Polub nas na Facebooku
Czytasz: Konsekwencje związane ze stłuszczeniem trzustki. Diagnostyka, dieta i leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Konsekwencje związane ze stłuszczeniem trzustki. Diagnostyka, dieta i leczenie

Fot: PIXOLOGICSTUDIO/SCIENCE PHOTO LIBRARY / gettyimages.com

Stłuszczenie trzustki to pojęcie dotyczące zwiększonej zawartości komórek tłuszczowych w tym narządzie, doprowadzającej do zaburzeń w jego funkcjonowaniu. Dotyczy najczęściej osób otyłych lub prowadzących niezdrowy tryb życia.

Stłuszczenie trzustki diagnozuje się na podstawie badań obrazowych. Stan ten wiąże się ze zwiększoną predyspozycją do zachorowania między innymi na nowotwory. Dieta może pomóc w zatrzymaniu procesu i zapobiec poważnym powikłaniom.

Zobacz także:

Choroby trzustki – jakie są przyczyny i objawy zapalenia lub raka trzustki?

Z czym wiąże się zapalenie trzustki u dzieci? Przyczyny, objawy i leczenie stanu zapalnego trzustki

Jaką dietę stosować przy zapaleniu trzustki?

Czym jest stłuszczenie trzustki?

Stłuszczenie narządu oznacza, iż w jego komórkach znajduje się wysokie stężenie trójglicerydów (TAG) oraz produktów ich przemiany, upośledzającego jego funkcjonowanie. Metabolity TAG są toksyczne dla organizmu i odpowiadają za zjawisko lipotoksyczności. Najczęściej stłuszczenie dotyczy wątroby i trzustki.

Stłuszczenie trzustki (ang. pancreatic steatosis) powoduje destrukcję jej komórek, zarówno w części wewnątrz-, jak i zewnątrzwydzielniczej. Pojęcie to zostało po raz pierwszy użyte w pierwszej połowie XX wieku przez Robertsona F. Ogilviego na podstawie badań pośmiertnych.

Tłuszcz znajdujący się w niewielkich ilościach w trzustce jest zjawiskiem normalnym nawet u zdrowych osób. Najczęstszą przyczyną stłuszczenia trzustki jest otyłość, która często współistnieje z nadciśnieniem tętniczym, zespołem metabolicznym oraz cukrzycą, a także alkoholizmem. Zaobserwowano, że również z wiekiem wzrasta stopień obszaru zajętego tą patologią. Do omawianego stanu predysponowane są ponadto osoby cierpiące na zaburzenia genetyczne, takie jak mukowiscydoza, zespół Shwachmana-Diamonda, zespół Johansona-Blizzarda, zespół Bannayana. W literaturze można znaleźć doniesienia o wpływie niektórych leków (steroidów, gemcytabiny) na rozwój stłuszczenia trzustki.

Objawy stłuszczenia trzustki

Stłuszczenie trzustki w początkowych stadiach nie daje charakterystycznych objawów i zazwyczaj wykrywane jest podczas badań obrazowych. Ocenę morfologiczną tego narządu umożliwiają ultrasonografia (USG) oraz tomografia komputerowa (TK).

Stłuszczenie trzustki może wpływać zarówno na wewnątrzwydzielniczą, jak i na zewnątrzwydzielniczą funkcję narządu. Wydaje się, że predysponuje ono do zaburzeń gospodarki węglowodanowej oraz cukrzycy. Jest czynnikiem ryzyka rozwoju ostrego zapalenia trzustki, a także nowotworów tego narządu.

W zespołach genetycznych stosunkowo często dochodzi do zaburzeń związanych z niewydolnością zewnątrzwydzielniczą trzustki, między innymi do problemów z trawieniem.

Rozpoznanie stłuszczenia trzustki

Charakterystyczną cechą dla obrazu USG w stłuszczeniu trzustki jest uwidocznienie obszaru hiperchogenicznego, czyli jaśniejszego obrazu na obszarze zmienionym względem pozostałej części miąższu i innych narządów. Na podstawie charakterystycznych cech określa się nasilenie zmian. Stopień pierwszy stłuszczenia trzustki stanowi najmniej zaawansowane stadium, natomiast trzeci – najbardziej.

Innym coraz częściej wykonywanym badaniem jest ultrasonografia endoskopowa (ang. endoscopic ultrasound; EUS), w której określa się echogeniczność trzustki względem wątroby lub śledziony. W obszarach stłuszczenia również uwidacznia się obraz hiperechogeniczny.

W tomografii komputerowej możliwe jest ocenienie stopnia stłuszczenia trzustki na poszczególnych obszarach: głowie, szyi, trzonie, ogonie i wyrostku haczykowatym. Gęstość narządu określa się przy użyciu jednostek Hounsfielda i porównuje się ze strukturą śledziony. Wynik -5 lub niższy świadczy o stłuszczeniu trzustki.

Dieta w stłuszczeniu trzustki

Najważniejszym postępowaniem w terapii stłuszczenia trzustki jest redukcja masy ciała przez osoby otyłe oraz zmiana stylu życia i diety w przypadku wszystkich chorych. Trzymanie się podstawowych zasad piramidy żywienia spowalnia rozwój procesu chorobowego, zapobiega poważnym powikłaniom. Należy odstawić alkohol oraz papierosy, a tłuszcze pochodzenia zwierzęcego zastąpić zdrowymi tłuszczami roślinnymi. Konieczne jest ograniczenie cukrów prostych w diecie. Wspomagająco należy wprowadzić wysiłek fizyczny.

Leczenie stłuszczenia trzustki

Nie we wszystkich przypadkach dieta okazuje się skuteczna w leczeniu stłuszczenia trzustki. Jeśli pomimo zmiany jadłospisu, wprowadzenia ograniczeń dietetycznych, redukcji masy ciała obserwuje się nadal nieprawidłowe wyniki badań, w tym podwyższone cholesterole, nietolerancję glukozy lub cukrzycę, należy wdrożyć bardziej agresywne postępowanie.

Konieczne jest kontrolowanie i prawidłowe leczenie schorzeń podstawowych: nadciśnienia, cukrzycy, hipercholesterolemii. W przypadku pojawienia się zaburzeń czynności wydzielniczej wprowadza się enzymy trzustkowe lub insulinoterapię.

Bibliografia:

1. Stasiak M. Stłuszczenie trzustki – etiologia, diagnostyka oraz rola w patogenezie zapaleń i raka trzustki, Postępy Nauk Medycznych, t. XXVIII, nr 8B, 2015.

2. Smereczyński A. Czy otłuszczona trzustka to banalna zmiana?, Journal of Ultrasonography 2016; 16: 273–280.

Czy powstanie bioniczna trzustka? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz także: Bioniczna trzustka - czy zrewolucjonizuje leczenie cukrzycy typu 1? Źródło: 36,6

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
106
11
Polecamy
Endometrioza.
Zagadkowa choroba kobiet XXI wieku
Endometrioza. Zagadkowa choroba kobiet XXI wieku Dzień Dobry TVN
Norma cukru we krwi – u dorosłych, u dzieci, w ciąży.
Jaka jest norma po posiłku i na czczo?
Norma cukru we krwi – u dorosłych, u dzieci, w ciąży. Jaka jest norma po posiłku i na czczo? Dzień Dobry TVN
Przyczyny powiększonej trzustki u dziecka – diagnostyka
Przyczyny powiększonej trzustki u dziecka – diagnostyka TVN zdrowie
Alkoholowe i niealkoholowe stłuszczenie wątroby – leczenie i dieta
Alkoholowe i niealkoholowe stłuszczenie wątroby – leczenie i dieta TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia