Polub nas na Facebooku
Czytasz: Tyreotropina (TSH): normy, określenie nadczynności lub niedoczynności tarczycy
menu
Polub nas na Facebooku

Tyreotropina (TSH): normy, określenie nadczynności lub niedoczynności tarczycy

NAN

Fot: alotofpeople / stock.adobe.com

Badanie TSH pozwala stwierdzić, czy tarczyca pracuje prawidłowo. Jeśli wynik testu jest nieprawidłowy, przeprowadza się kolejne badania, by ustalić, czy tarczyca jest niedoczynna, czy nadczynna. Badanie TSH wykonuje się z krwi. Prywatnie kosztuje około 20 złotych.

Przysadka mózgowa wydziela bardzo wiele hormonów. TSH jest wytwarzane w przedniej części przysadki mózgowej. Część ta produkuje też m.in. hormon wzrostu, prolaktynę (odpowiedzialną za produkcję mleka u kobiet), hormon adrenokortykotropowy (odpowiedzialny za pobudzanie kory nadnerczy do wydzielania tzw. hormonu stresu) czy hormon luteinizujący (LH – odpowiada za jajeczkowanie, zagnieżdżenie zarodka w macicy i utrzymanie ciąży).

Czy regularnie badasz poziom hormonów tarczycy?

Zagłosuj, jeśli chcesz zobaczyć wyniki

Co to TSH? Po co i u kogo się bada się TSH?

Tyreotropina, w skrócie TSH, jest hormonem produkowanym przez przysadkę mózgową. Warunkuje pracę tarczycy poprzez pobudzanie tego gruczołu do wydzielania tyroksyny (T4) oraz trójjodotyroniny (T3).

Badanie TSH wykonuje się w celu diagnostyki zaburzeń działania tarczycy, niepłodności oraz u noworodków – by wykryć wrodzoną nadczynność lub niedoczynność tego gruczołu. Wskazaniem do przeprowadzenia testu są objawy nadczynności lub niedoczynności tarczycy oraz problemy z zajściem w ciążę. Badania TSH, wolnej tyroksyny (fT4) i wolnej trójjodotyroniny (fT3) wykonuje się w przypadku, gdy pierwszy wynik TSH nie mieści się w normie. TSH w ciąży oznacza się kilkukrotnie, ponieważ zaburzenia endokrynologiczne u kobiety spodziewającej się dziecka są szczególnie groźne dla niej i dla płodu.

TSH to badanie krwi. Próbkę pobiera się z żyły w zgięciu łokciowym i poddaje analizie w laboratorium. TSH bada się na czczo – od ostatniego posiłku powinno upłynąć minimum 8 godzin. Zwykle materiał do badania pobiera się w godzinach porannych.

TSH: norma u dorosłych i u dzieci, prawidłowy poziom TSH w ciąży

Norma TSH dla osób dorosłych to od 0,4 do 4,0 milijednostek na litr (mIU/l) – to ogólna norma, która nie jest jednakowa dla wszystkich. Może różnić się w zależności od płci, wieku oraz metody stosowanej przez laboratorium do oznaczania tego parametru. Prawidłowy wynik TSH u dzieci także stwierdza się wedle norm podanych przez placówkę wykonującą test.

Normy TSH dla kobiet w ciąży i wynoszą:

  • w pierwszym trymestrze od 0,1 do 2,5 mIU/l,
  • w drugim trymestrze od 0,1 do 3,0 mIU/l,
  • w trzecim trymestrze od 0,1 do 3,0 mIU/l.

Ustalenie sztywnych norm TSH dla kobiet w ciąży jest kontrowersyjne. W interpretacji wyników stosuje się zakres norm specyficznych dla wieku ciąży, ale też populacji i regionu geograficznego. Badanie TSH u ciężarnych powtarza się co 4 do 6 tygodni.

Wyniki badań TSH: interpretacja

Prawidłowe odczytanie wyników badania TSH powinno polegać na odniesieniu uzyskanych wartości do zakresu referencyjnego stosowanego przez dane laboratorium. Interpretacja wyników TSH nie przysparza trudności, gdy podane są minimalne i maksymalne wartości obok tych uzyskanych w badaniu. Podwyższone TSH oznacza niedoczynność tarczycy, a niskie TSH – nadczynność tego gruczołu i czasem także niedoczynność przysadki mózgowej.

Gdy wyniki TSH są nieprawidłowe, należy oznaczyć poziom fT4 i fT3 w organizmie, by diagnoza była wiarygodna. Oprócz wysokiego TSH niedoczynność tarczycy powoduje:

  • senność, zmęczenie,
  • sztywność mięśni,
  • ból stawów, bóle głowy,
  • obrzęki twarzy i szyi,
  • ciągłe odczuwanie zimna,
  • wzrost masy ciała bez przyczyny,
  • problemy z koncentracją i pamięcią,
  • suchość i świąd skóry,
  • zaburzenia miesiączkowania,
  • spadek libido, impotencję,
  • zatrzymanie wody w organizmie,
  • spadek nastroju, depresję,
  • spłycenie oddechu, męczliwość wysiłkową.
  • Nadczynność tarczycy objawia się poprzez:
  • drażliwość, huśtawki nastrojów,
  • nerwowość,
  • wzmożona potliwość,
  • nadwrażliwość na wysokie temperatury,
  • swędzące zmiany skórne,
  • obrzęk nóg, osłabienie mięśni nóg,
  • zaburzenia miesiączkowania,
  • biegunki i zaparcia,
  • duszność,
  • drżenie dłoni,
  • przyspieszona akcja serca, kołatanie serca.

Te objawy powinny skłonić do zbadania poziomu TSH. Podwyższone TSH i niskie fT4 oraz fT3 w połączeniu z objawami oznaczają niedoczynność tarczycy. Niskie TSH przy wysokim fT4 i fT3 występujące łącznie z symptomami nie pozostawia wątpliwości co do tego, że tarczyca jest nadczynna.

Niedoczynność tarczycy w ciąży może prowadzić do poronienia lub przedwczesnego porodu. Często jej przyczyną jest choroba Hashimoto. Nadczynność tarczycy sprawia, że u dziecka mogą wystąpić poważne wady rozwojowe układu kostnego i nerwowego. Przyczyną tego zaburzenia u ciężarnych bywa choroba Gravesa-Basedowa.

Zobacz film: Jak wygląda zdrowa tarczyca i z Hashimoto? Źródło: 36,6

Dostępność i cena badania TSH

Badanie TSH wykonuje się wtedy, gdy podejrzewa się zaburzenia pracy tarczycy. W takich przypadkach lekarz powinien wydać skierowanie. Hormon TSH można zbadać za darmo, jeśli lekarz wystawiający skierowanie podpisał kontrakt z Narodowym Funduszem Zdrowia. A ile kosztuje badanie TSH wykonywanie prywatnie? W zależności od laboratorium koszt może nieco się różnić, ale przeważnie oscyluje między 18 a 25 złotych.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
452
76
Polecamy
Badanie fT4 i fT3 – normy hormonów tarczycy i odczytywanie wyników
Badanie fT4 i fT3 – normy hormonów tarczycy i odczytywanie wyników TVN zdrowie
Niskie fT4 a różne rodzaje niedoczynności tarczycy:
przyczyny i objawy
Niskie fT4 a różne rodzaje niedoczynności tarczycy: przyczyny i objawy TVN zdrowie
Badanie prenatalne USG, badanie genetyczne – na czym polegają badania wykonywane w okresie płodowym, przed narodzinami dziecka?
Badanie prenatalne USG, badanie genetyczne – na czym polegają badania wykonywane w okresie płodowym, przed narodzinami dziecka? Dzień Dobry TVN
Norma cukru we krwi – u dorosłych, u dzieci, w ciąży.
Jaka jest norma po posiłku i na czczo?
Norma cukru we krwi – u dorosłych, u dzieci, w ciąży. Jaka jest norma po posiłku i na czczo? Dzień Dobry TVN
Komentarze (1)
Gosia
Dobry artykuł. Napisane w sposób taki że łatwo zrozumieć kiedy nadczynność a kiedy niedoczynność. Brak tylko objawów przy nadczynności.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty