klatki piersiowej, ultrasonografię (USG) jamy brzusznej, echokardiografię, wykonuje się, gdy podejrzewa się naciek nowotworowy w obrębie konkretnych narządów.

Kryteria diagnostyczne ostrej białaczki szpikowej

AML zostaje rozpoznana, kiedy odsetek blastów wynosi co najmniej 20% w szpiku lub krwi obwodowej. Rozpoznanie szczegółowe, potrzebne do wyboru leczenia i określenia rokowania, opiera się na badaniach cytogenetycznych i molekularnych.

Leczenie ostrej białaczki szpikowej jest wieloetapowe

Pierwszy etap leczenia obejmuje indukcje remisji, czyli polichemioterapię mającą na celu zredukowanie ilości komórek białaczkowych. Kolejną fazą leczenia jest konsolidacja remisji, czyli usunięcie minimalnej choroby resztkowej. Ostatnim etapem jest leczenie pokonsolidacyjne, by zapobiec nawrotowi choroby. Dobór chemioterapii zależy od charakteru molekularno-cytogenetycznego choroby.

Ważne jest również leczenie wspomagające, obejmujące zapobieganie infekcjom, powikłaniom niedokrwistości czy małopłytkowości.
Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
116
6
Polecamy
Białaczki – ostre i przewlekłe nowotwory z limfocytów i białych krwinek
Białaczki – ostre i przewlekłe nowotwory z limfocytów i białych krwinek TVN zdrowie
Ostra białaczka limfoblastyczna (ALL) - rokowania u dzieci i dorosłych
Ostra białaczka limfoblastyczna (ALL) - rokowania u dzieci i dorosłych TVN zdrowie
Demencja czy alzheimer?
Jak je odróżnić i co warto o nich wiedzieć?
Demencja czy alzheimer? Jak je odróżnić i co warto o nich wiedzieć? Dzień Dobry TVN
Kiła nabyta i kiła wrodzona - objawy, leczenie
Kiła nabyta i kiła wrodzona - objawy, leczenie Dzień Dobry TVN
Komentarze (1)
Hiob
Czyli dla starszych ludzi nie ma szans na wyleczenie.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia