Polub nas na Facebooku
Czytasz: Testy apteczne na celiakię. Czy warto je kupić i czy wynik takiego badania jest wiarygodny?
menu
Polub nas na Facebooku

Testy apteczne na celiakię. Czy warto je kupić i czy wynik takiego badania jest wiarygodny?

Produkty bezglutenowe

Fot: a_namenko / gettyimages.com

Od pewnego czasu w aptekach można znaleźć różnego rodzaju testy diagnostyczne, które wykonuje się samemu w domu. Wśród nich są testy na celiakię. Na czym polega taki test i czy jego wynik jest wiarygodny? Postanowiłyśmy to sprawdzić!

Rosnące zainteresowanie glutenem i jego (rzekomo) niekorzystnym wpływem na zdrowie spowodowały, że producenci wyrobów medycznych wypuścili na rynek testy na celiakię, które można wykonać samemu w domu. Postanowiłyśmy sprawdzić, jak i czy działają. 

Czy testy apteczne są wiarygodne?

Z kilku różnych testów wybrałyśmy dwa. Każdy z nich w oparciu o próbkę krwi miał ocenić, czy w surowicy pojawiają się konkretne przeciwciała, które mogą sugerować celiakię. Jak wygląda takie badanie? Oba zestawy zawierały płytkę, na której umieszcza się próbkę do badania oraz odczynnik. W pierwszym przypadku po ukłuciu palca (w zestawie znajduje się „nakłuwacz” podobny do tego, który stosują osoby chore na cukrzycę podczas samobadaniu glukozy we krwi), kroplę krwi z pomocą specjalnej pipetki umieszcza się na płytce. Następnie do próbki dodaje się kilka kropli odczynnika. Po 15 minutach mamy gotowy wynik.

W drugim teście krople krwi miesza się z odczynnikiem, i tak przygotowany materiał umieszcza się na płytce. Wynik otrzymuje się po 15 minutach.

Komu szkodzi gluten? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz także: Komu szkodzi gluten? Źródło: Wiem co jem, wiem co kupuję

Proste badanie – jednoznaczna odpowiedź?

Kupione w aptece testy wykonały trzy osoby – pierwsza z testujących nie choruje na celiakię (była diagnozowana w tym kierunku i z całą pewnością nie ma choroby trzewnej), druga choruje na celiakię i stosuje dietę bezglutenową, a trzecia zmaga się z chorobą tarczycy i na diecie bezglutenowej czuje się lepiej, ale badań w jej kierunku celiakii nie miała wykonywanych. Co wykazały testy? We wszystkich trzech przypadkach oba testy dały wynik negatywny.

U chorych z podejrzeniem celiakii wykonuje się m.in. gastroskopię (z pobraniem wycinka z dwunastnicy do badania histopatologicznego) oraz badanie krwi z oznaczeniem dwóch z trzech przeciwciał przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG), przeciwko deaminowanemu peptydowi gliadyny (DGP), przeciwko endomysium mięśni gładkich (EmA). Czasem konieczne może być pobranie wycinka z górnego odcinka jelita cienkiego. Dlatego nie sadzę, aby te testy były wiarygodne, a już na pewno niczego nie rozstrzygają – mówi Dariusz Maj, gastrolog w Centrum Medycznym Damiana. 

Testy na celiakię, które wykonywałyśmy w redakcji sprawdzały jedynie obecność przeciwciał IgA. To zdecydowanie za mało, aby móc jednoznacznie potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Ale to nie jedyny problem.

Niektóre osoby mogą mieć zaburzone wydzielenie przeciwciał w tej klasie, tym samym wynik negatywny w żaden sposób nie jest wiarygodny. Przy samodzielnej interpretacji takich wyników trzeba zachować dużą ostrożność. Nawet jeśli test pokazał wynik negatywny to wcale nie oznacza, że jesteśmy zdrowi. Tak samo będzie z wynikiem dodatnim. Analiza i ocena stanu zdrowia pacjenta zawsze należy do lekarza specjalisty  - mówi Celina Kinicka, dietetyk w Centrum Medycznego Damiana.

Celiakia czy nietolerancja glutenu?

Warto mieć na uwadze, że celiakia i nietolerancja glutenu to zupełnie dwa różne schorzenia. Celiakia jest rodzajem nietolerancji i w jej przypadku dzięki odpowiednim badaniom można potwierdzić lub wykluczyć chorobę. Do najbardziej charakterystycznych objawów celiakii należą:

  • bóle i wzdęcia brzucha;
  • biegunki tłuszczowe lub wodniste;
  • utrata masy ciała;
  • zaburzenia rozwoju u dzieci;
  • niski wzrost;
  • objawy niedoborowe (np. uporczywa anemia) spowodowane zespołem złego wchłaniania.

Mimo że objawy wydają się dość charakterystyczne to i tak bardzo często celiakia jest mylona z zespołem jelita drażliwego czy alergią. Co ciekawe, dolegliwości te występują zaledwie u 10 proc. chorych. Celiakia zazwyczaj nie daje żadnych objawów lub są one na tyle niespecyficzne, że nie są łączone z chorobą trzewną.

Z nietolerancją glutenu już tak łatwo nie jest. Nie ma badań w jej kierunku, dlatego przy stawianiu diagnozy pod uwagę bierze się przede wszystkim subiektywne odczucia pacjenta. Zdarzają się pacjenci, którzy choć mają prawidłowe wyniki badań w kierunku choroby trzewnej, zgłaszają, że gluten im nie służy. W ich przypadku - tak samo, jak u osób z celiakią - wprowadza się dietę bezglutenową.

Czy rezygnacja z gluteny pomaga schudnąć? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Czy dieta bezglutenowa powoduje spadek masy ciała? Źródło: Wiem co jem, wiem co kupuję

Gluten jest zły?

Gluten to białko, które powinno się znaleźć w diecie każdej zdrowej osoby. Wykluczenie go z diety może skończyć się poważnymi niedoborami np. witamin z grupy B. Warto podkreślić, że tzw. dieta bezglutenowa jest trudna. Wymaga wielu wyrzeczeń i co gorsza jest też stosunkowo droga.

Osoby, które rezygnują z glutenu i kupują produkty dla osób z celiakią muszą sobie zdawać sprawę, że bardzo często opierają się one na białej mące, która pozbawiona jest choćby błonnika pokarmowego. Niedobór tego związku spowolni metabolizm i może zaburzyć działanie całego organizmu - dodaje dietetyczka.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
61
8
Polecamy
Nietolerancje pokarmowe - co to, jak wykryć?
Nietolerancje pokarmowe - co to, jak wykryć? Dzień Dobry TVN
Badania na celiakię – badania przeciwciał z krwi, badania genetyczne
Badania na celiakię – badania przeciwciał z krwi, badania genetyczne TVN zdrowie
Celiakia u dzieci i dorosłych.
Przyczyny, objawy i leczenie celiakii
Celiakia u dzieci i dorosłych. Przyczyny, objawy i leczenie celiakii Dzień Dobry TVN
Celiakia czy nieceliakalna nadwrażliwość na gluten?
Czym się od siebie różnią?
Celiakia czy nieceliakalna nadwrażliwość na gluten? Czym się od siebie różnią? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty