Uczulenie na zimno to rodzaj dolegliwości, z którą walczy się lekami przeciwhistaminowymi. Rozwiązaniem problemu nie jest natomiast rezygnacja z zimnych posiłków lub chłodnych kąpieli, a stopniowe hartowanie ciała.
Uczulenie na zimno – skąd się bierze?
Uczulenie na zimno objawia się specyficznym rodzajem pokrzywki pojawiającej się na ciele w momencie radykalnego obniżenia jego temperatury. To objaw, który dość łatwo zauważyć, jednak aby potwierdzić, że zmiana ta wynika z reakcji na temperaturę, warto wykonać próbę z kostką lodu. Jeśli po jej przyłożeniu do ciała pojawi się na nim wysypka, można założyć, że jest to alergia na zimno.
Nadwrażliwość na zimno nie objawia się wyłącznie przy bardzo niskich temperaturach. Nie da się również ustalić, od jakiej temperatury pojawia się uczulenie na zimno. Jest to sprawa bardzo indywidualna, zależna od warunków osobniczych. Ten sam jest natomiast mechanizm działania. Alergia na zimno to efekt nadmiernego wydzielania się histaminy, a więc substancji odpowiedzialnej za występowanie reakcji alergicznych. Oprócz jej zwiększonej ilości z komórek tucznych często wydzielają się także inne czynniki prozapalne. Alergia na zimno jest więc efektem zaburzenia niektórych elementów układu immunologicznego. Zdarza się natomiast, że pojawia się w wyniku powikłań po:
- infekcjach wirusowych i bakteryjnych,
- przebytym toczniu układowym,
- szpiczaku mnogim,
- kile.
Objawy uczulenia na zimno
Nadwrażliwość na zimno przyjmuje najczęściej formę nabytą. Przeważnie objawia się przed 10. rokiem życia, choć alergia na zimno występuje także u osób dorosłych. Może się utrzymywać do 5 lat, z czasem jednak ustępuje. W tym przypadku reakcja skóry na zimno trwa około kilku godzin. Spowodowana nim pokrzywka najczęściej pojawia się zimą, przy ochłodzeniu organizmu. Może jej także sprzyjać spożycie zimnego pokarmu lub napoju oraz – co często zdarza się latem – kąpiel w zimnej wodzie. Sama pokrzywka nie jest oczywiście niebezpieczna, a jedynie uciążliwa. Przy nadwrażliwości na zimno bąblom pokrzywkowym towarzyszy silne uczucie świądu, jednak po kilku godzinach znikają one bez śladu. Niebezpieczny jest natomiast obrzęk warg lub krtani, który – szczególnie podczas kąpieli w zimnej wodzie – może doprowadzić do utraty przytomności i utonięcia.
W przypadku dziedzicznej nadwrażliwości skóry na zimno reakcji mogą towarzyszyć bóle brzucha oraz głowy. Objawy mogą pojawić się bardzo wcześnie, już na etapie niemowlęcym. Uczulenie na zimno utrzymuje się w tym przypadku dłużej niż przy alergii nabytej. Zdarza się, że pacjenci borykają się z tym problemem przez całe życie.
Tymczasem przekonajcie się, jak na nasz organizm wpływa zimna kąpiel. Zobaczcie na filmie:
Alergia na zimne powietrze a histamina
Reakcja skóry na zimno to tylko jeden, choć najczęściej pojawiający się, objaw zbyt intensywnego uwalniania się histaminy w organizmie. Uczulenie na zimno może się łączyć z takimi objawami jak:
- silne obniżenie ciśnienia krwi,
- omdlenia,
- kurcz oskrzeli,
- napady kaszlu,
- duszności.
Tego typu objawów nie wolno lekceważyć, podobnie jak samego uczulenia na zimno. O ile poza dyskomfortem wywołanym przez pokrzywkę taka alergia często nie jest groźna, o tyle, jeśli towarzyszą jej omdlenia lub duszności, koniecznie trzeba udać się do lekarza.
Pokrzywka z zimna – leczenie
Początkowo uczulenie na zimno wymaga wystrzegania się sytuacji gwałtownych zmian temperatury oraz spożywania zimnych pokarmów, natomiast z czasem organizm powinien na nowo przejść proces hartowania. W przypadku słabych objawów często wystarczą domowe sposoby, jednak często konieczne okazuje się wdrożenie leczenia farmakologicznego. Pacjenci cierpiący na alergię na zimno powinni znajdować się pod opieką poradni dermatologicznej lub alergologicznej.
To, jak leczyć pokrzywkę z zimna, w dużej mierze zależy od indywidualnego obrazu dolegliwości. Kluczowe jest jednak stopniowe hartowanie organizmu, systematyczne oswajanie go ze zmianami temperatury. Zamiast pytać, co podawać dziecku na alergię na zimno, lepiej zabrać je na spacer w mroźny dzień. Najpierw krótki, potem nieco dłuższy. Może się jednak zdarzyć, że bez leków się nie obejdzie. W przypadku uczulenia na zimno stosuje się leki przeciwhistaminowe.
Z jednej strony chodzi o obniżenie poziomu histaminy, z drugiej – o zmniejszenie objawów skórnych i związanych z nimi dolegliwości. Leki podaje się doustnie lub miejscowo (w postaci kremów).
Niezwykle istotnym elementem właściwej opieki nad pacjentem cierpiącym na nadwrażliwość na zimno jest poinformowanie go o niebezpiecznych sytuacjach i zagrożeniach związanych z tą dolegliwością. Ważne, aby pacjent wiedział o ryzyku, jakie niesie ze sobą nagłe ochłodzenie ciała.
Bibliografia:
1. Lazarovich M. Przewlekła pokrzywka i obrzęk naczynioruchowy – diagnostyka i leczenie. Alergia Astma Immunologia, 1998,3(3):135-141.
2. Plichta D, Śpiewak R. Farmakoterapia pokrzywki – analiza rozbieżności między wytycznymi ekspertów, dokumentami rejestracyjnymi i dowodami skuteczności leków. Przegląd Lekarski, 2013,70(12): 1015-1019.
