Polub nas na Facebooku
Czytasz: Rehabilitacja ruchowa koksartrozy, czyli ćwiczenia na zwyrodnienie stawów biodrowych
menu
Polub nas na Facebooku

Rehabilitacja ruchowa koksartrozy, czyli ćwiczenia na zwyrodnienie stawów biodrowych

Staw biodrowy

Fot: Shidlovski /gettyimages.com

Ćwiczenia na zwyrodnienia biodra stanowią niezbędny element procesu leczniczego koksartrozy. Odpowiednio ukierunkowana rehabilitacja ruchowa wpływa na spowolnienie tempa postępu zmian zwyrodnieniowych. Zmniejsza objawy oraz sprzyja zachowaniu sprawności motorycznej zajętej kończyny.

Ćwiczenia przy zwyrodnieniu biodra prowadzone są po ustąpieniu ostrego stanu choroby. Do tego czasu zaleca się odciążające staw pozycje ułożeniowe oraz przeciwbólową farmakoterapię. Ukierunkowana aktywność fizyczna powinna być uprawiana systematycznie, z wyjątkową dbałość o technikę każdego treningu. Uzupełnieniem kinezyterapii jest przestrzeganie zasad ergonomicznej pracy fizycznej.

Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego

Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego, tzw. koksartroza, to przewlekłe i postępujące schorzenie, charakteryzujące się stopniową destrukcją chrząstek stawowych. Ich ubytki powodują upośledzenie właściwości amortyzujących i zwiększenie tarcia powierzchni kostnych. Wywołują tym samym ból w trakcie pracy statyczno-dynamicznej stawu. Dolegliwość ma tendencję do promieniowania w kierunku pachwin i dystalnej części uda. Towarzyszą jej liczne ograniczenia dotyczące funkcjonowania motorycznego. Leczenie koksartrozy jest niezbędne dla spowolnienia tempa zmian zwyrodnieniowych, zachowania mobilności kończyny dolnej i ustąpienia dolegliwości bólowych. Podstawowym narzędziem wykorzystywanym w procesie terapeutycznym jest rehabilitacja ruchowa. Ćwiczenia na zwyrodnienie biodra przewidują wiele rodzajów wysiłku fizycznego – od statycznych pozycji ułożeniowych, ukierunkowanych na odciążenie zniszczonego stawu, poprzez dynamiczne rozciąganie przykurczonych struktur stawu i wzmacnianie osłabionych, po naukę chodzenia o kulach.

Ćwiczenia przy zwyrodnieniu stawu biodrowego – ostry okres choroby

Celem kinezyterapii, czyli leczenia ruchem, jest zwiększenie lub utrzymanie zakresu ruchu stawu biodrowego oraz siły mięśniowej kończyn dolnych, ustępowanie lub zabezpieczanie przykurczy przywiedzeniowo-zgięciowych tkanek w okolicy biodra, a także zachowanie zdolności lokomocji i samodzielności w czynnościach życia codziennego i samoobsługi. Ukierunkowane ćwiczenia zwyrodniałych stawów biodrowych prowadzi się po ustąpieniu ostrej fazy choroby. Do tego czasu zaleca się leczenie zachowawcze, w postaci pozycji ułożeniowych, które z powodzeniem można stosować również jako profilaktykę choroby i uzupełnienie całego procesu leczenia w warunkach domowych.

Zobacz także: Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS): przyczyny, objawy, sposoby leczenia

Ćwiczenia na zwyrodnienie stawu biodrowego w domu, w przebiegu ostrego etapu choroby, to przede wszystkim:

  • leżenie przodem na twardym materacu 2–3 razy w ciągu dnia przez blisko 30 minut z nogami w odwiedzeniu i stopami poza krawędzią łóżka, z obciążeniem na pośladkach o wartości około 5 kg w celu rozciągania zginaczy i przywodzicieli biodra, które zwykle ulegają skróceniu w przebiegu choroby;
  • zabezpieczanie zajętego stawu biodrowego w innych pozycjach wypoczynkowych, np. podczas leżenia bokiem zaleca się skierować zwyrodniały staw ku górze i utrzymać go w wyproście i odciążeniu poprzez umieszczenie wałka z koca czy poduszki pomiędzy nogami na długości uda i podudzia;
  • unikanie przeciążeń, wyczerpujących pozycji wymuszonych, długodystansowych marszów, długiego stania i siedzenia, skoków, zimna i wilgoci; przestrzeganie zasad ergonomicznej pracy fizycznej, szczególnie podczas podnoszenia i przenoszenia przedmiotów;

Jak jest zbudowany układ kostny? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Układ kostny - jak jest zbudowany? Źródło: 36,6

Ćwiczenia w zwyrodnieniu stawu biodrowego – okres przewlekły

Właściwe ćwiczenia, ukierunkowane na utrzymanie funkcji stawu i wydolne chodzenie, prowadzone są po minięciu ostrej fazy choroby (stanów zapalnych biodra) oraz po ustąpieniu lub złagodzeniu dolegliwości bólowych, obrzęków i podwyższonej miejscowej temperatury. Postępowanie lecznicze o charakterze kinezyterapii skupia się głównie na:

  • odciążaniu chorego biodra, np. kulą łokciową, celem ograniczenia mechanizmów ścierania chrząstek stawowych i procesów kościotwórczych, w postaci m.in. osteofitów, potęgujących dolegliwości bólowe stawu. Pomoc ortopedyczna trzymana jest zawsze po stronie zdrowej;
  • redukcji masy ciała celem zmniejszenia obciążenia struktur stawu biodrowego;
  • stosowaniu wyciągów. Ćwiczenia na zwyrodnienie stawu biodrowego w domu tego typu, można również wykonywać po zapoznaniu się z zasadami budowy i zakładania mechanizmu bloczkowego na oddziale rehabilitacyjnym.

Ponadto ćwiczenia przy zwyrodnieniu stawów biodrowych przewidują postępowanie o charakterze:

  • izometrycznym w przypadku prostowników i odwodzicieli biodra;
  • ogólnousprawniającym, z uwzględnieniem treningów mięśni tułowia i kończyn górnych;
  • biernym, czyli prowadzonym przez terapeutę, bez czynnego udziału pacjenta;
  • czynnym oraz czynnym w odciążeniu, np. w systemie uniwersalnego gabinetu usprawniania leczniczego (UGUL) lub w wodzie oraz czynno-biernym, gdzie bierny ruch wykonuje terapeuta, a pacjent czynnie rozluźnia mięśnie po zakończonym ruchu;
  • rozciągającym, z zastosowaniem m.in. poizometrycznej relaksacji oraz redresji;
  • wspomaganym i samowspomaganym, np. poprzez pomoc fizjoterapeuty lub przyrządów, takich jak rotor kończyn dolnych, oraz z wykorzystaniem dynamicznych plastrów (tzw. kinesiotaping).

Bibliografia:

1. Nowotny J., „Podstawy kliniczne fizjoterapii w dysfunkcjach narządu ruchu”, Medipage, Warszawa 2006.

2. Paprocka-Borowicz M., „Fizjoterapia w chorobach układu ruchu”, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2007.

3. Tomaszewski W., „Kompleksowe leczenie choroby zwyrodnieniowej stawów”, Medsport, Warszawa 2017.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
74
7
Polecamy
Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS):
przyczyny, objawy, sposoby leczenia
Zespół pasma biodrowo-piszczelowego (ITBS): przyczyny, objawy, sposoby leczenia TVN zdrowie
Powięź i jej rola w ciele człowieka.
Jak jest zbudowana i na czym polega jej ćwiczenie?
Powięź i jej rola w ciele człowieka. Jak jest zbudowana i na czym polega jej ćwiczenie? Dzień Dobry TVN
Konflikt udowo-panewkowy.
Poznaj najlepsze metody leczenia
Konflikt udowo-panewkowy. Poznaj najlepsze metody leczenia TVN zdrowie
Ćwiczenia na szczupłe uda – jak je wykonywać?
Które są najskuteczniejsze?
Ćwiczenia na szczupłe uda – jak je wykonywać? Które są najskuteczniejsze? Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty