Polub nas na Facebooku
Czytasz: Neurofeedback – co to jest? Lecznicze i pozaterapeutyczne zastosowanie neurofeedbacku
menu
Polub nas na Facebooku

Neurofeedback – co to jest? Lecznicze i pozaterapeutyczne zastosowanie neurofeedbacku

Grafika czaszki człowieka z zaznaczonym na czerwono mózgiem

Fot: istockphoto.com / decade3d

Neurofeedback to terapia wykorzystująca badanie EEG, które służy do oceny bioelektrycznej aktywności mózgu mierzonej przez umocowane na głowie elektrody. Opiera się na zasadzie odwróconego sprzężenia zwrotnego. Neurobiofeedback znalazł szerokie zastosowanie w neurorehabilitacji.

Neurofeedback to terapia wzbogacająca dość często w ostatnim czasie programy terapeutyczne wielu chorób neurologicznych i psychiatrycznych. Trening odbywa się poprzez interaktywną współpracę z komputerem. Metoda jest zupełnie bezbolesna, bezinwazyjna i w skuteczny sposób pozwala korygować zaburzenia uwagi, pamięci, zachowania. Dzięki niej mózg jest w stanie pracować wydajniej i szybciej.

Co to jest neurofeedback?

Neurofeedback (NFB) to termin niemający polskiego odpowiednika. Alternatywnie używa się określeń neuroterapia, neurobiofeedback, EEG biofeedback. Najprościej neurobiofeedback można zdefiniować jako behawioralną naukę „programowania” fal mózgowych. Połączenia biofeedbacku z elektroencefalografem dokonał pochodzący z Japonii psycholog Joe Kamiya. To nieinwazyjna terapia bazująca na zapisie elektroencefalogramu (EEG) – narzędzia służącego do pomiaru bioelektrycznej czynności mózgu, które pozwala określić ją jako normalną lub patologiczną. Podczas EEG na powierzchni skóry czaszki osoby badanej rozmieszcza się od 1 do 4 elektrod, których zadaniem jest rejestrowanie zmieniającego się potencjału elektrycznego. Lokalizacja elektrod dobierana jest indywidualnie.

Jak działa układ nerwowy? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Budowa i funkcje układu nerwowego. Źródło: 36,6

Na czym polega neurofeedback?

Neurofeedback to uczenie się oparte na warunkowaniu instrumentalnym, w którym nagradza się pożądane zachowanie. Osobie badanej podaje się sygnały zwrotne o zmianie stanu fizjologicznego organizmu, dzięki czemu może nauczyć się świadomego zmieniania fal mózgowych. Podczas neurofeedbacku dochodzi do stymulowania pożądanych, a hamowania niepożądanych, fal mózgowych. W tym celu oprócz EEG wykorzystuje się specjalne oprogramowania komputerowe. Po odpowiednim zamocowaniu elektrod na ekranie komputera możliwe staje się oglądanie i analizowanie fal mózgowych. Skomplikowana do odczytania informacja z EEG ulega przetworzeniu i prezentowana jest w znacznie uproszczonej formie graficznej. W przypadku dzieci może być to animacja lub gra, dorosłych zaś – wykres, wizualizacja czy film relaksacyjny. Zadanie badanego polegać może na zmianie wyświetlanego na monitorze koloru czy wyrazu twarzy. W tym czasie komputer sygnalizował będzie dźwiękiem bądź obrazem, kiedy praca mózgu jest dobra (wzmocnienie pozytywne). W ten sposób mózg uczy się optymalnej pracy, a z czasem pożądane zmiany aktywności mózgu się utrwalają.

Zastosowanie terapii neurofeedback

Celem terapii neurofeedback jest możliwie największa optymalizacja funkcjonowania mózgu, w efekcie czego możliwe stają się pozytywne zmiany w życiu psychospołecznym. Neuroterapia dąży do zwiększenia efektywności pracy mózgu i redukcji możliwe największej liczby zaburzeń. Poprawie ulega działanie centralnego układu nerwowego, a dzięki temu sprawność umysłowa, opanowanie i stabilność emocjonalna. Badacze sugerują, że neurofeedback można wykorzystać w terapii wielu schorzeń, w tym m.in. depresji, stanów niepokoju, lęku, agresji, epilepsji, zespołu Aspergera, zaburzeń snu, przewlekłych bólów głowy. Dodatkowo neuroterapia sprawdza się w zespole stresu pourazowego (PTSD, z ang. posttraumatic stress disorder), zespole deficytów uwagi (ADD, z ang. attention deficit disorder), zaburzeniach ze spektrum autyzmu (ASD, z ang. autism spectrum disorder), neurorehabilitacji poudarowej i zespołów pourazowych.

Neurobiofeedback znalazł zastosowanie w stomatologii do łagodzenia objawów dentofobii, czyli obawy przed leczeniem dentystycznym, w leczeniu anoreksji, schizofrenii, nerwic, uzależnień, choroby Alzheimera, dysgrafii, dysleksji, choroby Parkinsona.

Neurofeedback sprawdzi się w przypadku zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD, z ang. attention deficit hyperactivity disorder). Badacze donoszą, że w wyniku treningu biofeedback poprawia się zdolność koncentracji i pamięć krótkotrwała chorych na ADHD dzieci. Uzyskanie pozytywnych efektów wymaga jednak 40–60 spotkań.

Jak działa ludzki mózg? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Budowa mózgu. Źródło: 36,6

Neurofeedback – zastosowanie pozaterapeutyczne

Neurofeedback poleca się niekiedy osobom zdrowym. Zapewnia redukcję stresu, szybsze wejście w stan relaksacji, poprawę kreatywności, koncentracji, pamięci, samopoczucia, samokontroli, kontaktów międzyludzkich, podejmowania decyzji, świadomości, co bezpośrednio rzutuje na wzrost efektywności działania. Mogą korzystać z niego osoby:

  • uczące się,
  • dbające o samorozwój,
  • na pozycjach kierowniczych,
  • od których wymaga się podejmowania szybkich i trafnych decyzji,
  • w podeszłym wieku, które pragną jak najdłużej zachować możliwie najwyższą sprawność funkcji poznawczych.

Neurofeedback jest elementem gry o nazwie mindball, która polega na sterowaniu piłką przy wykorzystaniu tylko fal mózgowych. Gra ma charakter rywalizacji, a wzrost odpowiednich fal mózgowych podnosi szanse wygranej. Istnieje możliwość gry w grupie bądź w parze, a także indywidualnych rozgrywek.

Bibliografia:

1. Walker J. E., Kozlowski G.P., Neurofeedback treatment of epilepsy, Child Adolesc. Psychiatric. Clin. N. Am 14 (2005) 163 – 176.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
8
1
Polecamy
Terapia EEG biofeedback – na czym polega i kiedy się ją stosuje?
Terapia EEG biofeedback – na czym polega i kiedy się ją stosuje? TVN zdrowie
Na czym polega leczenie zespołu Aspergera, czyli terapia dzieci i dorosłych z zespołem Aspergera
Na czym polega leczenie zespołu Aspergera, czyli terapia dzieci i dorosłych z zespołem Aspergera Dzień Dobry TVN
Opinia logopedyczna – pierwszy krok w terapii mowy dziecka
Opinia logopedyczna – pierwszy krok w terapii mowy dziecka Dzień Dobry TVN
Terapia Tomatisa – na czym polega i jakie przynosi efekty? 
Terapia Tomatisa – na czym polega i jakie przynosi efekty?  TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia