Polub nas na Facebooku
Czytasz: Szmery w sercu – czy są groźne? Przyczyny i objawy
menu
Polub nas na Facebooku

Szmery w sercu – czy są groźne? Przyczyny i objawy

NAN

Fot: Viacheslav Iakobchuk / fotolia.com

Szmery w sercu w większości przypadków nie oznaczają choroby, zwłaszcza jeśli występują u dzieci. Jednak zawsze wymagają odpowiedniej diagnostyki, ponieważ mogą wskazywać na nieprawidłowości w pracy serca. Podstawową przyczyną szmerów jest nierównomierny przepływ krwi przez zastawki serca.

Najbardziej powszechnym badaniem wykonywanym przez każdego kardiologa jest osłuchiwanie serca za pomocą stetoskopu. To właśnie wtedy lekarz może sprawdzić częstość i miarowość akcji serca, a także stwierdzić obecność tonów patologicznych, do których zalicza się szmery w sercu. Są one efektem nierównomiernego przepływu krwi i najczęściej są zupełnie nieszkodliwe, zwłaszcza jeśli występują u dzieci. Szmery nad sercem u dorosłych mogą być oznaką nieprawidłowości w pracy tego organu, dlatego wymagają szczegółowej diagnostyki.

Polecamy: Arytmia - zaburzenia rytmu serca. Objawy, przyczyny, leczenie oraz skutki arytmii

Czy szmery w sercu u dzieci są groźne?

Prawidłowo pracujące serca u dziecka lub u osoby dorosłej powoduje powstanie dwóch słyszalnych tonów serca. Pierwszy wynika z zamknięcia zastawek przedsionkowo-komorowych i pojawia się na początku skurczu komór. Drugi wynika z zamknięcia zastawek aorty i tętnicy płucnej, a pojawia się na początku rozkurczu komór. Drugi ton jest głośniejszy i krótszy od pierwszego. U dzieci i osób młodych może wystąpić także trzeci, fizjologiczny ton, pojawiający się po wysiłku fizycznym. Czwarty ton, nazywany przedsionkowym, zwykle jest niesłyszalny, ponieważ występuje równocześnie z tonem pierwszym. Pojawiające się dodatkowo szmery u dziecka nie zawsze oznaczają wadę serca.

Zobacz także: Objawy i przyczyny duszności w klatce piersiowej w nocy i w dzień 

Szmery w sercu u dziecka są efektem przepływu krwi między naczyniami odchodzącymi od serca a strukturami serca. Mogą różnić się długością, lokalizacją, promieniowaniem, głośnością i częstotliwością. Ze statystyk wynika, że szmery w sercu występują w różnych okresach życia nawet u 30% dzieci. Zwykle mają charakter czynnościowy i przejściowy, co oznacza, że są związane z okresowym przyspieszeniem akcji serca.

Szmery w sercu u dziecka mogą wynikać z wad anatomicznych, takich jak:

  • otwarty przewód Botalla (przetrwały przewód tętniczy) – jest to wada, która najczęściej odpowiada za szmery w sercu u wcześniaków. Z powodu niezrośniętego przewodu tętniczego dochodzi do zmiany przepływu krwi przez jamy serca. Wada objawia się szmerem maszynowym w lewej okolicy podobojczykowej,
  • ubytek przegrody międzyprzedsionkowej – szmer jest efektem nieprawidłowego mieszania się krwi pomiędzy przedsionkami. Oprócz szmeru w badaniu słychać rozdwojenie drugiego tonu serca,
  • ubytek przegrody międzykomorowej – najczęstsza wada wrodzona serca u dzieci i tym samym szmerów w sercu u noworodka. Z powodu ubytku przegrody międzykomorowej pojawia się przeciek na poziomie komór. Leczenie polega na korekcji operacyjnej w ciągu pierwszych 6 miesięcy życia,
  • zwężenie tętnicy płucnej lub ujścia aorty – z powodu zwężonej drogi odpływuu krwi z prawej lub lewej komory, co wywołuje szmery.

Przyczyną szmerów w sercu u dziecka mogą być także inne wady serca. Lekarz może wykonać wówczas echokardiografię, która pozwala na cenę budowy serca dziecka, a także zmierzyć przepływ krwi przez jego jamy. Leczenie w przypadku szmerów w sercu dziecka zależy od przyczyn – wady leczone są chirurgicznie.

Zobacz także: Nerwobóle serca – przyczyny, objawy i leczenie

Rodzaje szmerów w sercu

Szmery w sercu mogą mieć postać fizjologiczną lub patologiczną. Ze względu na czas występowania w stosunku do normalnego cyklu pracy serca, można je podzielić na szmery skurczowe (wczesnoskurczowe, śródskurczowe, późnoskurczowe), rozkurczowe (wczesnorozkurczowe, śródrozkurczowe, późnorozkurczowe) i szmery ciągłe.

Bardzo ważna w diagnozowaniu przyczyn szmerów jest ocena głośności. Do tego celu służy skala Levine’a. Stopnie 1, 2 i 3 dotyczą odpowiednio szmerów bardzo cichych, cichych i średnio głośnych, a stopnie 4, 5 i 6 oznaczają odpowiednio szmery głośne i wyraźnie słyszalne, szmery głośne i słyszalne od razu po przyłożeniu stetoskopu oraz szmery bardzo głośne, które słychać nawet po odsunięciu stetoskopu od klatki piersiowej.

Jak działa układ krążenia? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Budowa i funkcje układu krążenia. Źródło: 36,6.

Szmery dzielone są także ze względu na dźwięczność:

  • crescendo – narastający w czasie,
  • decrescendo – cichnący w czasie,
  • crescendo-decrescendo,
  • ciągły.

Szmery w sercu – przyczyny

Większość szmerów u dziecka ma charakter fizjologiczny i przejściowy. Aby szmer został uznany za niewinny, musi spełnić kilka warunków:

  • skurczowy,
  • głośność zmienna, uzależniona od fazy oddechowej, pozycji i temperatury ciała,
  • cichy – 1–3 w skali Levine’a,
  • niepromieniujący.

Szmery, które nie spełniają tych warunków, mogą oznaczać zmiany patologiczne układu sercowo-naczyniowego.

U dorosłych, kiedy szmery w sercu nie są fizjologicznym zjawiskiem należy podejrzewać wadę serca, np. niedomykalność zastawki mitralnej. Przyczynami szmerów w sercu bywają także miażdżyca, anemia lub choroby tarczycy.

Zobacz także: Zastawki serca – budowa, wady, operacja wymiany i sztuczna zastawka

Szmery w sercu – objawy

Szmery w sercu są groźne, jeśli towarzyszą im takie objawy, jak:

  • sinienie palców u rąk lub u stóp po dłuższym spacerze lub wejściu po schodach – to oznaka poważnego niedoboru tlenu we krwi (sinica),
  • puchnięcie żył na szyi po niewielkim wysiłku,
  • kłopoty z oddychaniem występujące podczas niewielkiego wysiłku,
  • bóle w klatce piersiowej po wysiłku,
  • chroniczne opuchnięcie całego ciała.
Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
66
9
Polecamy
Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD) u dzieci i dorosłych
Ubytek przegrody międzykomorowej (VSD) u dzieci i dorosłych TVN zdrowie
Niedomykalność zastawki trójdzielnej a wady zastawki mitralnej
Niedomykalność zastawki trójdzielnej a wady zastawki mitralnej TVN zdrowie
Tachykardia, czyli przyspieszona czynność serca – objawy, przyczyny i leczenie
Tachykardia, czyli przyspieszona czynność serca – objawy, przyczyny i leczenie Dzień Dobry TVN
Bezdech senny - przyczyny, objawy, leczenie i wiele więcej
Bezdech senny - przyczyny, objawy, leczenie i wiele więcej Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty