Polub nas na Facebooku
Czytasz: Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD) u dzieci i dorosłych
menu
Polub nas na Facebooku

Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD) u dzieci i dorosłych

Serce

Fot: yodiyim / gettyimages.com

Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD – ang. ventricular septal defect) jest najczęstszą wrodzoną wadą serca u dzieci. Może być jedyną (izolowaną) anomalią albo częścią złożonych zespołów chorobowych. W większości przypadków wymaga leczenia operacyjnego.

Ubytek przegrody międzykomorowej to wada, której przyczyna nie jest jasno określona. Obserwuje się ją w części błoniastej lub mięśniowej przegrody. Ma postać jednego lub wielu otworów.

Czym jest ubytek przegrody międzykomorowej (VSD)

Ubytek przegrody międzykomorowej to stan, w którym w ścianie serca rozdzielającej prawą i lewą komorę znajduje się otwór. Może mieć różne umiejscowienie i wielkość. Najczęstszą lokalizacją jest część błoniasta przegrody (znajdująca się w górnym, bliższym zastawkom przedsionkowo-komorowym obszarze), ale niektóre defekty obejmują część mięśniową (bliższą koniuszkowi serca). Czasem obserwuje się ubytek złożony z kilku mniejszych otworów.

Ubytek przegrody międzykomorowej powoduje zaburzenie prawidłowego przepływu krwi. W warunkach fizjologicznych pompowana jest ona w prawej części serca z przedsionka do komory i do tętnic płucnych, a w lewej – z przedsionka do komory i dalej do aorty. Oba te obiegi – mały i duży – są izolowane. Jeśli w przegrodzie międzykomorowej znajduje się otwór, może dochodzić do mieszania się z krwi z „prawego” i „lewego” serca. Intensywność przepływu zależna jest od wielkości ubytku i różnicy ciśnień w prawej i lewej komorze.

Zaburzenia krążenia u osób z ubytkiem przegrody międzykomorowej

W zdrowym sercu ciśnienie w lewej komorze jest kilkukrotnie wyższe niż w prawej. W krążeniu obwodowym opór naczyniowy jest bowiem zdecydowanie większy, podobnie jak odległości i różnice poziomów miejsc, do których krew jest pompowana. Z tego powodu przez ubytek międzykomorowy krew początkowo przepływa z lewej do prawej komory. Wyjątkiem są sytuacje, kiedy ubytek ma bardzo małą powierzchnię (do 0,5cm2).

Mieszanie się krwi z obiegu obwodowego i płucnego powoduje, że obciążenie lewej połowy serca wzrasta, a w krążeniu płucnym pojawia się duża ilość krwi o wysokim ciśnieniu. Prowadzi to do stopniowego powstawania nadciśnienia płucnego i włóknienia (twardnienia) płuc, co wpływa na wzrost ciśnienia w krążeniu małym. Ciśnienia w obu komorach z czasem wyrównują się, a w krańcowych przypadkach dochodzi nawet do odwrócenia przecieku przez ubytek – krew płynie z prawej komory do lewej.

Nasilanie się zmian chorobowych powoduje przerost lewej komory i powiększenie serca. Wzrasta też ryzyko wtórnej wady zastawkowej, choroby niedokrwiennej, zaburzeń rytmu czy zawału.

Jak działa układ krążenia? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Budowa i funkcje układu krążenia. Źródło: 36,6

Ubytek przegrody międzykomorowej – przyczyny i występowanie

Ubytek przegrody międzykomorowej jest najczęstszą wadą wrodzoną serca u dzieci. Jego przyczyną może być działanie – we wczesnych fazach rozwoju płodowego – czynników toksycznych, niektórych leków, a także przebycie przez matkę choroby wirusowej. Nie wyklucza się, że powodem ubytku międzykomorowego mogą być u niektórych chorych predyspozycje genetyczne.

W części przypadków można rozpoznać VSD już u płodu – w trakcie badania ultrasonograficznego z przystawką dopplerowską (pozwalającą na śledzenie przepływów krwi).

Już w pierwszych dniach życia widoczne są objawy, które pozwalają na rozpoznanie istnienia wady serca i skierowanie noworodka na szczegółowe badania. Charakterystyczne są wysłuchiwane stetoskopem intensywne szmery skurczowe, mogące nawet zagłuszać drugi ton serca. Często towarzyszą im mruki nad sercem. Mogą być one również wyczuwalne w postaci wibracji przy położeniu ręki na klatce piersiowej po lewej stronie mostka. Wyraźnie czuje się również uderzenie koniuszkowe. W części przypadków, kiedy ubytek jest mały, w noworodkowej fazie życia brak jakichkolwiek objawów albo wysłuchuje się jedynie delikatny, skurczowy szmer nad sercem.

Niemowlę z VSD może być niespokojne, szczególnie przy karmieniu. Przy płaczu lub wysiłku zdarzają się u niego objawy duszności i sinica. Ze względu na upośledzone krążenie rozwój dziecka i przyrost masy ciała mogą być opóźnione. Częste są infekcje dróg oddechowych i płuc. W późniejszej fazie pojawiają się objawy niewydolności krążenia.

Wada VSD u dorosłych

Ubytek VSD u dorosłych jest najczęściej skutkiem zawału serca i martwicy części przegrody. Jego powstanie stanowi groźne dla życia powikłanie, które może doprowadzić do ostrej niewydolności krążenia, zaburzeń rytmu, a nawet do śmierci chorego.

Leczenie ubytku przegrody międzykomorowej

Wada VSD u dzieci w części przypadków może ulec samowyleczeniu poprzez zamknięcie i zarośnięcie ubytku. Dzieje się tak najczęściej w przypadku otworów małych, zlokalizowanych w części mięśniowej przegrody. W związku z tym, o ile nie stwierdza się występowania niekorzystnych objawów towarzyszących (intensywny przeciek, duszność, sinica itp.), dziecko obserwuje się do mniej więcej 2 roku życia. Jeśli nie dochodzi do samoistnego zamknięcia ubytku, wykonuje się zabieg operacyjny – w formie klasycznej operacji kardiochirurgicznej z otwarciem klatki piersiowej albo przeznaczyniowo, z użyciem wprowadzanych do tętnicy cewników i specjalnych zamykających otwór implantów. Zabieg wykonuje się, nim dojdzie do nieodwracalnych zmian w mięśniu sercowym i w krążeniu płucnym.

Bibliografia:

1. Krystyna Kubicka, Wanda Kawalec, Ewa Bernatowska: Pediatria. Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2004.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
4
2
Polecamy
Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej (ASD) – objawy i leczenie
Ubytek przegrody międzyprzedsionkowej (ASD) – objawy i leczenie TVN zdrowie
Szmery w sercu – czy są groźne?
Przyczyny i objawy
Szmery w sercu – czy są groźne? Przyczyny i objawy TVN zdrowie
Udar mózgu to choroba nie tylko osób starszych.
Dlaczego dotyka też młodych ludzi?
Udar mózgu to choroba nie tylko osób starszych. Dlaczego dotyka też młodych ludzi? Dzień Dobry TVN
Problemy z oddychaniem i sposoby ich leczenia
Problemy z oddychaniem i sposoby ich leczenia Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty