Polub nas na Facebooku
Czytasz: Świadomy sen – co to jest, jak go wywołać, czy jest bezpieczny?
menu
Polub nas na Facebooku

Świadomy sen – co to jest, jak go wywołać, czy jest bezpieczny?

Kobieta śpi na łóżku.

Fot. Daly and Newton / Getty Images

Świadomy sen to taki, w trakcie którego śniący zdaje sobie sprawę, że otaczająca rzeczywistość jest wyimaginowana. Jednocześnie ma kontrolę nad treścią swoich marzeń sennych, przebiegiem zachodzących w nich wydarzeń. Może pokierować nimi, wykorzystując wspomnienia z codziennego życia.

Za twórcę terminu „świadomy sen” uznaje się holenderskiego pisarza i psychiatrę Frederika van Eedena, który opisał to zjawisko w 1913 r. W latach 70. ubiegłego wieku fenomen świadomego snu został potwierdzony naukowo przez Alana Worsleya i Keitha Hearne’a. Stan taki zdarza się wielu ludziom przypadkowo i najprawdopodobniej jest osiągalny dla każdego. Według entuzjastów zjawiska świadomego śnienia po odpowiednim treningu można praktykować je na co dzień.

Czym są świadome sny?

Świadome śnienie ma miejsce wówczas, gdy śniący zdaje sobie sprawę ze swojego stanu – wie, że śni, a otaczająca go rzeczywistość jest wytworem jego umysłu. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu, gdy uda się już osiągnąć świadomy sen, można wpływać na jego treść. Odczuwa się przy tym i doświadcza wszystkiego tak, jakby miało to miejsce naprawdę, a nawet intensywniej. W konsekwencji śniąca osoba może znaleźć się w wykreowanym przez siebie świecie, zgodnym z własnymi oczekiwaniami, marzeniami.

Ile czasu powinniśmy spać? Jak brak snu na nas wpływa?

Zobacz film: Ile powinniśmy spać? Źródło: Dzień Dobry TVN

Świadome sny mogą stanowić:

  • sposób na realizowanie pragnień (także tych nierealnych),
  • narzędzie poznania swojej podświadomości,
  • źródło inspiracji (np. dla artystów),
  • ćwiczenie zdolności poznawczych,
  • szansę na znalezienie kreatywnego rozwiązania dla życiowych problemów,
  • technikę wykorzystywaną w terapii koszmarów sennych.

Fazy snu

Aby mieć świadomy sen, warto zaznajomić się z jego przebiegiem. Sen dzieli się na pięć faz (4 fazy snu NREM i jedna faza REM), które w trakcie nocy powtarzają się cyklicznie. Jeden cykl – w zależności od uwarunkowań genetycznych – trwa od 80 do 120 minut. Podczas NREM organizm najpierw odpręża się, a następnie z płytkiego snu przechodzi w fazę snu głębokiego. Ciało przestaje reagować na bodźce z zewnątrz, ulegają spowolnieniu funkcje fizjologiczne organizmu, takie jak oddech, bicie serca. Następnie sen wkracza w fazę, w której mózg aktywny jest tak, jak na jawie. Nazywana jest ona fazą REM (ang. Rapid Eye Movement – szybkie ruchy gałek ocznych). Wzrasta także ciśnienie krwi i częstość skurczów serca, oddech jest nieregularny, choć mięśnie odpowiedzialne za ruchy dowolne (z wyjątkiem mięśni gałek ocznych – stąd nazwa REM) pozostają rozluźnione, by śniący uniknął ewentualnych obrażeń (jest to tzw. paraliż senny). To właśnie w fazie REM, która może trwać od 5 do 30 minut, pojawiają się sny. Po nich powtarza się faza NREM. Człowiek przeżywa fazę snu wypełnioną marzeniami sennymi przeciętnie 4–6 razy w ciągu nocy.

Jak wywołać świadomy sen?

Istnienie kilka kategorii technik wspierających świadomy sen. Niektóre opierają się na znajomości własnego cyklu snu i manipulowania nim tak, by przeżyć jak najwięcej świadomych marzeń sennych. Należą do nich:

  • technika WTBT (ang. wake back to bed, czyli pobudka i powrót do snu) – przerywanie cyklu snu pod koniec fazy REM i ponowne zasypianie z intencją świadomego snu,
  • drzemka – wykorzystanie stanu senności, jaki pojawia się w ciągu dnia, by przeżyć jeden cykl snu,
  • technika „szamańska” – wspomaganie fenomenu świadomego śnienia substancjami psychoaktywnymi (występującymi naturalnie w roślinach – chemicznymi, np. selektywnymi inhibitorami zwrotnego wychwytu serotoniny, zwykle utrudniającymi osiągnięcie świadomego snu).

Inne techniki, dzięki którym można wywołać świadomy sen, wykorzystują mechanizmy działania umysłu i funkcji poznawczych. Pomocne metody to:

  • autosugestia przed zaśnięciem – koncentrowanie myśli wokół sytuacji, której chce się doświadczyć, a także wielokrotne powtarzanie sugestii typu „właśnie zasypiam i będę świadomy, że śnię”,
  • zapamiętywanie własnych snów – warto prowadzić w tym celu dziennik snów, w którym zaraz po przebudzeniu (nawet jeśli nastąpiło ono w środku nocy) każde marzenie senne opisuje się ze szczegółami,
  • technika MILD (ang. mnemonic induction of lucid dreams, czyli pamięciowe wywołanie świadomych snów) – opiera się na przypominaniu sobie w trakcie snu, że się śni (tzw. fałszywe przebudzenie) oraz dostrzeganiu indywidualnych znaków sennych na jawie, zapamiętywaniu ich i rozpoznawaniu we śnie.

Elementem techniki MILD jest tzw. test rzeczywistości. Polega on na wykonaniu czynności, która pozwoli jednoznacznie stwierdzić, czy w danym momencie się śni, co pozwala na „obudzenie” świadomości podczas marzenia sennego. Przykładowym testem rzeczywistości jest spojrzenie na zegarek i ustalenie godziny. Jeśli po odwróceniu wzroku i ponownym spojrzeniu godzina znacząco się zmieni, to znak, że się śni.

Wśród technik świadomego snu wymienia się także:

  • Chaining (z ang. przykucie, uwiązanie) – po przebudzeniu nie należy się poruszać, co zwiększy prawdopodobieństwo, że przy ponownym zaśnięciu powróci się do tego samego snu, ale już w sposób świadomy,
  • technika WILD – (ang. wake induced lucid dream) – najtrudniejszy, ale zarazem najskuteczniejszy sposób na świadomy sen, czyli zasypianie bez utraty świadomości.

Aby uzyskać świadomy sen, warto – zwłaszcza tuż przed zaśnięciem – stosować techniki relaksacyjne, medytację.

Czy świadomy sen może być niebezpieczny?

Większość zwolenników świadomego śnienia przekonuje, że jego praktykowanie jest całkowicie bezpieczne. Twierdzą, że świadome marzenie senne od zwykłego różni się tym tylko, że ma się nad nim kontrolę. Jak dotąd nie stwierdzono, by sen przeżyty świadomie wpływał negatywnie na zdrowie fizyczne. Niebezpieczne mogą być techniki służące jego wywołaniu – stosowanie narkotyków, zaburzanie naturalnego rytmu okołodobowego. Zagrożenie wiąże się także z możliwością uzależnienia psychicznego od wchodzenia w świadome sny. Należy uważać, by bardziej nie zaangażować się w rzeczywistość wyimaginowaną, niż w realne życie. Nim skorzysta się z możliwości, jakie stwarza świadome śnienie, warto nauczyć się świadomie żyć, czerpiąc satysfakcję z tego, co przydarza się na jawie.  

Zobaczcie, jak zadbać o higienę snu:

Zobacz film: Higiena snu: jak dobrze i łatwo zasypiać? Źródło: Stylowy Magazyn


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
24
2
Polecamy
Faza snu REM – techniki osiągania fazy REM
Faza snu REM – techniki osiągania fazy REM TVN zdrowie
Świadomy sen - co to jest?
Jak osiągnąć świadomy sen?
Świadomy sen - co to jest? Jak osiągnąć świadomy sen? Dzień Dobry TVN
Świadomy sen – na czym polega?
Jak wywołać świadome śnienie?
Świadomy sen – na czym polega? Jak wywołać świadome śnienie? Dzień Dobry TVN
Marzenia senne – skąd się biorą sny i czemu służą?
Marzenia senne – skąd się biorą sny i czemu służą? TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty