Polub nas na Facebooku
Czytasz: Trombofilia – objawy, badania i leczenie, nadkrzepliwość a ciąża
menu
Polub nas na Facebooku

Trombofilia – objawy, badania i leczenie, nadkrzepliwość a ciąża

NAN

Fot: fotolia.com

Trombofilia, zwana również nadkrzepliwością, to poważna choroba, której najbardziej charakterystycznym symptomem jest skłonność do tworzenia się zakrzepów, zwykle żylnych. Schorzenie może być wrodzone lub nabyte, nieleczone grozi niebezpiecznymi powikłaniami, szczególnie u kobiet w ciąży.

Trombofilia jest jedną z przyczyn żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, która rocznie dotyka 50–60 tysięcy Polaków. W przypadku osób z nadkrzepliwością wrodzoną pierwszy epizod śmiertelnie groźniej zakrzepicy pojawia się zwykle między 30. a 50. rokiem życia, natomiast u 70% chorych z niedoborem antytrombiny – najważniejszego endogennego inhibitora procesu krzepnięcia, występuje jeszcze przed ukończeniem 35. roku życia.

Trombofilia zwiększa ryzyko choroby zakrzepowo-zatorowej przez całe życie, jego wzrost powoduje też sporo dodatkowych czynników, m.in.:

  • długa podróż w bezruchu, zwłaszcza w samolocie;
  • unieruchomienie kończyny (spowodowane np. opatrunkiem gipsowym);
  • operacja;
  • obecność centralnego cewnika żylnego;
  • palenie papierosów;
  • stosowanie antykoncepcji hormonalnej.

Trombofilia – objawy

Trombofilia powoduje wzrost krzepliwości krwi. W żyłach, rzadziej tętnicach kończyn (zwykle dolnych), tworzą się wtedy zakrzepy, czyli zbitki włóknika, białek lub krwinek, które przylegają do ścian naczyń krwionośnych i zakłócają, a niekiedy nawet całkowicie blokują, przepływ krwi. Konsekwencją zakrzepicy jest niedokrwienie, a w efekcie zawał serca lub udar mózgu. Stanem bezpośrednio zagrażającym życiu jest tzw. zatorowość płucna, gdy skrzeplina odrywa się i przemieszcza razem z krwią w kierunku płuc, co może prowadzić do zaburzeń krążenia i oddychania. Początkowo chory czuje zazwyczaj duszność i ból w klatce piersiowej, niekiedy skarży się też na kaszel oraz gorączkę. Jeśli w porę nie otrzyma pomocy lekarskiej, może szybko dojść do zatrzymania funkcji życiowych.

Trombofilia bywa też bardzo niebezpieczna dla kobiet w ciąży, ponieważ zwiększa ryzyko poronienia lub uszkodzenia płodu. Dlatego tak ważne jest odpowiednio wczesne zdiagnozowanie nadkrzepliwości – szybko rozpoczęta terapia może zapobiegać kolejnym nawrotom zakrzepicy.

Czy zakrzepica może być niebezpieczna dla zdrowia? Dowiesz się tego z filmu: 

Zobacz film: Czy zakrzepica może być niebezpieczna dla zdrowia? Źródło: 36,6.

Trombofilia wrodzona i nabyta

Niektóre osoby dziedziczą nadkrzepliwość, której najczęstszą przyczyną bywa wówczas mutacja tzw. czynnika V układu krzepnięcia, zwanego Leiden, gdy arginina zostaje zastąpiona przez glutaminę, co z kolei powoduje niewrażliwość na białko i zwiększenie ryzyka powstawania zmian zakrzepowo-zatorowych w organizmie.

Trombofilia wrodzona może być również konsekwencją mutacji genu protrombiny 20210A lub niedoboru jednego z trzech białek, które zapobiegają krzepnięciu: białka C, białka S i antytrombiny III.

Przyczyny nadkrzepliwości nabytej to:

  • choroby immunologiczne i schorzenia układowe tkanki łącznej (np. toczeń rumieniowaty układowy, reumatoidalne zapalenie stawów, zapalenie skórno-mięśniowe);
  • zakażenia i stany zapalne (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna);
  • chemioterapia stosowana w leczeniu białaczek, chłoniaków, raka jelita grubego, raka płuca;
  • nadmiar homocysteiny związany z niewydolnością nerek czy niedoczynnością tarczycy.

Trombofilia – badania

Wszelkie epizody związane z zaburzeniami zatorowo-zakrzepowymi, szczególnie u osób przed 50. rokiem życia, to powód do poddania się diagnostyce w kierunku trombofilii. Takie badania powinny też przeprowadzić kobiety, które doznały kilku poronień lub innych zaburzeń: przedwczesnego odklejenia łożyska, wewnątrzmacicznego zahamowania wzrostu płodu, wewnątrzmacicznego obumarcia płodu, ale również planujące ciążę, a pochodzące z rodziny obciążonej trombofilią.

Optymalny czas wykonania analiz to 3–6 miesięcy od wystąpienia epizodu zakrzepowo-zatorowego. Zazwyczaj przeprowadza się wówczas tzw. badanie dopplerowskie (ultrasonografię żył kończyn dolnych), a także badania laboratoryjne w kierunku wrodzonych czynników ryzyka, czyli:

  • mutacji czynnika V Leiden,
  • mutacji genu protrombiny G20210A,
  • niedoboru białka C,
  • niedoboru białka S,
  • niedoboru antytrombiny,
  • mutacji MTHFR,
  • mutacji PAI-1 4G/5G,
  • czynnika VIII,
  • oraz nabytych czynników ryzyka:
  • antykoagulantu tocznia,
  • przeciwciał antykardiolipinowych,
  • przeciwciał beta2GP1,
  • homocysteiny.

Trombofilia w ciąży

W ciąży rośnie ryzyko zakrzepicy, ponieważ w organizmie kobiety zmienia się stężenie naturalnych czynników regulujących krzepnięcie krwi, zwiększa się stężenie hormonów oddziałujących na naczynia krwionośne, a macica powoduje ucisk na żyły jamy brzusznej, spowalniając przepływ krwi.

Trombofilia dodatkowo potęguje zmiany zakrzepowe, czego konsekwencją bywają poronienia, wewnątrzmaciczna śmierć płodu, przedwczesne oddzielenie się łożyska czy stan przedrzucawkowy.

Trombofilia – leczenie i dieta

Zdiagnozowanie nadkrzepliwości pozwala rozpocząć kurację farmakologiczną. W leczeniu trombofilii stosowane są preparaty rozrzedzające krew i zmniejszające jej skłonność do krzepnięcia. Najpopularniejsze z nich to heparyna i acenokumarol.

Osoby mające problem z nadkrzepliwością powinny też stosować odpowiednią dietę, z której należy wyeliminować tłuszcze zwierzęce, cukier, sól, kawę i alkohol, albo chociaż ograniczyć ich spożycie. Dotyczy to również produktów bogatych w witaminę K (brokułów, brukselki, kapusty, szpinaku), która mogą ograniczać skuteczność leków przeciwzakrzepowych.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
104
4
Polecamy
Nadmiar magnezu - przyczyny, objawy i leczenie
Nadmiar magnezu - przyczyny, objawy i leczenie Dzień Dobry TVN
Celiakia u dzieci i dorosłych.
Przyczyny, objawy i leczenie celiakii
Celiakia u dzieci i dorosłych. Przyczyny, objawy i leczenie celiakii Dzień Dobry TVN
Zakrzepica żył głębokich i powierzchownych – objawy i leczenie 
Zakrzepica żył głębokich i powierzchownych – objawy i leczenie  TVN zdrowie
Czym jest czynnik V Leiden?
Na czym polega badanie czynnika V Leiden?
Czym jest czynnik V Leiden? Na czym polega badanie czynnika V Leiden? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Krosty na brzuchu – jakie mogą być przyczyny ich pojawienia się?
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia