Pierwszy zabieg zakrapiania oczu noworodkom azotanem srebra odbył się w 1880 roku. Jego autorem był niemiecki profesor Carl Smiegmund Franz Credeg. Zabieg Credego określa również czynność położniczą na łożysku, które oddzieliło się od jamy macicy.
Co to jest zabieg Credego?
Zabieg Credego przeprowadzany jest u każdego noworodka tuż po urodzeniu. Wykonywany jest w profilaktyce rzeżączkowego zapalenia spojówek, które u dziecka może powodować poważne uszkodzenie wzroku, a nawet trwałą ślepotę. Zabieg polega na zakropieniu oczu noworodka specjalnym 1-procentowym roztworem azotanu srebra. Rzeżączkowe zapalenie spojówek wywołują bakterie dwoinków rzeżączki, którymi dziecko zaraża się od chorej matki trakcie porodu naturalnego.
Maluch, rodząc się, przechodzi przez zainfekowane narządy rodne, co może spowodować dostanie się patologicznych bakterii do jego organizmu. Po cesarskim cięciu istnieje mniejsze prawdopodobieństwo zarażenia się, niż podczas porodu naturalnego, jednak ryzyko istnieje. Rzeżączkowe zapalenie spojówek po cesarce może spowodować np. przedwczesne odejście wód płodowych. Matka może nie wiedzieć o tym, że w jej drogach rodnych znajdują się patologiczne bakterie, dlatego zabieg Credego wykonywany jest u każdego dziecka, niezależnie od metody, jaką przyszło na świat.
Zabieg Credego po cięciu cesarskim
Metoda Credego stosowana jest również po cesarskim cięciu. Jest to zabieg chirurgiczny polegający na specjalnym nacięciu brzucha matki i macicy, aby wydostać dziecko z łona. Cesarka najczęściej stosowana jest, kiedy poród naturalny z jakiś przyczyn jest niemożliwy bądź w czasie rodzenia istnieje znaczne zagrożenie życia matki lub dziecka. Na około 6 godzin przed zabiegiem nie należy jeść ani przyjmować napojów. Usunięcie w domu owłosienia ze wzgórka łonowego zapobiegnie nieprzyjemnej depilacji na sali operacyjnej. Ciężarnej kobiecie zostaje założony cewnik, aby kontrolować wydalanie moczu, a także podany antybiotyk, by uniknąć różnego rodzaju infekcji w czasie zabiegu chirurgicznego.
Wodę i niezbędne leki podaje się kobiecie poprzez wkłucie dożylne. W czasie pobytu w szpitalu ciężarna ma stale mierzone ciśnienie. Zabieg odbywa się w znieczuleniu zewnątrzoponowym lub podpajęczynówkowym i trwa zazwyczaj kilkanaście minut. Podczas cesarskiego cięcia kobieta nic nie odczuwa. Zdarza się, że może doświadczać lekkiego drętwienia w dolnej części ciała. Skóra jest nacinana najczęściej nad linią włosów łonowych. Po wyjęciu dziecka, jest on oddawany jest pod opiekę neonatologa. Czasem zdarza się, że zachodzi potrzeba umieszczenia noworodka w inkubatorze.
Zabieg Credego a rzeżączkowe zapalenie spojówek u noworodka
Zabieg Credego u noworodka wykonywany jest profilaktycznie, by uniknąć poważnego schorzenia oczu u dziecka. Rzeżączkowe zapalenie spojówek to groźny, ropny i ostry stan zapalny, wywołany przez bakterie – dwoinki rzeżączki. Wystąpienie schorzenia u noworodka najczęściej prowadzi do przewlekłego zapalenia spojówki, a w najgorszym wypadku trwałej ślepoty. Objawem stanu chorobowego jest bardzo duży obrzęk spojówki oraz powiek, z charakterystyczną obfitą ropną wydzieliną. Kiedy dwoinki rzeżączki dostaną się do oka, w większości przypadków są przyczyną bardzo poważnego zapalenia rogówki, np. jej zmętnienia, co w efekcie może spowodować utratę wzroku. Do zapalenia spojówek może dojść również na skutek zapalenia opon mózgowych lub stawów, a także posocznicy. Sepsa to specyficzna reakcja organizmu na zakażenie. Do posocznicy dochodzi na skutek zarażenia bateriami gronkowca, paciorkowca czy meningokoków.
Rzeżączkowe zapalenie spojówek leczy się najczęściej antybiotykami podawanymi dożylnie lub domięśniowo, stosowanymi zazwyczaj przez maksymalnie 7 dni. Zainfekowane oczy noworodka przeciera się roztworem z solą fizjologiczną, aby usunąć zaropiałą wydzielinę. W leczeniu miejscowym stosuje się także kilka razy dziennie maść erytromycynową.
Zabieg Credego – powikłania
W wyniku zabiegu Credego, czyli podania noworodkowi do oczu azotanu srebra, istnieje ryzyko wystąpienia chemicznego zapalenia spojówek. Czynnikiem ryzyka wystąpienia przypadłości może być podanie roztworu o nieprawidłowym stężeniu, na skutek źle zamkniętego opakowania leku w sali porodowej. Objawy przypadłości zazwyczaj samoistnie znikają po mniej więcej 24 godzinach. Chemiczne zapalenie spojówek w większości przypadków nie wymaga nawet leczenia.
