Polub nas na Facebooku
Czytasz: Tymozyna – hormon wydzielany przez grasicę. Diagnostyka oraz objawy niedoboru
menu
Polub nas na Facebooku

Tymozyna – hormon wydzielany przez grasicę. Diagnostyka oraz objawy niedoboru

Wzór chemiczny tymozyny

Fot. Peshkova / Getty Images

Tymozyna to substancja wytwarzana przez grasicę. Organ ten pełni bardzo ważną funkcję w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, dlatego niedobór tymozyny czy innych hormonów grasicy może mieć poważne konsekwencje.

Tymozyna bierze udział w regulacji układu immunologicznego. Poprzez jej działanie immunostymulujące możliwe jest prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego. Poza tym badanie tymozyny we krwi może być wykorzystywane także jako marker biologiczny niektórych typów nowotworów.

Tymozyna beta 4 i alfa 1 – hormony grasicy

Układ odpornościowy składa się z narządów i naczyń limfatycznych oraz obecnych w tych narządach komórek biorących udział w reakcjach odpornościowych, jak również z wydzielanych przez nie przeciwciał, cytokin i innych czynników.

Do narządów limfatycznych zalicza się: grasicę, szpik, grudki limfatyczne, migdałki, wyrostek robaczkowy, węzły limfatyczne i śledzionę. W grasicy powstają limfocyty T, które ulegają tam również selekcji. Selekcja między innymi polega na usunięciu limfocytów rozpoznających własne geny, czyli takich, które mogą atakować zdrowe komórki organizmu. W grasicy ma też miejsce różnicowanie limfocytów T. U dorosłego człowieka limfocyty T stanowią około 72% (67–76%) wszystkich limfocytów. Grasica już od urodzenia jest w pełni rozwinięta i może pełnić swoją funkcję.

Hormony grasicy często zbiorczo określane są mianem tymozyny. Jednak pod tą nazwą kryje się szereg hormonów, cytokin i substancji. Wyodrębnić można między innymi tymozynę alfa 1 (α1) oraz tymozynę beta 4 (β4). Pierwsza z nich przyczynia się do różnicowania protymocytów od komórek T, natomiast druga nasila tworzenie protymocytów z komórek pnia. Obie tymozyny stymulują rozwój komórek T i wzmacniają ich odpowiedź na antygeny oraz zwiększają wytwarzanie limfokin.

Inne czynniki wytwarzane i wydzielane przez grasicę to np.: interleukiny od 1 do 12, interleukina 15, a także czynniki stymulujące tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów, czynnik martwicy nowotworu alfa. Wszystkie te substancje biorą udział w budowaniu odporności organizmu, jednak najważniejszą dla wewnątrzgrasicznego dojrzewania limfocytów T jest interleukina 7.

Jak działa układ immunologiczny? Dowiesz się tego z filmu: 

Zobacz film: Budowa i funkcje układu immunologicznego. Źródło: 36,6.

Tymozyna – działanie

Hormony grasicy stanowią grupę związków białkowych wykazujących działanie immunomodulujące. Wykorzystywane są jako substancja czynna leków pobudzających układ immunologiczny, czyli immunostymulujących. Wykorzystywane są np. po usunięciu grasicy bądź do pobudzania syntezy przeciwciał w niedoborach immunologicznych oraz hamowania ich syntezy w przypadku nadmiernego wytwarzania. Ze względu na zdolność do różnicowania limfocytów T stosowane są również w niedoborach immunologicznych komórkowych. Poza tym preparaty grasicy wykazują następujące działanie:

  • łagodzą skutki zażywania cytostatyków,
  • łagodzą skutki zażywania leków immunosupresyjnych,
  • pobudzające erytropoezę,
  • pobudzające limfopoezę,
  • pobudzające granulopoezę,
  • przyspieszają odrzucanie przeszczepów,
  • wzmagają i przyspieszają odporność ogólnoustrojową,
  • przyspieszają odnowę tkankową,
  • osłabiają proces autoimmunizacji.

Wskazania do stosowania leków zawierających preparaty grasicy to m.in.: wrodzone lub nabyte niedobory immunologiczne komórkowe z zakresu limfocytów T, hipogammaglobulinemia, hipergammaglobulinemia, układowe choroby tkanki łącznej, nerwowej, mięśniowej i narządów wewnętrznych. Korzystne efekty leczenia uzyskano za sprawą preparatów grasicy w terapii tocznia, wirusowego zapalenia wątroby (WZW), sarkoidozy, polineuropatii i encefalopatii. Najczęściej stosowanymi preparatami grasicy są: tymozyna (naturalny peptyd wyizolowany z krwi zwierząt i ludzi), tymopoetyna (może być izolowana bądź otrzymywana syntetycznie), czynniki grasicze (tetrahydrofuran – THF, thymostimulinum – TFX, surowiczy czynnik grasiczy – FST).

Tymozyna – niedobór

Grasica wraz z wiekiem u człowieka ulega stopniowemu zanikowi, czyli inwolucji. Hormon wzrostu oraz hormon tyreotropowy pobudzają wzrost grasicy, natomiast większość hormonów steroidowych powoduje jej inwolucję. Dlatego też istnieje prawdopodobieństwo, że zwiększenie stężenia hormonów płciowych (które chemicznie ze względu na budowę należą do steroidów) w okresie dojrzewania jest odpowiedzialne za częściowy zanik grasicy. Występują też sytuacje, gdy grasica zanika u młodszych dzieci w wyniku ciężkich chorób oraz stresu, co wiąże się z nadmiernym wydzielaniem hormonów kory nadnerczy.

Inną przyczyną niedoboru tymozyny może być schorzenie, jakim jest wrodzony brak grasicy, który jest skutkiem niedorozwoju narządów, jest to tzw. zespół Di George’a. Choroba ta powoduje zanik obwodowego układu limfoidalnego i zmniejszenie liczby limfocytów we krwi, co skutkuje obniżeniem odporności. Z drugiej strony w przypadku zwiększonego zapotrzebowania na nowe limfocyty T, np. po krwotokach czy chemioterapii, proces inwolucji może zostać spowolniony.

Bibliografia:

  1. Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T., Immunologia, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012.
Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
8
3
Polecamy
Choroby nie są uwarunkowane genetycznie?
"Geny z jakimi się rodzimy nie są najważniejsze"
Choroby nie są uwarunkowane genetycznie? "Geny z jakimi się rodzimy nie są najważniejsze" Dzień Dobry TVN
Bezpłodność, trądzik, zmiana głosu.
Jak doping wpływa na zdrowie kobiety?
Bezpłodność, trądzik, zmiana głosu. Jak doping wpływa na zdrowie kobiety? Dzień Dobry TVN
Czym są interleukiny?
Ich funkcje oraz przykłady
Czym są interleukiny? Ich funkcje oraz przykłady TVN zdrowie
Cytokiny – charakterystyka i funkcje
Cytokiny – charakterystyka i funkcje TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty