Salak jest niewielkim owocem pokrytym twardą, łuskowatą skórką. Wnętrze owocu skrywa zbity miąższ stanowiący bogactwo cennych dla organizmu związków. Salak wykazuje właściwości zdrowotne i kosmetyczne. Znajduje zastosowanie w kuchni, m.in. do przygotowania pączków z salaku.
Salak - czym jest?
Salak jest owocem uprawianym w Indonezji, na Jawie i Sumatrze, a także w krajach Ameryki Południowej. Nazywany jest inaczej wężowym owocem. Określenie to wynika z charakterystycznej brązowo-czerwonej skórki pokrywającej owoc, która jest twarda, łuskowata i wyglądem przypomina skórę węża. W Polsce salak znany jest również pod nazwą “oszpilna jadalna”. Pod skórką znajduje się zbity, galaretowaty miąższ o białej lub żółtawej barwie. Salak ma charakterystyczny słodki i lekko kwaskowaty smak przypominający dojrzałego ananasa z nutą jabłka i gruszki.
Salak - wartość odżywcza owocu
Salak należy do kalorycznych owoców, gdyż w 100 g dostarcza około 82 kcal. Jest bogatym źródłem węglowodanów (21 g/100 g) dostarczających energii do pracy organizmu. W 100 g owocu znajduje się około 3 g błonnika pokarmowego o zbawiennym wpływie na funkcjonowanie układu pokarmowego. W składzie salaku występują cenne witaminy i minerały, w tym również związki o działaniu przeciwutleniającym. Wężowy owoc jest źródłem witaminy C, witamin z grupy B oraz beta karotenu. Miąższ dostarcza również fosforu, żelaza i wapnia.
Co znajdziemy w owocach? Dlaczego warto je jeść?
Salak - jakie posiada właściwości zdrowotne?
Salak jest źródłem związków o właściwościach przeciwutleniających. Ich rolą jest hamowanie szkodliwego działania wolnych rodników tlenowych i zapobieganie różnym chorobom i zaburzeniom w funkcjonowaniu organizmu. Substancje antyoksydacyjne przyczyniają się do opóźniania procesów starzenia się organizmu oraz zmniejszają ryzyko wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego (np. nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, choroby wieńcowej), nerwowego (np. demencja, choroba Parkinsona), a także cukrzycy, nowotworów i schorzeń skórnych (np. łuszczycy).
Salak jest skarbnicą witaminy C, która zaliczana jest do związków przeciwutleniających. Odpowiada za wspomaganie układu odpornościowego, dzięki czemu zmniejsza podatność na różnego rodzaju infekcje (np. bakteryjne i wirusowe), grypę i przeziębienia. Zawarty w salaku beta karoten zapewnia prawidłowe funkcjonowanie narządu wzroku oraz ma korzystny wpływ na stan i kondycję skóry. Minerały występujące w wężowym owocu pozytywnie oddziałują na układ kostny i mięśniowy oraz uczestniczą w syntezie krwinek czerwonych (erytrocytów) i hemoglobiny odpowiedzialnej za transport tlenu do komórek całego organizmu.
W składzie salaku obecny jest błonnik pokarmowy, któremu przypisuje się właściwości przeciwnowotworowe, gdyż przyspiesza usuwanie toksycznych substancji z organizmu. Związek ten reguluje pracę przewodu pokarmowego - pobudza trawienie i ruchy perystaltyczne jelit, zapobiegając zaparciom. Chroni przed zaleganiem w jelitach niestrawionej treści pokarmowej, która może wywoływać uczucie ciężkości, wzdęcia oraz ból w nadbrzuszu. Ponadto błonnik pokarmowy obniża poziom “złego” cholesterolu, dzięki czemu chroni przed rozwojem miażdżycy i innych chorób układu sercowo-naczyniowego. Salak jest bogatym źródłem węglowodanów. Z tego powodu zalecany jest osobom po intensywnym wysiłku fizycznym, gdyż szybko uzupełni wyczerpane zasoby energii. Należy jednak pamiętać, że nie należy jeść salaku w nadmiernych ilościach. Jest on nie tylko kaloryczny, ale w dużej dawce działa przeczyszczająco i może wywoływać biegunki.
Salak - jak go jeść? Zastosowanie kulinarne
Salak można jeść w postaci surowej jako słodka przekąska. Wystarczy wydobyć soczysty miąższ z wężowej skórki, która jest łamliwa i bez trudności odchodzi od miąższu. Salak doskonale sprawdza się jako dodatek do ciast i deserów, również tych o wytrawnym smaku. Można go dodawać do sałatek owocowych oraz do domowych przetworów, np. do gruszek w occie. Wężowy owoc wykorzystuje się do przygotowania pączków. Salak przechowuje się w lodówce do dwóch tygodni. Owoce można również przechowywać w roztworze wody z solą kuchenną, czyli w tzw. solance.
Pączki z salaka - przepis
Składniki:
- owoce salak,
- 125 ml wody,
- 100 g mąki pszennej,
- 50 g masła,
- 2 jaja,
- 1 opakowanie cukru waniliowego,
- 1 łyżka proszku do pieczenia,
- cukier puder do posypania.
Sposób przygotowania:
- W garnku zagotuj wodę z masłem. Ostrożnie mieszając, dodaj mąkę pszenną.
- Gdy dno garnka pokryje się białą warstwą, zdejmij go z ognia. Dodaj jajka, proszek do pieczenia, cukier waniliowy oraz odrobinę cukru pudru do smaku.
- W przygotowanym cieście zanurzaj pokrojone w cząstki owoce salak. Smaż na rozgrzanym i głębokim tłuszczu.
- Pączki z salaka podawaj oprószone cukrem pudrem.
