Polub nas na Facebooku
Czytasz: Współuzależnienie – na czym polega, jak się objawia i jak je leczyć
menu
Polub nas na Facebooku

Współuzależnienie – na czym polega, jak się objawia i jak je leczyć

NAN

Fot: YakobchukOlena / stock.adobe.com

Współuzależnienie to zjawisko dotyczące bliskich osób (zwykle członków rodziny) człowieka, który pozostaje w nałogu. Jest ono sposobem nieprawidłowego przystosowania się, które pozwala przetrwać sytuację permanentnego stresu, jednocześnie ją utrwalając.

Nadużywanie alkoholu, narkotyków, hazard i inne szkodliwe nałogi jednej osoby powodują nieprawidłowe funkcjonowanie całej rodziny. Jej członkowie żyją w ciągłym napięciu ze względu na nieprzewidywalność codziennych sytuacji. Niezaspokojone pozostają ich podstawowe potrzeby psychiczne, ale też zmagają się oni z szeregiem praktycznych problemów. Osoba uzależniona wycofuje się z pełnienia swoich ról w rodzinie, często wymaga opieki czy wręcz obsługi. Bliscy zmuszeni są szukać rozwiązań tej trudnej sytuacji. Współuzależnienie jest nieświadomym przejęciem odpowiedzialności za nałóg i kontrolą jego funkcjonowania, co w praktyce ułatwia alkoholikowi czy narkomanowi trwanie w chorobie.

Współuzależnienie od alkoholu – przyczyny

Do współuzależnienia prowadzi przede wszystkim silny związek emocjonalny z osobą pozostającą w nałogu. Nie mniej istotnym czynnikiem są więzy rodzinne (zwłaszcza posiadanie dzieci), wspólnota majątkowa. Głęboka relacja z alkoholikiem utrudnia przyjęcie konstruktywnej postawy wobec jego choroby.

Zobacz film: Sposoby wsparcia osoby uzależnionej od alkoholu. Źródło: 36,6.

Prawdopodobieństwo współuzależnienia wzrasta, gdy partner osoby w nałogu nie ma pracy, stałych zajęć stanowiących odskocznię od domowych spraw czy silnego oparcia w przyjaciołach.

Ryzyko współuzależnienia pogłębia się, jeśli alkoholik zaczyna wykazywać zachowania agresywne. Przemoc psychiczna czy fizyczna może w paradoksalny sposób skłaniać partnera do dostosowania się do destrukcyjnej sytuacji, a tym samym utrwalania istniejącego układu.

Skłonność do współuzależnienia jest też kwestią predyspozycji osobowościowych. Problem ten dotyka częściej osób, które:

  • >doznały deficytu uczuć w dzieciństwie,

  • zostały wychowane w przekonaniu o wartości bezwzględnego poświęcenia się dla partnera,

  • >mają niskie poczucie własnej wartości,

  • są niedojrzałe emocjonalnie,

  • boją się zmian.

Objawy współuzależnienia

Osoba współuzależniona sama może być abstynentem, niemniej niemal wszystkie jej myśli, działania i uczucia koncentrują się wokół alkoholu i partnera pozostającego w nałogu. Do najbardziej charakterystycznych postaw wynikających ze współuzależnienia należą:

Zobacz film: Powody uzależnień. Źródło: 36,6.

  • przejmowanie odpowiedzialności za osobę uzależnioną– łagodzenie konsekwencji nałogu partnera poprzez np. płacenie jego długów, usprawiedliwianie jego nieobecności w pracy czy realizację zawodowych zobowiązań,

  • opiekowanie się alkoholikiem – niedopuszczanie,by ponosił on konsekwencje swojego nałogu poprzez wyręczanie go z jego domowych obowiązków, dbanie o jego dietę, higienę osobistą, dobrą opinię wśród znajomych itd.,

  • kontrola partnera pozostającego w nałogu– np. ograniczanie mu spożycia alkoholu (chowanie lub wylewanie trunków itp.), przeszukiwanie rzeczy osobistych osoby uzależnionej, odbieranie jej pieniędzy, sprawdzanie korespondencji,

  • ukrywanie problemu alkoholowegoutrzymywanie nałogu jednego z członków rodziny w tajemnicy często wiąże się z całym systemem kłamstw i zaprzeczeń, w które uwikłani są wszyscy domownicy; jeśli ukrycie problemu alkoholowego nie jest możliwe, osoba współuzależnionastara się usprawiedliwiać zachowanie pijącego partnera,

  • wysoka tolerancja na patologiczne zachowania osoby uzależnionej,

  • zaniedbywanie własnych potrzeb – przedkładanie spraw dotyczących alkoholika nad własne pragnienia, ambicje lub cele do tego stopnia, że z czasem trudno je zidentyfikować.

Współuzależnienie – problemy emocjonalne

Życie z człowiekiem pozostającym w nałogu wiąże się z permanentnym stresem i huśtawką emocjonalną osoby współuzależnionej. Przede wszystkim poddana jest ona rytmowi picia partnera. Okresy alkoholowego upojenia oznaczają dla niej obniżenie nastroju, problemy z koncentracją, stany lękowe, wycofanie z życia towarzyskiego i wszelkich aktywności, które utrudniają opiekę nad alkoholikiem. 

Zobacz film: Detoks alkoholowy - objawy. Źródło: 36,6.

Z kolei w okresach abstynencji człowiek współuzależniony często przeżywa chwile nadziei, optymizmu, a nawet euforii, snuje plany, podejmuje nowe projekty. Są to jednak stosunkowo rzadkie momenty, za które zwykle płaci się wysoką cenę rozczarowania. Na co dzień osoba współuzależniona zmaga się z nastrojem depresyjnym, poczuciem zagubienia, emocjonalnym chaosem, stanem ciągłego napięcia, wyczerpania, duchową pustką i brakiem nadziei. Często doskwiera jej samotność, przeświadczenie, że nikt nie jest w stanie jej zrozumieć ani udzielić pomocy. Problemom emocjonalnym towarzyszą zazwyczajobjawy somatyczne – bóle głowy, brzucha, zaburzenia snu. Osoba współuzależniona czasem nadużywa substancji psychoaktywnych, zwłaszcza leków nasennych i uspokajających.

>Leczenie współuzależnienia

Współuzależnienie wymaga leczenia w placówkach terapii uzależnień. Podstawowym krokiem jest zaakceptowanie faktu, iż jest się osobą współuzależnioną. Następnie należy pogodzić się z myślą, że nie ma się wpływu na nałóg partnera. Niezależnie jednak od tego, czy zdecyduje się on zerwać z piciem czy nie, można podnieć komfort swojego życia – ucząc się stawiać alkoholikowi granice, mówiąc otwarcie o problemach, wychodząc do ludzi, poświęcając czas własnym pasjom itd.

Leczenie współuzależnienia opiera się głównie na psychoterapii (indywidualnej lub grupowej), którą w przypadku występowania dolegliwości somatycznych o podłożu psychogennym zwykle wspiera się farmakoterapią.

Zobacz film: Alkohol po antybiotyku jest groźny? Źródło: 36,6


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
137
7
Polecamy
Współuzależnienie – na czym polega i jak sobie z nim radzić?
Współuzależnienie – na czym polega i jak sobie z nim radzić? Dzień Dobry TVN
Uzależnienie od masturbacji.
Skutki, leczenie, objawy
Uzależnienie od masturbacji. Skutki, leczenie, objawy Dzień Dobry TVN
Uzależnienie od miłości – na czym polega i jak sobie z nim radzić?
Uzależnienie od miłości – na czym polega i jak sobie z nim radzić? TVN zdrowie
Pracoholizm – przyczyny, objawy i skutki.
Jak pomóc pracoholikowi?
Pracoholizm – przyczyny, objawy i skutki. Jak pomóc pracoholikowi? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty