Polub nas na Facebooku
Czytasz: Wskaźnik Evansa – parametr przydatny w diagnozowaniu wodogłowia
menu
Polub nas na Facebooku

Wskaźnik Evansa – parametr przydatny w diagnozowaniu wodogłowia

Prześwietlenie głowy.

Fot. aydinmutlu / Getty Images

Wodogłowie, wrodzone lub nabyte, podejrzewa się w przypadku zaobserwowania objawów neurologicznych oraz powiększenia obwodu głowy. Wskaźnik Evansa to parametr mierzony przez radiologów na podstawie badań obrazowych głowy, dzięki któremu możliwe jest potwierdzenie rozpoznania. 

Pomiar wskaźnika Evansa wykonuje się zarówno u dorosłych, jak i u dzieci na podstawie uzyskanego obrazu z tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego lub ultrasonografii głowy. Jego norma nie jest sztywna, wartości uznawane za patologię w wieku dziecięcym mogą występować u zdrowych dorosłych.

Co to jest wskaźnik Evansa?

W radiologii istnieje wiele wskaźników, które mogą pomóc w diagnostyce schorzeń i są bardziej wiarygodne niż zwykłe pomiary różnych długości, szerokości czy też objętości widocznych na obrazie uzyskanym z aparatu. Ułatwia to diagnozowanie różnych chorób i prowadzi do zminimalizowania błędów pomiarowych. Jednym z takich parametrów jest wskaźnik Evansa (z angielskiego Evans ratio lub Evans index), nazywany inaczej wskaźnikiem komorowo-czaszkowym. Wylicza się go w trakcie badań obrazowych, a dokładniej tomografii komputerowej (TK), rezonansu magnetycznego (MRI) mózgowia lub ultrasonografii (USG) przezciemiączkowej. Wykorzystywany jest głównie w diagnozowaniu wodogłowia (zarówno nabytego, jak i wrodzonego), inaczej określanego jako hydrocefalia. Ze wskaźnikiem Evansa pacjent może się spotkać w opisie wykonanym przez radiologa.

Do uzyskania wartości wskaźnika Evansa niezbędny jest pomiar dwóch wartości. Oblicza się go na podstawie stosunku szerokości rogów przednich układu komorowego mózgu do najszerszej części czaszki (zwykle największego wymiaru dwuciemieniowego pomiędzy blaszkami wewnętrznymi czaszki). Działanie wykonuje zazwyczaj automatycznie program komputerowy, co minimalizuje ryzyko powstania błędu.

Jakie są standardy dotyczące opieki medycznej nad noworodkiem? Dowiecie się tego z filmu:

Zobacz film: Standardy dotyczące opieki medycznej nad noworodkiem. Źródło: Dzień Dobry TVN

Norma wskaźnika Evansa

Wartość wskaźnika zależy głównie od wieku osoby poddanej badaniu. Nie należy więc sztywno oceniać uzyskanego wyniku. Zawsze warto skonsultować go z profesjonalistą, samodzielnie bowiem można dojść do błędnych wniosków i dostarczyć sobie niepotrzebnych negatywnych emocji. W warunkach prawidłowych u zdrowego dziecka wskaźnik Evansa powinien wynosić mniej niż 0,3 (30%). Wartość przekraczająca tę normę świadczy zwykle o występowaniu patologii – wodogłowiu.

Inaczej ma się sprawa u osób w podeszłym wieku. W badaniach przeprowadzonych przez naukowców w ostatnim czasie zauważono, że u starszej populacji wskaźnik Evansa może mierzyć więcej niż 0,3 i nie świadczyć jednocześnie o występowaniu patologii. Za każdym razem trzeba więc brać pod uwagę obecność lub brak objawów neurologicznych. Wysokość parametru u zdrowych osób może także różnić się w zależności od płci – wskaźnik Evansa u mężczyzn jest z reguły wyższy niż u kobiet.

Jeżeli w kolejnych badaniach obserwuje się spadek wskaźnika Evansa w porównaniu z poprzednimi wartościami, może to świadczyć między innymi o błędach pomiarowych, choć także o skuteczności podjętego leczenia. Na wartość parametru może wpływać również aparat, na którym było wykonywane badanie.

Wskaźnik Evansa – kiedy wykonuje się pomiar?

Dzięki wielu badaniom udało się odnaleźć zastosowanie pomiaru wskaźnika Evansa zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Parametr umożliwia obiektywne potwierdzenie istnienia wodogłowia, choć trzeba mieć na uwadze stan kliniczny chorego oraz występowanie innych objawów. Wykonanie pomiaru ma sens jedynie przy podejrzeniu hydrocefalii (gdy zaobserwuje się objawy).

Wodogłowie – choroba diagnozowana z pomocą wskaźnika Evansa

Wodogłowie to schorzenie wynikające z zaburzenia równowagi pomiędzy produkcją a przepływem i wchłanianiem płynu mózgowo-rdzeniowego. Skutkuje poszerzeniem układu komorowego i obwodu głowy, a tym samym zwiększeniem wartości wskaźnika Evansa. Do najważniejszych przyczyn tego stanu należą: wady wrodzone, krwotoki śródmózgowe, zapalenia mózgowia oraz występowanie blokad w układzie komorowym, a także choroby otępiennej (np. Alzheimera), w której dochodzi do zaniku tkanki mózgowej.

Hydrocefalia może dawać u dorosłych objawy w postaci bólu głowy, podwójnego widzenia, zmian osobowości, upośledzenia umysłowego, narastających zaburzeń chodu. U najmłodszych najbardziej rzucającą się w oczy cechą jest zwiększenie wymiarów głowy, poszerzenie szwów między kośćmi czaszki, uwypuklenie ciemiączek. W późniejszym czasie zauważalne jest opóźnienie umysłowe. W każdym wieku pojawić się mogą napady padaczkowe oraz nietrzymanie moczu.

Polecamy: Obwód głowy noworodka – normy i odstępstwa od nich

Wodogłowie nieleczone może doprowadzić do poważnych powikłań. W terapii wykorzystuje się operacje mające na celu odprowadzenie płynu, między innymi zastawkowe zespolenia komorowo-przedsionkowe.

Bibliografia:

1. Brix MK, Westman E, Simmons A, et al, The Evans’ Index revisited: new cut-off levels for use in radiological assessment of ventricular enlargement in the elderly. Eur J Radiol 2017; 95; 28–32.

2. Mumenthaler M. Neurologia. Urban and Partner. Wrocław 1997.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
137
12
Polecamy
Hashimoto – kobieca choroba w męskim wydaniu 
Hashimoto – kobieca choroba w męskim wydaniu  Dzień Dobry TVN
ADHD u dorosłych – jakie są przyczyny, objawy i leczenie choroby?
ADHD u dorosłych – jakie są przyczyny, objawy i leczenie choroby? Dzień Dobry TVN
Czym jest schizencefalia?
Jakie są jej objawy i czy można ją wyleczyć?
Czym jest schizencefalia? Jakie są jej objawy i czy można ją wyleczyć? TVN zdrowie
Wodogłowie (hydrocefalia) – przyczyny, objawy, leczenie dzieci i dorosłych
Wodogłowie (hydrocefalia) – przyczyny, objawy, leczenie dzieci i dorosłych TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty