Polub nas na Facebooku
Czytasz: Achondroplazja – jak ją wykryć u płodu? Czy można ją wyleczyć?
menu
Polub nas na Facebooku

Achondroplazja – jak ją wykryć u płodu? Czy można ją wyleczyć?

ciąża

Fot.: Gajus / stock.adobe.com

Achondroplazja to zaburzenie genetyczne. Jej objawy to przede wszystkim niski wzrost, krótkie kończyny,duży obwód głowy. Nie ma skutecznego sposobu na wyleczenie achondroplazji. Jej przyczyną może być dziedziczenie lub mutacja, ale w ponad połowie przypadków mutacja pojawia się spontanicznie.

Achondroplazja występuje raz na 26–28 tys. urodzeń. W 99% jej przyczyną jest mutacja genu FGFR3, odpowiadającego za funkcje fibroblastów. Skutkuje ona jego nadmierną aktywnością. Powoduje to zahamowanie rozwoju komórek tkanki chrzęstnej, co z kolei jest przyczyną nieprawidłowości w płytce wzrostowej kości. Wciąż nie wiadomo, jakie są konkretne skutki nadaktywności genu FGFR3 dla tkanek pozaszkieletowych.

Achondroplazja – objawy i diagnostyka

Chorobę szybciej diagnozuje się u par, u których przynajmniej jeden partner również dotknięty jest achondroplazją (choroba jednego z rodziców oznacza 50% prawdopodobieństwa choroby dziecka). W takich przypadkach najczęściej od razu przeprowadza się dodatkowe badanie prenatalne – amniopunkcję lub punkcję trofoblastu. Wykonuje się ją między 15 a 20 tygodniem ciąży. Następnie robi się testy pod kątem mutacji genu FGFR3. Czasami achondroplazja zostaje rozpoznana również podczas badania ultrasonograficznego (USG) w 3. trymestrze ciąży.

Często zdarza się, że objawy achondroplazji dostrzeżone zostają dopiero po porodzie lub jeszcze później. U noworodków objawami choroby są:

Po stwierdzeniu powyższych objawów achondroplazji przeprowadza się badanie radiologiczne (RTG) kości. U osób z achondroplazją występują:

  • skrócenie kości długich kończyn w odcinku bliższym tułowia (uda, ramiona),
  • trzy palce dłoni równej długości,
  • tułów normalnej długości,
  • krótkie wyrostki kręgowe,
  • kwadratowy kształt miednicy z małym wcięciem kulszowym,
  • zmniejszona podstawa czaszki.

Jeżeli cechy zewnętrzne lub wyniki badania radiologicznego nie pozwalają jednocześnie stwierdzić lub wykluczyć achondroplazji, wykonuje się badanie molekularne.

Z biegiem czasu cechy achondroplazji stają się coraz bardziej wyraziste. Szczególnie uwidacznia się niski wzrost. Mogą też pojawiać się zaburzenia neurologiczne, laryngologiczne, zaburzenia układu kostno-stawowego, otyłość. Rozwój psychoruchowy dzieci cierpiących na achondroplazję często jest opóźniony, za to intelektualnie dziecko rozwija się w tym samym tempie, co rówieśnicy.

Zmagający się za achondroplazją dorośli osiągają najczęściej wzrost ok. 123 cm (kobiety) i ok. 132 cm (mężczyźni). U dorosłych objawem często są dolegliwości wynikające ze zwężenia kanału kręgowego w odcinku lędźwiowo-krzyżowym. Są to: ból nóg i problemy z chodzeniem, bóle korzeniowe, zaburzenia pracy mięśni pęcherza moczowego i zwieracza odbytu. Pojawiają się też objawy zespołu bezdechu śródsennego i otyłość (od 13% do 43% dorosłych). Ciąża u kobiet z achondroplazją wiąże się z dużym ryzykiem w związku z możliwością pogłębienia lordozy lędźwiowej. Długość życia chorych nie jest dużo niższa niż w przypadku zdrowego człowieka. Niektóre źródła podają jednak, że może być ona o 10 lat krótsza z powodu chorób sercowo-naczyniowych.

Achondroplazja – leczenie

Leczenie osób z achondroplazją sprowadza się do terapii objawowych – leczenia przeciwbólowego, zapobiegania powikłaniom i utracie sprawności. Nie jest możliwe leczenie przyczyny choroby, z uwagi na pochodzenie schorzenia (zaburzenie genetyczne) – możliwe jest leczenie objawowe. Osoby zmagające się z achondroplazją wymagają stałej, wielospecjalistycznej opieki lekarskiej. W wieku dziecięcym bardzo ważne jest kontrolowanie wzrostu, wagi, obwodu klatki piersiowej i głowy oraz monitorowanie rozwoju psychoruchowego dziecka. Konieczne są też regularne konsultacje laryngologiczne i ortodontyczne. Ze względu na zwężenie kanału kręgowego i ewentualne wodogłowie niezbędna jest opieka neurologiczna. Zaburzenia oraz nieprawidłowości rozwoju wymagają stałej kontroli lekarskiej – m.in. pulmonologa, ortopedy dziecięcego, ortodonty, logopedy oraz laryngologa. Chory musi więc znajdować się pod opieką całego sztabu lekarzy. By ułatwić życie osobie chorej na achondroplazję, konieczne jest dostosowanie otoczenia do jej potrzeb. Zachowanie sprawności wymaga odpowiedniej rehabilitacji.

Niektórzy chorzy decydują się na operacyjne wydłużenie kości. Polega ono na wykonaniu osteotomii (przecięcie kości), a następnie ustabilizowaniu odłamów w stałym ułożeniu za pomocą tzw. aparatu Ilizarowa. Nadbudowywanie się tkanki kostnej w miejscu przecięcia powoduje wydłużenie kości. Efektem może być wydłużenie kończyny dolnej o 30 cm, a górnej o 12 cm. Operacja ta jest jednak długotrwała, wieloetapowa i bardzo obciążająca dla organizmu. Dodatkowo może się wiązać z powikłaniami. Z tego względu nie każdemu pacjentowi z achondroplazją jest ona zalecana.

Zobacz film: Jak dbać o kręgosłup? Źródło: 36,6


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
6
6
Polecamy
Hipermobilność stawów – jak się objawia i jak ją leczyć?
Hipermobilność stawów – jak się objawia i jak ją leczyć? Dzień Dobry TVN
Ginekomastia = zabieg?
Czy są inne sposoby na usuwanie ginekomastii?
Ginekomastia = zabieg? Czy są inne sposoby na usuwanie ginekomastii? Dzień Dobry TVN
Co to jest zespół Blooma?
Dowiedz się, czym się objawia ta rzadka choroba genetyczna, jakie są jej przyczyny i jak można ją leczyć
Co to jest zespół Blooma? Dowiedz się, czym się objawia ta rzadka choroba genetyczna, jakie są jej przyczyny i jak można ją leczyć TVN zdrowie
Choroba Perthesa – przyczyny, objawy, leczenie i rehabilitacja u dzieci i dorosłych
Choroba Perthesa – przyczyny, objawy, leczenie i rehabilitacja u dzieci i dorosłych TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia