Polub nas na Facebooku
Czytasz: Rakowiak: grupy ryzyka, objawy, przyczyny, leczenie i rokowania
menu
Polub nas na Facebooku

Rakowiak: grupy ryzyka, objawy, przyczyny, leczenie i rokowania

Nieprzytomna kobieta leży w łóżku szpitalnym

Fot: pressmaster / stock.adobe.com

Objawy rakowiaka mogą długo nie występować. To grupa objawów, których występowanie i nasilenie uzależnione jest od tego, jakie substancje do organizmu wydziela guz. Rakowiaka leczy się przeważnie operacyjnie.

Rakowiak należy do grupy guzów neuroendokrynnych przewodu pokarmowego. Wszystkie te nowotwory wywodzą się z rozsianych po organizmie komórek zdolnych do wydzielania hormonów.

Co to jest rakowiak i u kogo występuje?

Rakowiak to nowotwór powstający z jelitowych komórek neuroendokrynnych. To komórki wewnątrzwydzielnicze obecne w narządach powstałych w życiu płodowym z cewy jelitowej zdolne do wytwarzania hormonów. Najczęściej rakowiak rozwija się w układzie pokarmowym, przeważnie w wyrostku robaczkowym (w 35% przypadków), jelicie cienkim (rakowiak jelita cienkiego), esicy i odbytnicy, jelicie grubym (rakowiak jelita grubego), a także w żołądku (rakowiak żołądka) i przełyku (około 1% wszystkich przypadków). Rzadziej pojawia się w układzie oddechowym – płucach (rakowiak płuc) i oskrzelach.

Rakowiak występuje u jednej lub dwóch osób na sto tysięcy ludzi. Chorują na niego przeważnie kobiety i osoby starsze. U młodych osób często spotyka się rakowiaka wyrostka robaczkowego, przeważnie nie daje on żadnych objawów.

Guzy nowotworowe dają przerzuty do innych narządów. Największą skłonność do tego mają te zlokalizowane w jelicie grubym (65% przypadków) i cienkim (35% przypadków). Przerzuty z wyrostka robaczkowego są bardzo rzadkie – zdarzają się w 2% wszystkich przypadków.

Zobacz film: Jak diagnozuje guzy neurendokrynne zespół prof. dr hab. n.med. Beaty Kos-Kudły. Źródło: 36,6.

Rakowiaki wydzielają substancje biologicznie czynne, między innymi:

  • serotoninę – to ten hormon powoduje najwięcej objawów w zespole rakowiaka, jest odpowiedzialny za przekazywanie impulsów nerwowych w ośrodkowym układzie nerwowym, występuje też w tkankach (reguluje pracę układu pokarmowego);
  • histaminę – reguluje napięcie mięśni gładkich, odpowiada za występowanie reakcji alergicznej;
  • wazopresynę – zagęszcza mocz;
  • hormon adrenokortykotropowy (ACTH) – związany jest z wydzielaniem kortyzolu (tzw. hormonu stresu) i słabych hormonów płciowych męskich;
  • bradykininę – uczestniczy w reakcjach zapalnych i uczuleniowych;
  • gastrynę – pobudza wydzielanie soku żołądkowego, perystaltykę jelit, reguluje przepływ krwi przez narządy wewnętrzne;
  • prostaglandyny – hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku, regulują skurcze mięśni gładkich;
  • dopaminę – odpowiada za napęd ruchowy, koordynację, napięcie mięśni, procesy emocjonalne, procesy psychiczne (wyższe), reguluje wydzielanie hormonów, w tym prolaktyny;
  • motylinę – odpowiada za skurcze mięśni gładkich w jelitach, wpływa na pracę układu pokarmowego.

Ich nadmiar zaburza funkcjonowanie organizmu i wywołuje zespół rakowiaka, czyli grupę współwystępujących objawów.

Objawy rakowiaka: bezobjawowość i zespół rakowiaka

Rakowiak objawy może dawać późno albo wcale, a o jego istnieniu chory dowiaduje się przypadkiem podczas badań przesiewowych. Jednak gdy guz produkuje substancje czynne biologicznie w ilości zaburzającej pracę organizmu, powoduje dolegliwości. Charakterystyczne są:

  • ból brzucha – często nagły i silny,
  • biegunka,
  • guz wyczuwany dotykowo,
  • zmniejszenie masy ciała,
  • zespół rakowiaka, jeśli nowotwór daje przerzuty.

Zespół rakowiaka występuje w około 10% przypadków. Jego objawy to:

  • napadowe zaczerwienienie twarzy,
  • kołatanie serca, tachykardia,
  • napadowe poty,
  • powstanie pajączków naczyniowych,
  • kłujący ból brzucha,
  • biegunka,
  • ataki duszności,
  • deformacje serca,
  • obrzęk twarzy,
  • powiększenie wątroby,
  • zespół Cushinga – otyłość, rozstępy, trądzik, zaburzenia miesiączkowania, emocjonalne, osteoporoza, cukrzyca, zanik tkanki mięśniowej, otłuszczenie twarzy i tułowia, chude ręce i nogi.

Postęp rakowiaka może nasilać te objawy i wywoływać kolejne, np. żółtaczkę czy nawet perforację jelita.

Diagnostyka rakowiaka, leczenie i rokowania

Wykrycie rakowiaka może być przypadkowe, jeśli guz nie daje objawów. Jednak gdy pojawiają się symptomy nowotworu, a zwłaszcza zespół rakowiaka, diagnostyka opiera się na badaniach obrazowych. Wykonuje się zdjęcie RTG układu pokarmowego z kontrastem i tomografię komputerową. Diagnostyka różnicująca wyklucza inne choroby, m.in. gruczolaka. U osoby z podejrzeniem rakowiaka wykonuje się też badania krwi z uwzględnieniem markerów nowotworowych. Zwykle z wykrytych zmian pobiera się wycinek i poddaje go badaniu histopatologicznemu. Wycinek pobiera się podczas biopsji cienkoigłowej, kolonoskopii lub gastroskopii.

Leczenie rakowiaka opiera się na metodzie chirurgicznej. Jeśli nowotwór jest w zaawansowanym stadium i dał przerzuty, operację przekłada się do czasu zmniejszenia guza. Rozmiary rakowiaka można zmniejszyć, stosując oktreotyd oraz lanreotyd – analogi somatostatyny, hormonu blokującego wydzielanie m.in. somatotropiny, gastryny, insuliny i hormonu wzrostu. Równolegle w leczeniu łagodzi się objawy, podając choremu stosowne leki.

Rokowania w rakowiaku zależą od tego, gdzie guz występuje i jak jest zaawansowany. Największe szanse na przerzuty ma nowotwór zlokalizowany w jelitach, podczas gdy przerzuty z rakowiaka wyrostka robaczkowego są bardzo rzadkie.

Zobacz film: Wrodzone predyspozycje do zachorowania na raka. Źródło: 36,6

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
74
7
Polecamy
Nadmiar magnezu - przyczyny, objawy i leczenie
Nadmiar magnezu - przyczyny, objawy i leczenie Dzień Dobry TVN
Tachykardia, czyli przyspieszona czynność serca – objawy, przyczyny i leczenie
Tachykardia, czyli przyspieszona czynność serca – objawy, przyczyny i leczenie Dzień Dobry TVN
Czym są guzy neuroendokrynne?
Objawy, rozpoznanie, leczenie guzów NET
Czym są guzy neuroendokrynne? Objawy, rozpoznanie, leczenie guzów NET TVN zdrowie
Gruczolakorak:
rodzaje, diagnoza, leczenie i rokowania
Gruczolakorak: rodzaje, diagnoza, leczenie i rokowania TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty