Polub nas na Facebooku
Czytasz: Na czym polega psychoterapia? Rodzaje i metody leczenia
menu
Polub nas na Facebooku

Na czym polega psychoterapia? Rodzaje i metody leczenia

Osoba, która chodzi na psychoterapię

Fot: nullplus / gettyimages.com

Psychoterapia jest podstawową metodą leczenia stosowaną w psychiatrii. Pomaga osobom borykającym się z różnorodnymi problemami natury psychologicznej. Skierowana jest zarówno do dorosłych, jak i dzieci oraz młodzieży.

Psychoterapia ma szeroką definicję. Bywa opisywana np. jako „metoda interpersonalnej perswazji, edukacji psychospołecznej, technologii behawioralnej, przewodnictwa w zakresie poznawania i zmiany samego siebie” (Aleksandrowicz, Czabała). Psychoterapię stosuje się w celu poprawy dobrostanu oraz zdrowia psychicznego.

Psychoterapia może być:

  • indywidualna,
  • grupowa.

Psychoterapia indywidualna

Jej podstawą jest bezpośredni kontakt pacjenta z lekarzem (psychoterapeutą). Psychoterapia indywidualna może być krótkoterminowa (gdy pacjent i lekarz koncentrują się na jednym problemie i pracują nad jego rozwiązaniem) lub długoterminowa (gdy pacjent i lekarz poddają analizie problemowe obszary życia pacjenta i szukają wspólnego rozwiązania, którego celem jest poprawa jakości funkcjonowania na co dzień i w społeczeństwie).

Psychoterapia grupowa

Stanowi alternatywę dla psychoterapii indywidualnej. Skierowana jest przede wszystkim do osób, które doświadczają trudności w kontaktach z innymi ludźmi (trudności społeczne). W grupie uzgadniane są zasady współdziałania, m.in. obszary objęte tajemnicą lekarską, częstość spotkań, czas trwania itp. Znajdowanie rozwiązywania problemów oraz leczenie odbywają się w grupie osób zmagających się z podobnymi problemami.

Wybrane rodzaje psychoterapii oraz metody w nich stosowane

1. Psychoterapia psychodynamiczna

Głównym celem psychoterapii psychodynamicznej jest zmiana właściwości wewnątrzpsychicznych danej osoby. Psychoterapię dynamiczną współcześnie rozumie się jako proces zmiany w obszarze nieświadomych impulsów i rozwiązywania nieuświadomionych konfliktów emocjonalnych, a także jako dążenie do zmiany dysfunkcjonalnych przekonań (i towarzyszącym im uczuć).

W psychoterapii psychodynamicznej dąży się do poprawy samopoczucia, ustąpienia objawów oraz zmiany funkcjonowania, co może nastąpić tylko wtedy, gdy dojdzie do:

  • uwolnienia tłumionych uczuć,
  • nabycia zdolności do odróżniania fantazji od rzeczywistości, pojawienia się dojrzałych mechanizmów obronnych,
  • uzyskania wglądu, czyli dostrzeżenia swoich rzeczywistych potrzeb, pragnień i fantazji oraz uświadomienia sobie, że impulsy i pragnienia nie są tak zagrażające i nie muszą budzić tak dużego lęku, jaki pacjent dotąd przeżywał.

2. Psychoterapia poznawczo-behawioralna

Podstawą psychoterapii poznawczo-behawioralnej jest założenie, że zaburzenia psychiczne są wyuczonymi schematami zachowania. Celem leczenia jest zmiana tych zachowań, co odbywa się poprzez procesy uczenia się (konkretnie: oduczania reakcji niedostosowanych i uczenia prawidłowych).

W psychoterapii behawioralnej dąży się zazwyczaj to wygaszenia lęku związanego z rzeczywistymi bądź wyobrażonymi sytuacjami, co wywołuje u pacjenta reakcje lękowe (lub inne reakcje emocjonalne).

W psychoterapii poznawczej również uważa się, że zachowanie człowieka jest skutkiem procesów uczenia się. Za najważniejszy efekt tych procesów uznaje się nie zewnętrzne zachowania, a struktury poznawcze, które z kolei wpływają na zachowania zewnętrzne oraz reakcje emocjonalne.

3. Psychoterapia Gestalt

Autorem psychoterapii Gestalt jest Fritz Perls (1893–1970), niemiecki psycholog i psychoterapeuta. Podstawy terapii Gestalt czerpią z teorii pola Kurta Lewina. Celem tej metody jest uwolnienie wszelkich emocji doświadczanych przez człowieka (smutku, gniewu, ale też radości) jako sposobu na uzyskanie głębokiego poczucia pełni oraz człowieczeństwa. W psychoterapii Gestalt odchodzi się od racjonalnego planowania przyszłości na rzecz teraźniejszości. Lęki i różne mechanizmy obrony zostają usunięte poprzez nabycie samodzielności i odpowiedzialności tylko za siebie i za to, co dzieje się obecnie (TU i TERAZ), uznając, że przyszłości nie da się przewidzieć.

4. Psychoterapia systemowa

Opiera się na założeniu, że zachowanie człowieka można zrozumieć tylko w kontekście jego relacji ze środowiskiem społecznym, w jakim żyje, czyli jedynie w kontekście systemu, którego jest częścią. Psychoterapia systemowa, stosowana do wyjaśnienia zaburzeń psychicznych, wyrażana jest przede wszystkim w terapiach dotyczących funkcjonowania rodziny oraz w terapii rodzin.

5. Psychoterapia integratywna

To kierunek psychoterapii rozwinięty przez Milenę Karlińską-Nehrebecką. W psychoterapii integratywnej łączy się różne techniki terapeutyczne, a rodzaj terapii dobierany jest w zależności od tego, kim jest pacjent i z jakim zmaga się problemem.

6. Psychoterapia psychoanalityczna

Opiera się na psychoanalizie i czerpie z założeń opracowanych przez Zygmunta Freuda. Podstawową ideą psychoterapii psychoanalitycznej jest pomoc w odkrywaniu i rozumieniu nieświadomych myśli oraz uczuć (czyli stanów umysłu).

7. Psychoterapia egzystencjalna

Czerpie z metody fenomenologicznej oznaczającej koncentrowanie uwagi na doświadczeniach oraz ich znaczeniu. Celem psychoterapii egzystencjalnej jest odrzucenie mechanizmu zaprzeczeń, które tworzone są dla ochrony przed lękiem egzystencjalnym. Zmiana dotyczy bardziej wizji przyszłości niż przeszłości.

8. Psychoterapia humanistyczna

Stworzona przez Carla Rogersa (1902–1987), amerykańskiego psychologa i psychoterapeutę. Opiera się na przekonaniu, że zachowanie człowieka jest motywowane potrzebą rozwoju i dążeniem do zaspokajania własnych potrzeb, a zaburzenia związane są z negatywnymi doświadczeniami przeżywanymi podczas próby ich zaspokojenia.

9. Psychoterapia ericksonowska

Niekonwencjonalna metoda psychoterapeutyczna stworzona przez Miltona Ericksona (1901–1980), amerykańskiego psychiatrę i psychologa, która koncentruje się na teraźniejszości i jest zorientowana na przyszłość. Zakłada koncentrację na tym, co możliwe, a nie na tym, co idealne. Czerpie z przekonania, że każdy człowiek dysponuje zasobami, by wyjść z choroby.

10. Psychoterapia dzieci i młodzieży

Opiera się na pomocy psychologicznej skierowanej do najmłodszych. Najczęściej jest formą terapii rodzinnej.

Inne rodzaje psychoterapii:

  • psychoterapia uzależnień,
  • psychoterapia małżeńska,
  • psychoterapia par,

Zobacz film: Jak wygląda leczenie depresji? Źródło: Dzień Dobry TVN

Bibliografia:

Jerzy Aleksandrowicz, Jan Czesław Czabała "Podstawy psychoterapii"

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
9
6
Polecamy
Psychoterapia – metody i rodzaje
Psychoterapia – metody i rodzaje Dzień Dobry TVN
Terapia behawioralna - w czym może pomóc i do kogo jest skierowana?
Terapia behawioralna - w czym może pomóc i do kogo jest skierowana? Dzień Dobry TVN
Co to jest psychoterapia?
Jaki nurt najlepiej wybrać?
Co to jest psychoterapia? Jaki nurt najlepiej wybrać? TVN zdrowie
Terapia Gestalt – założenia, cele, metody, wskazania
Terapia Gestalt – założenia, cele, metody, wskazania TVN zdrowie
Komentarze (1)
kaja
Obecnie jestem w związku, który na początku był związkiem na odległość. Teraz mieszkamy razem, jednak jak rozpoczynaliśmy znajomość, dzieliło nas 250 km. Nie przeszkadzało to nam nawiązać kontaktu, ponieważ poznaliśmy się przez mydwoje, a jak wiadomo, internet nie uznaje barier geograficznych. Zaczęliśmy ze sobą rozmawiać, mocno do siebie pasowaliśmy, więc nawet nie zastanawialiśmy się, czy odległość może nam przeszkodzić w tej znajomości. Dość szybko zaczęliśmy się spotykać, na tyle, na ile było to możliwe. Najczęściej weekendowo. I nauczyliśmy się w pewien sposób takiego życia, na pewno ważny jest kontakt, pomimo dzielącej nas odległości. Należy często ze sobą rozmawiać, okazywać zainteresowanie drugą osobą, ale też bardzo ważne jest zaufanie. Bez tych rzeczy na pewno nie byłoby łatwo utrzymać związek na odległość. Jednak nie są to na tyle trudne sprawy, których nie można wprowadzić w życie. Wystarczy tylko chcieć, a przede wszystkim znaleźć odpowiednią osobę, z którą ten związek na odległość chce się tworzyć i o niego walczyć.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia