Polub nas na Facebooku
Czytasz: Żylaki przełyku – przyczyny, objawy, leczenie i rokowania
menu
Polub nas na Facebooku

Żylaki przełyku – przyczyny, objawy, leczenie i rokowania

Kobieta z kubkiem przykłada coś do ust

Fot: nikodash / fotolia.com

Żylaki przełyku powstają w wyniku nadciśnienia w układzie wrotnym w przebiegu chorób wątroby. Krwawienie z żylaków przełyku stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Leczenie jest możliwe wyłącznie w warunkach szpitalnych.

Żylakami przełyku nazywa się poszerzenia żylne, które znajdują się w dolnej części przełyku. Są efektem nadciśnienia w układzie wrotnym, które związane jest ze schorzeniami wątroby. Krwawienie z żylaków przełyku jest stanem zagrożenia życia i może być leczone wyłącznie w warunkach szpitalnych. Zbyt późne wykrycie krwawienia w większości przypadków kończy się śmiercią.

Przyczyny żylaków przełyku

Żylaki przełyku powstają w wyniku różnicy ciśnień między żyłą wrotną a żyłami wątrobowymi, wynoszącej ponad 12 mmHg. Do wzrostu ciśnienia dochodzi na skutek nadmiernego napływu krwi do krążenia wrotnego lub przeszkody w przepływie krwi wrotnej. W krążeniu żylnym nie ma zastawek, dlatego każda blokada przepływu w narządach trzewnych jest przenoszona wstecznie i powoduje powstanie nadciśnienia zwrotnego.

Utrudnienia przepływu krwi wynikają z procesów chorobowych zachodzących:

  • w różnych odcinkach układu wrotnego – blok przedwątrobowy,
  • w wątrobie – bok wewnątrzwątrobowy,
  • w żyłach wątrobowych – blok nadwątrobowy lub zawątrobowy.

Pod względem czynnościowym bloki przepływu można podzielić na:

  • pozazatokowy – blok odpływu krwi z zatok,
  • przedzatokowy – blok napływu krwi do zatok.

Do zewnątrzwątrobowoego bloku przedzatokowego dochodzi na skutek:

  • zakrzepicy żyły wrotnej,
  • zakrzepicy żyły wątrobowej,
  • nowotworów uciskających na żyłę wrotną.

Blok przedzatokowy wewnątrzwątrobowy powstaje w wyniku:

  • pierwotnej marskości wątroby,
  • wrodzonego zwłóknienia wątroby,
  • stwardnienia okołowrotnego,
  • schistosomiazy,
  • lipidozy.

Blok pozazatokowy zewnątrzwątrobowy wywołany jest:

  • wrodzonymi anomaliami żyły głównej,
  • guzami,
  • zespołem Budda-Chiariego.

Blok pozazatokowy wewnątrzwątrobowy spowodowany jest przez:

  • marskość wątroby,
  • chorobę Wilsona,
  • zespół Budda-Chiariego,
  • hemochromatozę.

Jakie są czynniki zwiększające ryzyko krwotoku żylaków przełyku?

Do krwawienia z żylaków przełyku dochodzi na skutek ich pęknięcia – stanowią one aż 10% wszystkich krwawień z górnego odcinka przewodu pokarmowego. Żylaki przełyku u alkoholika mogą pęknąć z powodu nadużywania alkoholu, ale do czynników ryzyka zalicza się także:

  • duży rozmiar żylaków,
  • nadciśnienie w żyle wrotnej,
  • obecność wybroczyn i nadżerek w błonie śluzowej przełyku.

Żylaki przełyku – jakie są objawy schorzenia?

Żylaki przełyku nie dają wyraźnych objawów, dopóki nie dojdzie do krwotoku wewnętrznego. Wówczas chory zaczyna nagle i obficie wymiotować krwią. Obecność krwi jest głównym objawem, choć przy przewlekłym, niezbyt masywnym broczeniu krwi, objawem mogą być też smoliste stolce, ponieważ krew zostaje trawiona w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego

Zobacz też: Żylaki przewodu pokarmowego

Szybka utrata krwi może prowadzić do wstrząsu, który objawia się:

  • przyspieszonym oddechem,
  • osłabieniem,
  • przyspieszoną akcją serca,
  • wilgotną i zimną skórą,
  • obniżeniem ciśnienia krwi,
  • zaburzeniami świadomości.

Rokowania przy krwawieniu z żylaków przełyku są bardzo złe – aż 30% krwotoków kończy się śmiercią. Dochodzi do niej w wyniku utraty krwi lub śpiączki wątrobowej.

Żylaki przełyku – leczenie

Leczenie żylaków przełyku jest długotrwałe, ale przynosi dobre efekty. Istnienie żylaków można stwierdzić w trakcie badania endoskopowego i od razu zastosować leczenie. Za pomocą endoskopu lekarz wstrzykuje lek, który powoduje obkurczenie i zamknięcie żylaków. Kolejne zabiegi wykonuje się w odstępie kilku dni, a następnie tygodni i miesięcy aż do momentu zupełnego wyeliminowania zmian. Po zakończeniu leczenia konieczne jest powtórzenie badania diagnostycznego i kontrola przynajmniej raz w roku, ponieważ prawdopodobieństwo wystąpienia krwotoku nawet po zastosowaniu leczenia wynosi aż 75%.

Zobacz film: Diagnostyka żylaków. Źródło: 36,6

Inną metodą leczenia jest gumkowanie żylaków przełyku. Stenty zmniejszają przepływ krwi i obciskają żylaki, powodując ich zmniejszenie i zanikanie. Rzadko wykonywane jest przezżylne śródwątrobowe zespolenie systemowe (TIPS), polegające na utworzeniu połączenia między żyłą wrotną i inna żyłą z pominięciem krążenia wrotnego, co obniża ciśnienie.

Krwotok z żylaków przełyku jest wskazaniem do wezwania pogotowia ratunkowego, ponieważ zagraża życiu chorego. Leczenie przebiega wyłącznie w warunkach szpitalnych.

Żylaki przełyku – dieta

Dieta w żylakach przełyku powinna bazować na produktach łatwych do przełknięcia, np. na zupach. Bardzo ważne jest unikanie alkoholu, pieczywa pełnoziarnistego, kawy, mocnej herbaty, grubych makaronów i kasz, niedojrzałych i surowych owoców, wszystkich roślin strączkowych. Potrawy należy gotować lub dusić i w miarę możliwości rozdrabniać, np. dodawać do potraw zmiksowaną natkę pietruszki zamiast krojonej. Ze względu na ryzyko wystąpienia niedoborów żelaza zalecane jest zwiększenie spożycia chudej wołowiny i kaszy jaglanej.


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
200
7
Polecamy
Żylaki przewodu pokarmowego – jakie są przyczyny ich powstawania?
Jakie dają objawy?
Żylaki przewodu pokarmowego – jakie są przyczyny ich powstawania? Jakie dają objawy? TVN zdrowie
Nadmiar magnezu - przyczyny, objawy i leczenie
Nadmiar magnezu - przyczyny, objawy i leczenie Dzień Dobry TVN
Cukrzyca.
Rodzaje, objawy, powikłania.
Jak wygląda życie z cukrzycą?
Cukrzyca. Rodzaje, objawy, powikłania. Jak wygląda życie z cukrzycą? Dzień Dobry TVN
Żylaki - miejsca powstawania, rodzaje, objawy, leczenie
Żylaki - miejsca powstawania, rodzaje, objawy, leczenie TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty