Polub nas na Facebooku
Czytasz: Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS): przyczyny, objawy, sposoby leczenia
menu
Polub nas na Facebooku

Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS): przyczyny, objawy, sposoby leczenia

młoda kobieta biegaczka siedzi na schodach trzyma się za bolącą nogę.

Fot. praetorianphoto / Getty Images

Pasmo biodrowo-piszczelowe jest szczególnie narażone na kontuzje powstałe w wyniku przeciążenia struktur układu ruchu kończyn dolnych u biegaczy, kolarzy czy osób regularnie uprawiających sport obciążający kolana i biodra. Objawy ITBS to głównie uciążliwy ból stawów utrudniający treningi i aktywność fizyczną.

Ze względu na etiologię zespół pasma biodrowo-piszczelowego to schorzenie z tendencją do postępów i nawrotów. W procesie leczenia ITBS (w ostrej fazie) poleca się dobrej jakości odpoczynek i tymczasowe ograniczenie uprawiania sportu. Kompleksowa rehabilitacja uwzględnia m.in. taping, ruchowe ćwiczenia wzmacniające czy ortezy odciążające i stabilizujące.

Pasmo biodrowo-piszczelowe

Pasmo biodrowo-piszczelowe (ITBS) stanowi trójwarstwową rozbudowaną strukturę kolagenową rozciągającą się na bocznej stronie uda pomiędzy stawem biodrowym a kolanowym. ITBS m.in. ustala kolano w pozycji wyprostnej oraz wspiera jego zgięcie, a także odwodzi kończynę dolną w stawie biodrowym. Ze względu na wielofunkcyjność ruchową, pasmo to narażone jest na mikrouszkodzenia swoich struktur kolagenowych. Postępująca utrata ciągłości włókien jest przyczyną stanu zapalnego własnych tkanek, które z kolei zaczyna obciążać dolegliwościami bólowymi i innymi objawami. Patologia mięśniowo-ścięgnista tego typu nazywana jest zespołem pasma biodrowo-piszczelowego i zwykle rozwija się u sportowców dyscyplin wytrzymałościowych, biegaczy czy kolarzy, ale także u osób uprawiających regularną aktywność fizyczną obciążającą kolana w zakresie prostowania biodra w ruchu odwodzenia, np. amatorów marszów i wspinaczek górskich. W celach profilaktycznych, a także przy rehabilitacji, zalecane są ćwiczenia wzmacniające oraz orteza odciążająca, np. opaska na kolano ITBS.

Przyczyny ITBS

Przyczyny schorzeń ITBS leżą głównie w zaburzeniach biomechaniki pracy struktur nogi pochodzenia przeciążeniowego, w przebiegu czego dochodzi dysrównowagi siłowej pasma. Czynnikami ryzyka, zwiększającymi prawdopodobieństwo wystąpienia patologii, są m.in.:

  • zaburzenia ruchów stawu biodrowego w płaszczyźnie czołowej i poprzecznej powodujące osłabienie i niewydolność mięśni uda oraz zwiększoną kompresję ITBS w okolicy kolana;
  • nadmierne przodopochylenie tułowia, asymetria miednicy, dysbalans mięśniowy obręczy biodrowej;
  • wady postawy dotyczące kolan i stóp, głównie szpotawość i koślawość;
  • błędy treningowe: przetrenowanie, brak odpoczynku, nieodpowiednie obuwie.

Jak rozciągnąć staw biodrowy? Dowiesz się tego z naszego filmu:

Zobacz film: Rozciąganie zginaczy stawu biodrowego i mięśni pośladków. Źródło: 36,6.

Jakie objawy daje ITBS?

Uszkodzone pasmo biodrowo-piszczelowe ujawnia się stopniowo. Dominującym objawem jest ból wynikający z naderwania struktur pasma i postępującego stanu zapalnego. Ból o charakterze ostrym i rozlanym na zewnętrznej powierzchni kolana często promieniuje w kierunku dołu kolanowego i w stronę biodra oraz ma tendencje do nasilania się podczas wchodzenia po schodach czy schodzenia z pochyłych powierzchni. Dodatkowo obserwuje się:

  • obrzęki, zaczerwienienia i ocieplenie miejscowe skóry;
  • wymuszone ograniczenie ruchomości kolana w celu unikania prowokacji bólu;
  • uczucie przeskakiwania ścięgien w kolanie i słyszalne trzaski.

Polecamy: Staw biodrowy – budowa. Skąd się bierze ból w pośladku lub pachwinie?

Leczenie pasma biodrowo-piszczelowego

Leczenie zespołu pasma biodrowo-piszczelowego należy rozpocząć możliwie szybko, ograniczając postęp uszkodzeń i nasilenie objawów oraz minimalizując ryzyko powikłań, np. przedwczesnych zmian zwyrodnieniowych kolana czy chronicznych dolegliwości bólowych. W ostrej fazie leczenia zaleca się:

  • odpoczynek od aktywności sportowej i ograniczenie ruchomości kończyny dolnej;
  • elewację nogi kilka razy w ciągu dnia;
  • uciski bolesnej okolicy (do zabiegu kompresji pasma zalecana jest opaska na kolano ITBS, czyli wąska orteza stabilizująca i usztywniająca uszkodzone struktury kolagenowe, zapobiegająca postępowi procesów niszczenia włókien);
  • zimne okłady i masaże lodem łagodzące stan zapalny i usprawniające lokalne krążenie;
  • farmakoterapię przeciwbólową i przeciwzapalną.

W dalszym etapie leczenia ITBS zaleca się kompleksową rehabilitację. Fizjoterapia schorzenia wykorzystuje wiele metod wspierających regenerację uszkodzeń i usprawnianie funkcjonalne kończyny. Powrót do zarzuconej aktywności sportowej powinien odbywać się stopniowo.

Polecamy: Czym jest rolowanie mięśni? Zasady, technika, rolowanie mięśni kręgosłupa

Na czym polega rehabilitacja ITBS?

Rehabilitacja ITBS przewiduje głównie ćwiczenia na pasmo biodrowo-piszczelowe, w których przebiegu wykorzystuje się różne metody kinezyterapeutyczne, m.in.:

  • rozciąganie pasma biodrowo-piszczelowego uwalniające od punktów spustowych, zrostów i uelastyczniające struktury ITBS, np. za pomocą klasycznych ćwiczeń stretchingowych czy jogi oraz treningów powięziowych i ich technik, jak rolowanie z wykorzystaniem wałków, rollerów i piłek;
  • ćwiczenia wzmacniające ITBS, czyli siłowe i mobilizujące obręczy biodrowej i kolan;
  • taping ITBS odciążający w trakcie pracy statyczno-dynamicznej nogi;
  • modyfikacja warunków treningowych z uwzględnieniem intensywności adekwatnej do możliwości adaptacyjnych organizmu, wygodne profilowane obuwie sportowe lub wkładki ortopedyczne.

Bibliografia:

  1. Adam Bochenek, Michał Reicher: Anatomia człowieka. T. I. Warszawa: Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1993.
Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
5
0
Polecamy
Zespół pasma biodrowo-piszczelowego, czyli dolegliwość biegacza długodystansowego
Zespół pasma biodrowo-piszczelowego, czyli dolegliwość biegacza długodystansowego TVN zdrowie
Jak leczyć zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego?
Objawy, sposoby leczenia
Jak leczyć zapalenie ścięgna mięśnia podkolanowego? Objawy, sposoby leczenia TVN zdrowie
Powięź i jej rola w ciele człowieka.
Jak jest zbudowana i na czym polega jej ćwiczenie?
Powięź i jej rola w ciele człowieka. Jak jest zbudowana i na czym polega jej ćwiczenie? Dzień Dobry TVN
Jak rozpoznać i jak leczyć płaskostopie poprzeczne?
Jak rozpoznać i jak leczyć płaskostopie poprzeczne? Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty