Polub nas na Facebooku
Czytasz: Zapalenie ucha środkowego u niemowląt – jak rozpoznać?
menu
Polub nas na Facebooku

Zapalenie ucha środkowego u niemowląt – jak rozpoznać?

 lekarz wykonuje badanie słuchu u dziecka.

Fot. Fertnig / Getty Images

Zapalenie ucha środkowego u niemowląt najczęściej jest konsekwencją wtórnej infekcji z nosogardzieli. Aby zmniejszyć ryzyko zakażenia, warto pomyśleć o szczepieniu niemowląt przeciw pneumokokom, a także karmić dziecko piersią przez co najmniej 6 miesięcy.

Ostre zapalenie ucha środkowego u niemowląt jest procesem zapalnym obejmującym struktury znajdujące się w uchu środkowym i błonę śluzową wyściełającą ucho od wewnątrz. Rozwija się nagle i wywołuje ogólne bądź miejscowe objawy związane ze stanem zapalnym i gromadzeniem się wydzieliny ropnej w uchu środkowym, czyli w jamie bębenkowej. Pierwszy szczyt zapalenia ucha środkowego przypada na okres pomiędzy 6. a 18. miesiącem życia dziecka. Część dzieci wykazuje tendencję do nawrotowego zapalenia ucha środkowego.

Zapalenie ucha środkowego u niemowląt – przyczyny

Do zapalenia ucha środkowego najczęściej dochodzi drogą wstępującą z części nosowej gardła przez trąbkę słuchową, będącą kanałem łączącym te dwie struktury. Może być powikłaniem infekcji górnych dróg oddechowych lub infekcji z ucha zewnętrznego szerzącej się przez błonę bębenkową. Bezpośrednią przyczyną mogą być zakażenia zarówno wirusowe, jak i bakteryjne, przy czym za największy odsetek zakażeń bakteryjnych odpowiedzialne są Streptococcus pneumoniae i Haemophilus influenzae. Jeśli te bakterie są obecne w nosogardle (bezobjawowo), zwiększają ryzyko rozwoju zapalenia ucha środkowego ze względu na to, że mogą szerzyć się przez trąbkę słuchową do nosogardła.

U niemowląt do zapalenia ucha środkowego przyczyniają się:

  • różnice w budowie anatomicznej w porównaniu z osobami dorosłymi,
  • niedojrzałość układu immunologicznego,
  • liczne rodzeństwo,
  • uczęszczanie do żłobków,
  • brak karmienia piersią,
  • wady twarzoczaszki,
  • tendencja do alergii.

Za jeden z czynników ryzyka wystąpienia zapalenia ucha środkowego u niemowląt uznaje się używanie smoczków, szczególnie jeśli nie przestrzega się właściwych zasad ich higieny.

Zobacz film i sprawdź jak jest zbudowane ucho: 

Zobacz film: Budowa i funkcje ucha. Źródło: 36,6 

Objawy zapalenia ucha środkowego

Najczęściej ostre zapalenie ucha środkowego poprzedzają objawy infekcji górnych dróg oddechowych. Za główny objaw można uznać ból ucha. Jednak niemowlęta nie są w stanie powiedzieć ani pokazać, gdzie je boli. Lokalizacja bólu jest możliwa u starszych dzieci. Im dziecko młodsze, tym bardziej nasilone są objawy ogólne i tym mniej wartościowe są objawy miejscowe, jak tkliwość okolicy małżowiny usznej. U niemowląt objawy ostrego zapalenia ucha środkowego to przede wszystkim:

  • gorączka,
  • nadmierna płaczliwość,
  • zaburzenia snu,
  • wymioty,
  • biegunka,
  • obecność wydzieliny z ucha o charakterze ropnym.

Domowe sposoby na zapalenie ucha

W przypadku niemowląt i obecności objawów uogólnionych, konieczna jest pilna konsultacja lekarska. Zapalenie ucha można leczyć w domu w pierwszym dniu poprzez podawanie leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych, jednak dotyczy to dzieci starszych. Jeśli obecne są biegunka, wymioty i wysoka gorączka, poza podaniem leków przeciwbólowych i przeciwgorączkowych należy skonsultować się z lekarzem. Leczenie zapalenia ucha na własną rękę domowymi, niefarmakologicznymi sposobami może skutkować rozwojem powikłań, a nawet uszkodzeniem słuchu.

Jak rozpoznać ostre zapalenie ucha środkowego?

Podstawowym badaniem w rozpoznawaniu zapalenia ucha środkowego jest badanie otoskopowe, które wykazuje poszerzenie naczyń wokół błony bębenkowej, jej pogrubienie i uwypuklenie na zewnątrz. U niektórych chorych może dojść do perforacji błony bębenkowej. W sytuacjach wątpliwych klinicznie wykonuje się inne badania otolaryngologiczne, jednak najczęściej nie ma takiej potrzeby.

Polecamy: Co powoduje kłucie w uchu? Jak łagodzić kłujący ból ucha?

Leczenie ostrego zapalenia ucha środkowego

Leczenie jest uzależnione od stanu i wieku dziecka. U niemowląt w pierwszym półroczu życia, a także u tych dzieci, które mają bardzo wysoką gorączkę i nasilone wymioty, konieczne jest wdrożenie antybiotykoterapii. Antybiotyk jest również konieczny u dzieci poniżej 2. roku życia w przypadku obustronnego zapalenia ucha, u dzieci z obecnym wyciekiem z ucha i z następującymi czynnikami ryzyka:

  • zespół Downa,
  • upośledzenie słuchu,
  • wady twarzoczaszki,
  • zaburzenia immunologiczne,
  • nawracające zapalenia ucha środkowego,
  • brak poprawy po leczeniu objawowym (przeciwbólowym).

Bez względu na to, czy zleca się antybiotyk czy nie, konieczne jest wdrożenie leczenia przeciwbólowego.

Wśród antybiotyków stosuje się przede wszystkim amoksycylinę lub ceftriakson, a w przypadku ich nieskuteczności również inne antybiotyki. Czasami, przy burzliwym przebiegu czy podejrzeniu powikłań zapalenia, konieczna jest zabiegowa interwencja w postaci nacięcia błony bębenkowej.

Powikłania ostrego zapalenia ucha środkowego

Ostre zapalenie ucha środkowego najczęściej cofa się bez powikłań i następstw, nawet jeśli doszło do perforacji błony bębenkowej. Już w ciągu kilku dni może dojść do jej samoistnej regeneracji. U niektórych dzieci może występować nawrotowe zapalenie ucha środkowego, u części z nich utrzymuje się wysięk w uchu środkowym, upośledzający odwracalnie słuch. Z czasem następuje zazwyczaj samoistna poprawa i ustąpienie nawrotowych zapaleń. By uniknąć zachorowania niemowlęcia, zaleca się karmienie piersią przez co najmniej 6 miesięcy życia, odsunięcie w czasie zapisania dziecka do żłobka, jak również zaszczepienie dziecka przeciwko pneumokokom.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
225
23
Polecamy
Zapalenie ucha u niemowlaka - objawy, przyczyny i leczenie
Zapalenie ucha u niemowlaka - objawy, przyczyny i leczenie Dzień Dobry TVN
Ropne zapalenie ucha środkowego u dzieci – przyczyny i objawy
Ropne zapalenie ucha środkowego u dzieci – przyczyny i objawy TVN zdrowie
Jak rozpoznać i skutecznie leczyć gorączkę u niemowlaka?
Jak rozpoznać i skutecznie leczyć gorączkę u niemowlaka? Dzień Dobry TVN
Zapalenie ucha środkowego:
przyczyny, objawy, leczenie i możliwe powikłania
Zapalenie ucha środkowego: przyczyny, objawy, leczenie i możliwe powikłania TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty