Polub nas na Facebooku
Czytasz: Bunt trzylatka – z czego wynika i jak sobie z nim radzić?
menu
Polub nas na Facebooku

Bunt trzylatka – z czego wynika i jak sobie z nim radzić?

Dziecko, które siedzi na schodach

Fot: portishead1 / gettyimages.com

Bunt trzylatka nie jest oznaką jego trudnego charakteru, lecz naturalnym etapem rozwojowym, na którym zaczyna się kształtować osobowość dziecka oraz jego umiejętności społeczne. Rolą rodziców jest mądre, cierpliwe wspieranie tego procesu.

Okresy buntu pojawiają się u dziecka wielokrotnie i są nieuniknioną implikacją faktu, że stawia mu się pewne granice. To, jakie wnioski wyciągnie dziecko ze starcia oczekiwań z rzeczywistością, zależy w dużej mierze od postawy dorosłych.

Na czym polega bunt trzylatka?

Dziecko, które w pierwszych miesiącach życia nie pojmuje jeszcze swojej odrębności, w wieku 2–3 lat zaczyna manifestować swoją indywidualność. Wyraża własną wolę, pragnie decydować o sobie, więc może lekceważyć polecenia lub gwałtownie protestować przeciwko decyzjom opiekunów. Malcowi zdarzają się napady złości, podczas których wyraża emocje – krzyczy, tupie, kopie, rzuca się na ziemię, niszczy przedmioty, a nawet atakuje opiekunów. Takie sytuacje to dla młodych rodziców ciężka próba. Trzeba nie tylko poradzić sobie z ogarniętym furią trzylatkiem, ale też uporać się z własną frustracją oraz narastającym poczuciem porażki wychowawczej, szczególnie dotkliwym, gdy napad złości dziecka zdarzy się w miejscu publicznym – przy oceniających spojrzeniach świadków.

Przyczyny buntu trzylatka

Dlaczego trzylatek manifestuje swoją niezależność w tak uciążliwy dla opiekunów sposób? Młodzi rodzice często dochodzą do wniosku, że ich dziecko ma zły charakter – jest złośliwe, uparte, niewdzięczne, a przy tym podstępnie testuje ich wytrzymałość. Tymczasem trzylatek nie jest jeszcze zdolny do poziomu refleksji, jakiego wymaga opisana postawa. Buntując się, wyraża po prostu swoje emocje. Dorośli mają rozległy aparat pojęciowy i szereg przyswojonych w procesie socjalizacji środków, z użyciem których mogą okazać smutek czy rozczarowanie w sposób akceptowalny dla otoczenia. Trzylatek wpada w histerię, ponieważ nie potrafi jeszcze zareagować inaczej.

Co więcej, na tym etapie rozwoju rozumiejące dziecko musi zmierzyć się z szeregiem nowych dla niego sytuacji. Przyczyną stresu jest już sama złożoność odkrywanego świata, ale też takie zdarzenia, jak narodziny rodzeństwa czy pójście do przedszkola.

Zobacz także: Czy zostawiać dziecko na siłę w żłobku lub przedszkolu?

Co to jest i pow wykonuje się tzw. bilans dziecka? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Co to jest bilans dziecka? Źródło: Dzień Dobry TVN

Jak zapobiegać objawom buntu trzylatka?

Nie należy oczekiwać od trzylatka całkowitego posłuszeństwa, ponieważ jest to niezgodne ze specyfiką tego etapu jego rozwoju. Można jednak zapobiegać napadom dziecięcej złości, jeśli w swoim działaniu uwzględnia się istotne potrzeby, możliwości i ograniczenia małego człowieka. Trzeba na przykład pamiętać, że z jego perspektywy świat pełen jest nowych bodźców, które z trudem przetwarza niedojrzały układ nerwowy. Warto więc oszczędzać dziecku nadmiaru wrażeń, rozumieć jego zmęczenie i stwarzać mu warunki do częstego wypoczynku.

Trzylatek ma silną potrzebę bezpieczeństwa, którego poczucie łatwo mu odebrać, doprowadzając przy tym do wybuchu negatywnych emocji. Dlatego trzeba, w miarę możliwości, przestrzegać określonego rytmu dnia, rytuałów porządkujących świat dziecka, a także zrozumiałych dla niego zasad.

Problemem wielu rodziców jest brak konsekwencji w postępowaniu. Jeśli nie stawia się jasno określonych granic, dziecko nieustannie sprawdza, gdzie one przebiegają. Reaguje złością, gdy nie udaje mu się wyegzekwować czegoś, co raz zostało mu dane. Należy unikać odstępstw od reguł, a czyniąc je, tłumaczyć dziecku, na czym polega wyjątkowość określonej sytuacji.

Aby wyjść naprzeciw dziecięcej potrzebie autonomii i samostanowienia o sobie, dobrze jest dać trzylatkowi możliwość wyboru w pewnym zakresie, np. pozwolić mu zadecydować, którą z dwóch alternatywnych potraw zje na obiad. Wówczas malec chętniej spełnia wszelkie kierowane do niego prośby.

