Polub nas na Facebooku
Czytasz: Przeszczep płuc – jakie są wskazania do wykonania. Wpływ na długość życia
menu
Polub nas na Facebooku

Przeszczep płuc – jakie są wskazania do wykonania. Wpływ na długość życia

Lekarz, który trzyma model płuc

Fot: Jan-Otto / gettyimages.com

Przeszczep płuc (lub płuca) jest zabiegiem, który w większości przypadków przedłuża życie chorych z ciężką niewydolnością oddechową o przyczynach płucnych. Ta poważna operacja poprzedzona jest wnikliwą kwalifikacją, a najlepsze efekty uzyskuje się dzięki złożonej, kompleksowej rehabilitacji.

Przeszczep płuc, jednego całego płuca lub pojedynczych płatów może być wykonany, jeśli zarówno dawca, jak i biorca spełniają określone warunki kwalifikacji, a badania wykazują zgodność grup krwi, niektórych antygenów tkankowych HLA oraz wielkości przeszczepianej tkanki.

Wskazania do przeszczepu płuc

Wskazaniem do przeszczepu płuc są stany przewlekłej niewydolności oddechowej spowodowanej chorobami układu oddechowego, w których przewidywana długość życia chorego nie przekracza dwóch lat, a chory wymaga tlenoterapii ciągłej w spoczynku i ma poważne ograniczenia w funkcjonowaniu. Ze względu na rozległość zabiegu, zakres rehabilitacji i konieczność podawania leków immunosupresyjnych chorzy muszą posiadać niezbędną rezerwę funkcjonalną pozostałych narządów ciała. Dzięki temu po zakończeniu całego procesu związanego z przeszczepem płuca mogą podjąć prawidłową pracę, a chory odzyskuje, przynajmniej częściowo, komfort życia. Do zabiegu kwalifikuje się więc osoby, które nie przekroczyły 60–65 (w przypadku obu płuc) lub 65 roku życia (w przypadku jednego płuca).

Choroby, które kwalifikują do przeszczepu płuc:

  • przewlekła obturacyjna choroba płuc (POCHP),
  • pierwotne nadciśnienie płucne,
  • zwłóknienia i marskość płuc,
  • zarostowe zapalenie pęcherzyków płucnych,
  • zaawansowana rozedma lub pylica,

Chory kwalifikowany do przeszczepu płuc nie powinien mieć innych poważnych niewydolności narządowych (na przykład ciężkich schorzeń mięśnia sercowego), a jego masa ciała musi utrzymywać się w normie (dyskwalifikowani są chorzy ze znaczną otyłością lub wyniszczeniem). Zabiegowi nie poddaje się pacjentów z chorobą nowotworową (poza nielicznymi wyjątkami), z AIDS, wirusowym zapaleniem wątroby typu B lub C, a także z deformacjami klatki piersiowej. Nie uważa się za celowe przeszczepiania płuc u osób z poważnymi chorobami psychicznymi, zaawansowanymi zmianami neurodegeneracyjnymi czy z głębokimi uzależnieniami od alkoholu lub narkotyków.

POChP, czyli co? Odpowiedź znajdziesz w filmie:

Zobacz film: Przewlekła obturacyjna choroba płuc. Źródło: 36,6.

Przeszczep płuc w Polsce

Przeszczepy płuc w Polsce są wykonywane obecnie w pięciu specjalistycznych ośrodkach zajmujących się torakochirurgią i kardiochirurgią (Zabrze, Warszawa, Szczecin, Poznań i Gdańsk). Wynika to z faktu, że zabiegi te są skomplikowane, wymagają dużego doświadczenia, współpracy lekarzy o różnych specjalnościach oraz bogatego zaplecza technicznego, laboratoryjnego i diagnostycznego.

Liczba wykonywanych w Polsce przeszczepów płuc jest stosunkowo niewielka. Niektóre kraje wykonują ich w przeliczeniu na liczbę mieszkańców nawet kilkunastokrotnie więcej. Według danych Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji „Poltransplant” w 2017 roku wykonano w Polsce 39 przeszczepów płuc, podczas gdy lista chorych zakwalifikowanych i oczekujących na operację obejmowała w grudniu tego roku samego roku około 90 osób. Z danych statystycznych wynika, że w naszym kraju nie wykonuje się rutynowo zabiegów łącznej transplantacji płuc i serca.

Problemem ograniczającym liczbę zabiegów jest między innymi niewielka liczba zgód na pobranie materiałów do przeszczepu od zmarłego. Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że płuco biorcy i dawcy musi wykazywać odpowiednią zgodność tkankową oraz mieć podobną wielkość.

W Polsce nie wykonuje się obecnie przeszczepu płuc od żywego dawcy – zabieg taki wykonują nieliczne ośrodki na świecie, pobierając np. płat płuca, który przeszczepiany jest dziecku w miejsce całego płuca. Należy pamiętać, że zdrowy, aktywny człowiek wykorzystuje w znacznym stopniu możliwości czynnościowe swoich płuc i jakikolwiek ubytek tkanki związany z pobraniem materiału do przeszczepu może zmniejszać wydolność oddechową dawcy na całą resztę życia.

Jak działa układ oddechowy? Dowiesz się tego z filmu:

Zobacz film: Budowa i funkcje układu oddechowego. Źródło: 36,6.

Przeszczep płuc – przeżywalność

Przeszczep płuc wpływa w istotny sposób na długość życia chorych po operacji. Mimo znacznej liczby możliwych powikłań zdecydowanie zwiększa się wydolność fizyczna pacjentów, często dochodzi do ustąpienia duszności spoczynkowej, co pozwala na podjęcie jakiejkolwiek aktywności. Na ogólny efekt zabiegu duży wpływ ma fakt, że operacja należy do procedur o najwyższym stopniu skomplikowania, a chory, nawet jeśli nie wystąpią u niego komplikacje chirurgiczne lub infekcyjne, musi być zwykle poddawany ciągłemu leczeniu immunosupresyjnemu. Zapobiega ono odrzuceniu przeszczepu, lecz nie jest całkowicie obojętne dla zdrowia.

Jednak co czwarty pacjent już po roku od przeszczepu płuc powraca do pracy zawodowej. Ponad połowa chorych przeżywa 5 lat od zabiegu, a niemal 30% – 10 lat. Spośród tej ostatniej grupy 80% nie zgłasza żadnych ograniczeń aktywności (poza tymi, które wynikają z innych, niepowiązanych zachorowań oraz procesu starzenia się).

Bibliografia:

1. Ośrodki przeszczepiające płuca, Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne ds. Transplantacji „Poltransplant”.

2. Piwkowski C., Kwalifikacje do przeszczepów płuc – prezentacja z konferencji „Pulmonologia w punkt”, 7–8.04.2017 r.

3. Statystyka 2017, Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne ds. Transplantacji „Poltransplant”.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
37
1
Polecamy
Pierwsze przeszczepienie płuc zniszczonych przez COVID-19
Pierwsze przeszczepienie płuc zniszczonych przez COVID-19 TVN zdrowie
Co to jest transplantologia?
Definicja, statystyki, etyka
Co to jest transplantologia? Definicja, statystyki, etyka TVN zdrowie
Krioterapia – na czym polega leczenie zimnem?
Krioterapia – na czym polega leczenie zimnem? Dzień Dobry TVN
Pionierska operacja tętniaka aorty brzusznej.
"Otrzymałem drugie życie"
Pionierska operacja tętniaka aorty brzusznej. "Otrzymałem drugie życie" Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty