Polub nas na Facebooku
Czytasz: Co to jest krioterapia? Rodzaje i zastosowanie krioterapii w medycynie
menu
Polub nas na Facebooku

Co to jest krioterapia? Rodzaje i zastosowanie krioterapii w medycynie

Kobieta podczas zabiegu w kriokomorze

Fot: jacoblund / gettyimages.com

Krioterapia stosowana jest w celu zmniejszenia bólu, obrzęków i procesu zapalnego oraz zwiększenia zakresu ruchu w stawie i siły mięśniowej. Zabieg polega na ochładzaniu chorego miejsca głównie ciekłym azotem, rzadziej ciekłym chlorkiem etylu, dwutlenkiem węgla.

Temperatura gazu stosowanego w krioterapii sięga nawet –176ºC. Pozytywne efekty lecznicze widoczne są zazwyczaj po serii 10 zabiegów, trwających od 30 sekund do 3 minut. Schładzać można całe ciało (krioterapia ogólnoustrojowa) lub wybrane jego fragmenty (krioterapia miejscowa). Zastosowanie ma głównie w leczeniu chorób układu ruchu, jak świeże urazy (stłuczenia, skręcenia, zwichnięcia, uszkodzenia ścięgien i więzadeł, naderwania mięśni), choroby zwyrodnieniowe stawów lub choroby reumatoidalne i reumatyczne narządów ruchu. Stanowi element profilaktyki osteoporozy. Krioterapia wykorzystywana jest w kosmetyce i odnowie biologicznej, w procesie odchudzania i usuwania cellulitu.

Co to jest krioterapia?

Krioterapia to metoda lecznicza, która polega na schładzaniu powierzchni ciała za pomocą bardzo niskich temperatur nazywanych kriogenicznymi. Proces ten przebiega dwufazowo:

  • pierwsza faza – skurcz obwodowych naczyń krwionośnych i mięśni, spowolnienie przemiany materii i przepływu krwi;
  • druga faza – gwałtowne rozszerzenie naczyń krwionośnych, zwiększenie przepływu krwi, a w konsekwencji dopływ składników odżywczych i tlenu do komórek ciała, złagodzenie bólu i stanów zapalnych, regeneracja uszkodzonych tkanek, pobudzenie układu nerwowego i odpornościowego.

W krioterapii wykorzystuje się dwie metody lecznicze: krioablację (nieinwazyjny zabieg chirurgiczny polegający na wprowadzeniu do ciała pacjenta elektrody w formie cewnika, która zamraża i niszczy ogniska komórek powodujących chorobę) i kriokoagulację.

Krioterapia ogólnoustrojowa a krioterapia miejscowa

Krioterapia ogólnoustrojowa, określana też kriostymulacją, to poddanie całego ciała działaniu bardzo niskich temperatur. Zabieg wykonywany jest w celu dostarczenia organizmowi stresu fizjologicznego. Przeprowadza się go w kriokomorze – specjalnej kabinie, w której z wykorzystaniem ciekłego azotu temperaturę obniża się nawet do –176ºC. Wyziębienie organizmu z zastosowaniem krioterapii ogólnoustrojowej łagodzi ból, usprawnia pracę mięśni, zwiększa łatwość wykonywania ruchów i poprawia ogólne samopoczucie.

Krioterapia miejscowa wykonywana jest wyłącznie na zmienioną chorobowo część ciała i polega na nawiewaniu par azotu, dwutlenku węgla i oziębionego powietrza. Dysze trzyma się w odległości 10–15 cm od skóry i omiata parami chore miejsce. Zastosowanie ma kriodestrukcja, czyli działanie niską temperaturą ze specjalnego aplikatora. Używana jest do leczenia zmian skórnych (brodawki skórne, choroba Bowena), zmian na błonach śluzowych (pachydermia, leukoplakia, kłykciny kończyste) oraz niszczenia łagodnych zmian nowotworowych, jak naczyniaki. Zamarza zawartość komórek, co prowadzi do pęknięcia błon biologicznych, a następnie destrukcji tkanki.

Metodyka zabiegów krioterapii miejscowej i ogólnoustrojowej została dokładnie przedstawiona w artykule Stanek i wsp. Krioterapia w praktyce klinicznej.

Jakie są wskazania do stosowania krioterapii?

Krioterapia posiada bardzo szerokie zastosowanie w zwalczaniu przewlekłego i patologicznego bólu, szczególnie u osób przemęczonych psychicznie i fizycznie i sportowców wyczynowych. Stosuje się ją w leczeniu przypadłości, takich jak:

  • reumatoidalne, reaktywne, łuszczycowe, młodzieńcze przewlekłe, zesztywniające zapalenie stawów;
  • przewlekłe zapalenie kręgosłupa szyjnego;
  • niedowłady i przykurcze spastyczne kończyn w przebiegu porażenia połowicznego;
  • zapalenie okołostawowe ścięgien, torebki stawowej czy mięśni;
  • stany zapalne stawów o podłożu metabolicznym, zwłaszcza w przebiegu dny moczanowej;
  • choroby reumatyczne tkanek miękkich, jak zespół fibromialgii;
  • zespół bolesnego barku;
  • zespoły bólu mięśniowo-powięziowego;
  • naderwanie ścięgien i mięśni;
  • zwichnięcie i skręcenie urazowe stawów;
  • uszkodzenie łąkotki;
  • odruchowa i ośrodkowa spastyczność mięśni;
  • ostre i zadawnione urazy sportowe i pooperacyjne;
  • stwardnienie rozsiane.

Zobacz film: Kto częściej choruje na osteoporozę? Źródło: 36,6.

Krioterapia – przeciwwskazania

Krioterapia ma też przeciwwskazania. Nie należy jej przeprowadzać u osób chorujących na m.in.: krioglobulinemię, agammaglobulinemię, kriofibrynogemię, znaczną niedokrwistość, miejscowe zaburzenia ukrwienia, przecieki żylno-tętnicze w płucach, nocną napadową hemoglobinurię, neuropatie układu współczulnego, niedoczynność tarczycy, ropno-zgorzelinowe zmiany na skórze, ostrą niewydolność krążenia, zaawansowaną miażdżycę, zespół Prinzmetala, odmrożenia, klaustrofobię, ostre schorzenia dróg oddechowych, ciężką postać dusznicy bolesnej wysiłkowej i spontanicznej, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca lub zespół Raynauda.

Efekty działania krioterapii

Najważniejsze efekty krioterapii to:

  • czynne przekrwienie powodujące szybkie gojenie się urazów,
  • działanie przeciwobrzękowe, poprawa przepływu chłonki,
  • szybka przemiana materii i eliminacja szkodliwych produktów metabolizmu,
  • pobudzenie receptorów czucia,
  • zmniejszenie spastycznego napięcia mięśni i zwiększenie ich elastyczności,
  • wzrost stężenia hormonów we krwi – ACTH, kortyzolu, testosteronu, adrenaliny, noradrenaliny,
  • zanik zmęczenia, poprawa nastroju, ustępowanie klinicznych objawów depresji i zaburzeń snu,
  • wzrost odporności organizmu, zwiększenie liczby limfocytów.

Krioterapia skutki uboczne

Krioterapia może pozostawić po sobie dolegliwości w postaci drętwienia, mrowienia, zaczerwienienia, pieczenia czy podrażnienia skóry. Mogą wystąpić niewielkie wahania ciśnienia.

Bibliografia:

  • Szczepańska-Gieracha J., Borsuk P., Pawik M., Rymaszewska J., Mental state and quality of life after 10 session whole-body cryotherapy, “Psychology, Health & Medicine”, 2014; 19(1): 40–46.
  • Gabryś M.S., Popiela A., Krioterapia w medycynie, Wrocław, Urban & Partner, 2003.
  • Istrati J., Czy zimno może leczyć?, „Przewodnik Pacjenta”, 2015; 7(31): 2–4.
  • Zagrobelny Z., Krioterapia miejscowa i ogólnoustrojowa, Wrocław, Urban & Partner, 2003.
  • Bączkowicz D,. Krioterapia – wpływ niskich temperatur na nasz organizm, „Apetyt na Zdrowie”, 2013; 15: 6–7.
  • Cieślar G., Sieroń A., Krioterapia – leczenie zimnem, Bielsko-Biała, Alfa Medica Press, 2007.
Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
177
6
Polecamy
Krioterapia – na czym polega leczenie zimnem?
Krioterapia – na czym polega leczenie zimnem? Dzień Dobry TVN
Na co pomaga kriokomora?
Wskazania i przeciwwskazania do krioterapii
Na co pomaga kriokomora? Wskazania i przeciwwskazania do krioterapii TVN zdrowie
Masaż lodem i jego zalety.
Jak go wykonać?
Jak używać przyrządu do masażu lodem?
Masaż lodem i jego zalety. Jak go wykonać? Jak używać przyrządu do masażu lodem? Dzień Dobry TVN
Co to jest termoterapia?
Wskazania i przeciwwskazania do leczenia zimnem i ciepłem
Co to jest termoterapia? Wskazania i przeciwwskazania do leczenia zimnem i ciepłem TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia