Polub nas na Facebooku
Czytasz: Czym jest immunologia? Jakie choroby leczy immunolog?
menu
Polub nas na Facebooku

Czym jest immunologia? Jakie choroby leczy immunolog?

Krew - naczynie krwionośne z płytkami krwi.

Fot. SCI_InDy / Getty Images

Immunologia to nauka, która zajmuje się działaniem układu immunologicznego, a także wszelkimi jego zaburzeniami. Ma ona istotne znaczenie w diagnozowaniu i leczeniu wielu chorób oraz w zapobieganiu im. Lekarz, który specjalizuje się w tej dziedzinie, to immunolog.

Dzięki układowi immunologicznemu możliwe jest działanie procesów odpornościowych, które mają na celu ochronę organizmu przed czynnikami chorobotwórczymi. Jego głównym zadaniem jest identyfikacja i zwalczanie patogenów oraz komórek nowotworowych. W kontakcie z nimi pojawia się odpowiedź odpornościowa. Niekiedy zdarza się, że działa ona nieprawidłowo – organizm oprócz drobnoustrojów niszczy także własne tkanki. Zaburzenia te określa się jako choroby autoimmunologiczne.

Co to jest immunologia?

Immunologia jest nauką, która łączy elementy medycyny i biologii. Przedmiotem jej zainteresowania są układ immunologiczny oraz mechanizmy dotyczące działania reakcji odpornościowej organizmu, które pojawiają się po kontakcie z patogenem lub innymi czynnikami zewnętrznymi. Procesy te badane są na poziomie komórkowym lub molekularnym. Dziedzina ta zajmuje się ponadto diagnostyką, leczeniem i profilaktyką wszelkich zaburzeń odporności i chorób autoimmunologicznych.

Immunologia jest bardzo obszerną nauką medyczną, dlatego w jej obrębie wyróżnia się kilka mniejszych dziedzin. Są to:

  • immunologia kliniczna – zajmuje się diagnostyką i leczeniem zaburzeń układu immunologicznego;
  • immunoonkologia – łączy immunologię i onkologię; jej celem jest wspomaganie układu odpornościowego w zwalczaniu chorób nowotworowych;
  • serologia – przedmiotem jej zainteresowania są badania immunologiczne;
  • immunogenetyka – zajmuje się genetycznymi podstawami oraz dziedziczeniem odporności;
  • transplantologia – zajmuje się przeszczepianiem narządów i tkanek;
  • immunologia dziecięca – przedmiotem jej zainteresowania są zaburzenia odporności i choroby autoimmunologiczne u dzieci;
  • immunopatologia – zajmuje się nieprawidłowościami w działaniu układu immunologicznego (zaburzeniami immunologicznymi, alergiami, chorobami autoimmunologicznymi).

Czym zajmuje się immunolog?

Immunolog zajmuje się diagnozowaniem, leczeniem i profilaktyką zaburzeń odporności, chorób autoimmunologicznych i alergii. Opiekuje się również pacjentami po przeszczepieniu narządów lub innych tkanek. W zakresie jego kompetencji leżą dodatkowo szczepienia ochronne dzieci i osób dorosłych znajdujących się w grupie ryzyka. Lekarz immunolog ściśle współpracuje z innymi specjalistami: internistą, alergologiem, onkologiem, endokrynologiem i pediatrą.

Immunolog zajmuje się takimi metodami leczenia jak:

  • immunosupresja – zahamowanie lub spowolnienie procesu wytwarzania przeciwciał;
  • immunostymulacja – pobudzanie i wzmacnianie pracy układu odpornościowego.

Immunologiem zostaje każda osoba po ukończeniu studiów medycznych na wydziale lekarskim i specjalizacji w dziedzinie immunologii klinicznej. Taki tytuł może uzyskać także lekarz specjalizujący się w innej dziedzinie medycyny. Nauka trwa 5 lat i kończy się państwowym egzaminem. Miejscem pracy immunologa jest poradnia immunologiczna lub oddział szpitalny.

Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o układzie immunologicznym:

Zobacz film: Budowa i funkcje układu immunologicznego. Źródło: 36,6

Jakie choroby leczy immunolog?

Lekarz immunolog zajmuje się leczeniem wszelkich nieprawidłowości związanych z układem odpornościowym. Należą do nich przede wszystkim pierwotne i wtórne niedobory odporności i choroby autoimmunologiczne. Na wizytę często zgłaszają się osoby, które zmagają się z alergią, częstymi infekcjami lub podejrzewane są u nich choroby zakaźne (np. mononukleoza).

W chorobie autoimmunologicznej układ odpornościowy niszczy własne tkanki i komórki. Do tej grupy zaburzeń zalicza się między innymi:

  • zapalenie tarczycy Hashimoto,
  • chorobę Gravesa-Basedowa,
  • chorobę Addisona,
  • wrzodziejące zapalenie jelita grubego,
  • stwardnienie rozsiane.

Badania immunologiczne

Wizyta w poradni immunologicznej rozpoczyna się od zebrania dokładnego wywiadu lekarskiego. Pacjent jest pytany przede wszystkim o przebyte zakażenia, otrzymane szczepienia, choroby przewlekłe oraz występujące obecnie dolegliwości. Następnie lekarz immunolog kieruje chorego na szczegółowe badania diagnostyczne.

Badania immunologiczne mają na celu wykrycie w organizmie pacjenta przeciwciał (klasa IgG, IgM, IgE, IgA) i antygenów charakterystycznych dla określonych drobnoustrojów lub innych czynników zewnętrznych wywołujących odpowiedź układu odpornościowego. Na ich podstawie można stwierdzić, czy dana osoba aktualnie choruje lub czy miała w przeszłości kontakt z danym patogenem. Badania immunologiczne polegają na pobraniu próbki krwi z żyły łokciowej. Są bezbolesne i trwają zaledwie kilka minut. W zależności od rodzaju testu wynik gotowy jest po kilku dniach lub tygodniach.

Bibliografia:

1. W. Maśliński, E. Kontny, Podstawy immunologii dla reumatologów, Narodowy Instytut Geriatrii, Reumatologii i Rehabilitacji im. prof. dr hab. med. Eleonory Reicher, Warszawa 2015.

2. Program specjalizacji w dziedzinie immunologii klinicznej dla lekarzy nieposiadających odpowiedniej specjalizacji II stopnia lub tytułu specjalisty w odpowiedniej dziedzinie medycyny, Warszawa 2014 (aktualizacja 2018), https://www.cmkp.edu.pl/wp-content/uploads/akredytacja2018/0746-program-1.pdf, [dostęp: 08.07.2019].

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
97
6
Polecamy
U kogo najczęściej pojawia się tzw. długi COVID-19?
Badacze znają odpowiedź
U kogo najczęściej pojawia się tzw. długi COVID-19? Badacze znają odpowiedź Dzień Dobry TVN
Zmiany neurologiczne po przejściu COVID-19.
"Co trzeci ozdrowieniec dalej odczuwa skutki choroby"
Zmiany neurologiczne po przejściu COVID-19. "Co trzeci ozdrowieniec dalej odczuwa skutki choroby" Dzień Dobry TVN
Immunologia – czym się zajmuje, jakie choroby diagnozuje, co jest przedmiotem jej badań?
Immunologia – czym się zajmuje, jakie choroby diagnozuje, co jest przedmiotem jej badań? TVN zdrowie
Odpowiedź immunologiczna – mechanizm działania i rodzaje
Odpowiedź immunologiczna – mechanizm działania i rodzaje TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia