Układ moczowy człowiek powinien być jałowy, z wyłączeniem ostatniego odcinka (cewki moczowej). Zdarza się jednak, że w obrębie tego układu pojawiają się bakterie Gram-ujemne. Ze względu na warunki anatomiczne, u kobiet te zakażenia pojawiają się częściej niż u mężczyzn. Nitraty w moczu wykrywa się podstawowym badaniem, a mianowicie testami paskowymi. Dodatni wynik wskazujący na obecność nitratów w moczu może świadczyć o zakażeniu i wymaga poszerzenia diagnostyki.
Co trzeba wiedzieć o moczu? Wbrew pozorom jego badanie mówi bardzo dużo o stanie zdrowia:
Nitraty w moczu – przyczyny
Nitraty (azotyny) pojawiające się w moczu są przyczyną redukcji azotanów przez bakterie Gram–ujemne. Najczęściej jest to bakteria Escherichia coli, która na ogół przyczynia się do powstawania zakażeń układu moczowego. Obecność nitratów w moczu można wykazać poprzez wykonanie badania ogólnego moczu i testu paskowego. Wynik jednak może być fałszywie dodatni, jeśli np. próbka moczu była zbyt długo przechowywana w temperaturze pokojowej. Jeśli badanie jest dodatnie, świadczy to o obecności znamiennej ilości drobnoustrojów w moczu. Ważnym jednak aspektem badania jest to, że bakterie potrzebują około 4 godzin by doszło do odpowiednich reakcji w moczu, a w efekcie by można było wykryć azotany. Jak każde badanie ogólne moczu, wykonuje się je z pierwszej porannej mikcji, a przynajmniej należy zachować około 4-godzinną przerwę od ostatniego oddawania moczu.
Nitraty w moczu mogą pojawić się zarówno przy zakażeniu objawowym, jak i niewysyłającym objawów. Stanowią powód do niepokoju dla większości kobiet ciężarnych. Przyczyny nitratów w moczu, a właściwie bakterii wywołujących infekcję dróg moczowych, są następujące:
- Escherichia coli,
- Klebsiella,
- Citrobacter,
- Pseudomonas,
- Enterobacter.
Co zrobić, gdy pojawiają się nitraty w moczu?
Jeśli wykluczy się błąd przechowywania materiału do badania, należy przyjąć, że przyczyną mitratów w moczu jest infekcja układu moczowego. Statystycznie infekcja układu moczowego u kobiet jest częstsza niż u mężczyzn. Szczególnie narażone są na nią osoby prowadzące aktywne życie seksualne. Dodatni wynik nitratów w moczu zdarza się również u starszych osób. U kobiet wynika to ze spadku poziomu estrogenów, natomiast u mężczyzn z zastoju moczu wywołanego przerostem gruczołu krokowego. Jeśli w badaniu ogólnym moczu pojawią się nitraty, konieczna jest konsultacja z lekarzem. Gdy nie występują żadne objawy infekcji układu moczowego, można wstrzymać się z wizytą i powtórzyć badanie po kilku dniach.
Pozytywny wynik na nitraty w ciąży
Nitraty w moczu mogą pojawić się w ciąży. W tej grupie ryzyko wystąpienia infekcji dróg moczowych jest ogromne. Spory odsetek ciężarnych przynajmniej raz w roku przechodzi infekcję dróg moczowych. Pozytywny wynik, świadczący o obecności azotynów w moczu, jest powodem do niepokoju. Infekcja dróg moczowych sprzyja bowiem przedwczesnemu porodowi, infekcjom wewnątrzmacicznym i zaburzeniom rozwoju dziecka.
Nitraty u dziecka
Infekcje dróg moczowych stanowią bardzo częstą grupę schorzeń wśród dzieci i niemowląt. Objawy nitratów w moczu związane są z bólem podczas oddawania moczu, apatycznością, płaczem, brakiem apetytu.