Chcąc nakłonić dziecko do określonych zachowań, nie wolno zapominać, że lepszą od upomnień czy kar motywacją jest odpowiedni system nagród, w hierarchii których zabawa z rodzicem jest cenniejsza niż kolejna maskotka.

Czy Twoje dziecko przechodziło tzw. bunt trzylatka?

Zagłosuj, jeśli chcesz zobaczyć wyniki

Zobacz także: Agresja – przyczyny, rodzaje, leczenie. Jak radzić sobie z agresją?

Jak postępować wobec buntu trzylatka?

W kryzysowych sytuacjach należy przede wszystkim opanować własne zdenerwowanie (np. wykonując kilka głębokich oddechów), by działać z pozycji dorosłej, kompetentnej osoby. Nerwowa reakcja tylko niepotrzebnie „podkręca” emocje dziecka. Zdradza też bezradność rodzica, więc malec uczy się, że poprzez złość może wpływać na postawę opiekuna – skupić na sobie jego uwagę, a nierzadko także osiągnąć swoje cele. Dlatego napad furii najlepiej zignorować, przeczekać, a rzeczową rozmowę podjąć dopiero wówczas, gdy dziecko się uspokoi.

Nim wyciągnie się wobec trzylatka konsekwencje, trzeba zastanowić się, co skłoniło go do agresji. Jeśli np. zmęczenie, wystarczy wytłumaczyć dziecku, że okazało swoje emocje w nieodpowiedni sposób oraz wskazać właściwą reakcję. Jeśli zaś malec świadomie złamał wcześniej ustalone zasady (np. dokuczał rodzeństwu), warto nauczyć go, że jego działania mają swoje następstwa – zastosować sprawiedliwą, adekwatną do wieku i ustaloną wcześniej karę. Trzeba też pamiętać, że nie powinno się oceniać dziecka (np. jesteś niegrzecznym chłopcem), lecz upominać je za konkretne zachowanie (np. nie podoba mi się to, że zniszczyłeś zabawkę). Przekazywane trzylatkowi komunikaty mają ogromny wpływ na kształtowanie się jego samooceny i poczucia własnej wartości.

Bibliografia:

1. A. Faber, E. Mazalish, Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły, Poznań 2002.

2. L. Bates Ames, S. Baker, F. Ilg, Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat. Poradnik dla rodziców, psychologów i lekarzy, Gdańsk 2012.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
102
8
Polecamy
Budowanie zdrowej relacji z dzieckiem.
Co chciałby wiedzieć każdy maluch?
Budowanie zdrowej relacji z dzieckiem. Co chciałby wiedzieć każdy maluch? Dzień Dobry TVN
Jak wygląda bunt pięciolatka i jak sobie z nim radzić?
Jak wygląda bunt pięciolatka i jak sobie z nim radzić? Dzień Dobry TVN
Moje dziecko mnie okłamuje!
Dowiedz się dlaczego tak się dzieje
Moje dziecko mnie okłamuje! Dowiedz się dlaczego tak się dzieje TVN zdrowie
Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci bliskiej osoby?
Jak rozmawiać z dzieckiem o śmierci bliskiej osoby? TVN zdrowie
Komentarze (1)
Ojapier
Te metody średnio sprawdzają się u mojego synka, mam wrażenie że jedyne co go sprowadza na ziemię to konkretnie nim "potrząsnąć" rzecz jasna nie w sensie fizycznym, po prostu zachowac się w sposób równie adekwatny dla sytuacji co jego histeria w danym momencie. Przykładem może być nasza dzisiejsza "akcja antyterrorystyczna". Mąż chciał zmierzyć wzrost naszej pociechy, bo planujemy zakup nowych ubrani było to w pełni uzasadnione. Podchody trwały ponad tydzień, bo nasz syn za żadne skarby nie wyraził na to zgody. W końcu rozpętała się na tym tle apokalipsa, jako że mój mąż to również trudny przypadek. Syn wył teatralnie że go rzekomo boli jak go tata stawia przy scianie, a tata wrzeszczał na syna. Jako że czułam się dziś okropnie w(chyba jakaś infekcja) Stwierdziłam, że mam dość ich zachowania i wyjde z domu, bo dłużej nie dam rady. Zdecydowanie skierowałam się w stronę szafy po kurtkę i nagle mój młodszy terrorysta przestał płakać, no jakby ktoś mu odciął funkcje wokalne, co jeszcze przed chwilą było nie do osiągnięcia, poleciał za mną, przytulił się" mamo nie idź, Filip kocha mama". Naprawdę już czasem nie daje rady, jestem jedyną babą w domu, i czasem nie wiem, który z nich zachowuje się bardziej wkurzajaco. Moze macie jakieś rady na histerię u męża? Pogodzić jednego i drugiego i zachować przy tym obiektywizm jest ponad moje siły. A to dopiero 3latek, aż się boje myśleć o okresie dojrzewania...
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia