Polub nas na Facebooku
Czytasz: O czym może świadczyć nadmiar lub niedobór progesteronu?
menu
Polub nas na Facebooku

O czym może świadczyć nadmiar lub niedobór progesteronu?

NAN

Fot: Zerbor / fotolia.com

Progesteron to jeden z najważniejszych hormonów żeńskich. Jego stężenie determinowane jest etapem cyklu miesiączkowego. Badanie progesteronu służy do monitorowania przebiegu ciąży i procesu owulacji.

Progesteron oznacza się podczas diagnostyki żeńskiej niepłodności, kobiecego hipogonadyzmu, oceny wystąpienia owulacji, przy podejrzeniu guzów hormonalnych czynnych, które wydzielają progesteron u przedstawicieli obu płci i ciąży pozamacicznej. Największe stężenie progesteronu wypada 7 dni po owulacji – w 21–23 dniu cyklu.

Co to jest progesteron i jaka jest jego rola w organizmie?

Progesteron, określany także jako luteina, to żeński hormon płciowy, który wytwarzany jest przez jajniki, komórki ciałka żółtego (przekształconego pęcherzyka jajnikowego) podczas fazy lutealnej (jednej z faz cyklu miesiączkowego) i wczesnej ciąży. Na etapie zaawansowanej ciąży progesteron produkowany jest przez łożysko.

Progesteron umożliwia implantację, czyli zagnieżdżenie zapłodnionej komórki jajowej w błonie śluzowej macicy oraz utrzymanie ciąży. Działa rozkurczowo i hamuje reakcję immunologiczną przeciwko zarodkowi. Stosowany jest zapobiegawczo przy ryzyku poronienia, zatruciu ciążowym, niewydolności ciałka żółtego. Pomaga utrzymać dobrą figurę, gdyż wyrównuje poziom glukozy we krwi. Jest związany z regulacją temperatury ciała w organizmie.

Progesteron jest jednym z kilku hormonów, które odpowiadają za cykl płciowy kobiety , regularność miesiączek i owulacje. Cały układ humoralny organizmu kobiety jest od siebie uzależniony i wszystkie hormony mniej lub bardziej mają wpływ na działanie organizmu. Zaburzenia wydzielania jednego hormonu może mieć wpływ na pozostałe. Układ hormonalny jest tak zorganizowany, że każdy z hormonów ma swojego odpowiednika działającego odwrotnie , lub inne hormony sterują poziom na zasadzie sprzężenia zwrotnego. ( niski poziom hormonu jest stymulowany do zwiększonego wydzielania przez wysoki poziom innego) . Pozwala to utrzymać cały układ w stałej stabilności - tłumaczy ginekolog, Krzysztof Kucharski.

Jak przeprowadza się badanie progesteronu?

Badanie progesteronu wymaga pobrania krwi z żyły łokciowej. W przypadku mężczyzn wymagana jest tylko jedna próbka materiału, zaś u kobiet konieczne jest jego kilkukrotne pobranie na poszczególnych etapach cyklu miesiączkowego.

Za prawidłowy poziom progesteronu u kobiet uważa się wartości:

0,07–1,25 ng/ml – w okresie menopauzy,

0,28–0,72 ng/ml – podczas fazy folikularnej,

0,64–1,63 ng/ml – podczas okresu okołoowulacyjnego,

4,71–18,0 ng/ml – podczas fazy lutealnej.

Brak typowych zmian stężenia progesteronu podczas cyklu miesiączkowego wskazuje na brak owulacji.

Co oznaczają nieprawidłowe wartości progesteronu?

Wysoki progesteron może wskazywać na: niewydolność wątroby, ciążę powikłaną zaśniadem groniastym, torbiele jajników, guzy nadnercza, jajników czy jąder. Jest objawem zespołu nadnerczowo-płciowego i występuje w PCOS (zespół policystycznych jajników). Duże stężenie progesteronu może powodować obrzęki, zatrzymanie wody w organizmie, żylaki i wolniejszy przepływ krwi.

Niski poziom progesteronu świadczyć może o: zaburzeniu funkcji łożyska, zatruciu ciążowym, stanie przedrzucawkowym, ciąży pozamacicznej, niewykształceniu się zawiązka jajnika czy jądra. Niedobór progesteronu może prowadzić do poronień i skutkuje zaburzeniami miesiączkowania (nieregularną i nieprawidłową menstruacją) oraz wywołuje krwawienia śródcykliczne. Prowadzi do niepłodności. Niedobór luteiny może wywoływać problemy z cerą – skóra staje się przesuszona, a włosy nadmiernie wypadają. Niskiemu poziomowi progesteronu towarzyszą wahania poziomu insuliny, w konsekwencji czego pojawiają się problemy z nadmierną masą ciała. Kobiety, które mają za mało tego hormonu, cierpią często na zespół napięcia przedmiesiączkowego.

Duży spadek progesteronu odnotowuje się podczas klimakterium, kiedy organizm kobiety przygotowuje się na wygaśnięcie funkcji jajników. W tym czasie kobiety zmagają się z wieloma uciążliwymi dolegliwościami, jak m.in. zaburzenia wypróżniania, chwiejność emocjonalna, napięcie nerwowe, obrzęki, kołatanie serca, ból piersi, głowy, ból i dyskomfort w podbrzuszu, zaburzenia cyklu miesiączkowego (miesiączki stają się obfite, długie, nieregularne), uderzenia gorąca, napady zlewnych potów, suchość pochwy i obniżone libido.

Progesteron u mężczyzn

U mężczyzn niewielkie ilości progesteronu powstają w jądrach i nadnerczach. Jego norma wynosi 0,2–1,38 ng/ml. Oznaczany jest głównie w celu diagnostyki wrodzonego przerostu nadnerczy (jest wtedy podwyższony) oraz uszkodzenia przysadki lub podwzgórza (jest wówczas obniżony).

Progesteron a faza lutealna

Podwyższony progesteron obserwuje się po owulacji, kiedy błona śluzowa macicy przygotowuje się do ewentualnego zagnieżdżenia się zarodka. Jeśli to nie nastąpi, ma miejsce gwałtowny spadek poziomu progesteronu, który wywołuje menstruację, czyli kontrolowane złuszczanie się błony śluzowej macicy. Dlatego też większość kobiet przed okresem staje się rozdrażniona i ma zmienne nastroje. Panuje pogląd, że hormon ten to naturalny antydepresant, a jego braki pogarszają samopoczucie.

Normy progesteronu w ciąży

U ciężarnych kobiet progesteron odgrywa bardzo ważną rolę, ponieważ jest odpowiedzialny za zmniejszenie kurczliwości mięśniówki macicy, powstrzymywanie przedwczesnego porodu i przygotowywanie gruczołów sutkowych do produkcji mleka. Fizjologicznie w ciążach mnogich stężenie progesteronu jest wyższe niż w pojedynczych. Normy progesteronu w ciąży na poszczególnych etapach przedstawiają się następująco (+/- 10 ng/ml):

4 tydzień – 21,6 ng/ml,

6 tydzień – 26,2 ng/ml,

8 tydzień – 25,9 ng/ml,

10 tydzień – 30 ng/ml,

12 tydzień – 33,4 ng/ml,

14 tydzień – 39,5 ng/ml,

16 tydzień – 47,8 ng/ml,

18 tydzień – 51,8 ng/ml,

20 tydzień – 55,6 ng/ml,

22 tydzień – 65 ng/ml,

24 tydzień – 72,2 ng/ml,

26 tydzień – 81,6 ng/ml,

28 tydzień – 90,4 ng/ml,

30 tydzień – 104,5 ng/ml,

32 tydzień – 118,2 ng/ml,

34 tydzień – 134,8 ng/ml,

36 tydzień – 152,3 ng/ml,

38 tydzień – 159,4 ng/ml,

40 tydzień – 166,2 ng/ml,

Spadek poziomu progesteronu po porodzie powoduje wahania nastroju, zwane depresją poporodową.

Zobacz film: Czy długotrwałe stosowanie antykoncepcji hormonalnej jest szkodliwe?

Źródło: Dzień Dobry TVN

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
214
24
Polecamy
Jak rozpoznać pierwsze objawy zapłodnienia?
Przebieg procesu zapłodnienia, długość jego trwania
Jak rozpoznać pierwsze objawy zapłodnienia? Przebieg procesu zapłodnienia, długość jego trwania Dzień Dobry TVN
Co wpływa na zatrzymanie miesiączki?
I jak to zrobić samodzielnie?
Co wpływa na zatrzymanie miesiączki? I jak to zrobić samodzielnie? Dzień Dobry TVN
Faza folikularna, czyli o czym informują hormony płciowe kobiety?
Faza folikularna, czyli o czym informują hormony płciowe kobiety? TVN zdrowie
Niedobór progesteronu – przyczyny i objawy?
Jak podnieść poziom progesteronu?
Niedobór progesteronu – przyczyny i objawy? Jak podnieść poziom progesteronu? TVN zdrowie
Komentarze (3)
GosiaK
„Spadek poziomu progesteronu po porodzie powoduje wahania nastroju, zwane depresją poporodową” Wiecie że nawet 80% kobiet które rodziły ma depresje poporodową a tak naprawdę wystarczy aby lekarz zbadał poziom hormonu i jak najszybciej go ustabilizował. Proste prawda – to dlaczego tego się nie praktykuje?
Czytaj całość
miki
miałam ogromne problemy z zajściem w ciąże - staraliśmy się prze 3 lata i nic. Przeszliśmy chyba przez wszystkie barania i okazało się że problemem jest poziom progesteronu. na szczęście mój lekarz był otwarty na rożne sposoby podnoszenia progesteronu ostatecznie zadziałała dieta.
Czytaj całość
BasiaG62
Kiedy bardzo spadł mi poziom progesteronu, do tego bolały mnie piersi, miałam uderzenia gorąca i huśtawki nastrojów. Myślałam, że to znowu rak, ale na szczęście okazało się, że to menopauza. Trochę to trwało, ale wszystko jakoś samo się uspokoiło.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia