Polipy jelita grubego to wypukłości w błonie śluzowej jelit. Wyróżnia się kilka rodzajów zmian, a niektóre z nich mogą prowadzić do rozwinięcia się raka jelita grubego – jednego z najczęstszych nowotworów złośliwych u kobiet i mężczyzn. Schorzenie przez bardzo długi czas przebiega całkowicie bezobjawowo. Pierwsze objawy polipów jelita grubego pojawiają się, kiedy zmiany osiągają duże rozmiary. Z tego powodu bardzo ważne są badania profilaktyczne: kolonoskopia i badanie kału na krew utajoną. Leczenie polega na usunięciu polipów laserem lub podczas zabiegu chirurgicznego.
Przeczytaj też: Jelito grube – długość jelita grubego, objawy chorób
Objawy polipów jelita grubego
Polipy jelita grubego przez bardzo długi czas nie dają żadnych objawów. Zmiany są wykrywane przypadkowo podczas badania wykonywanego z innego powodu. Większość chorych nie zdaje sobie sprawy z ich obecności. Jest to o tyle groźne, że z niektórych rodzajów polipów może rozwinąć się rak jelita grubego.
Pierwsze objawy polipów jelita grubego pojawiają się, kiedy zmiany osiągną duże rozmiary. Pacjent może wówczas zaobserwować krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, zwiększoną ilość śluzu w kale, częste oddawanie gazów, uczucie pełności w brzuchu, a niekiedy także pobolewanie w dole brzucha.
Często występujące objawy polipów w jelicie grubym to problemy z wypróżnianiem. Perystaltyka może zostać pobudzona, dlatego pojawiają się biegunki. Niekiedy występują one na przemian z zaparciami. Pacjenci mogą odczuwać dyskomfort i ból podczas wypróżniania się, a także ciągłe parcie na stolec.
Objawy polipa jelita grubego, takie jak przewlekłe krwawienie z dolnego odcinka przewodu pokarmowego, mogą stać się przyczyną niedokrwistości. Nieprawidłowości są widoczne w podstawowych badaniach laboratoryjnych krwi. Pacjent czuje się osłabiony, zmęczony, pogarsza się jego koncentracja, skóra i błony śluzowe stają się blade i suche. Mogą wystąpić także bóle i zawroty głowy oraz kołatanie serca. Natomiast częste biegunki prowadzą do odwodnienia i utraty elektrolitów.
Co robić, kiedy pojawią się objawy polipów w jelicie grubym?
Kiedy występują objawy polipów jelita grubego, należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, który wyda skierowanie na testy laboratoryjne, w tym badanie kału na krew utajoną. Następnie konieczne jest wykonanie rektoskopii i kolonoskopii.
Kolonoskopia to podstawowe badanie, które wykonuje się, kiedy wystąpią objawy polipów w jelicie grubym. Polega na wprowadzeniu przez odbyt wziernika z kamerą, pozwalającego na dokładne obejrzenie błony śluzowej dolnego odcinka przewodu pokarmowego. Podczas zabiegu możliwe jest także zatamowanie krwawienia oraz usunięcie polipów. Można również pobrać wycinki, które następnie poddaje się badaniu histopatologicznemu.
Leczenie polipów w jelicie grubym polega na ich usunięciu metodą chirurgiczną lub laserem. Mniejsze zmiany wycina się podczas kolonoskopii. W cięższych przypadkach może być konieczna resekcja fragmentu jelita grubego. Osoby, u których zostały rozpoznane polipy, powinny wykonywać regularne badania kontrolne.
Przeczytaj też: Jak naturalnie zregenerować jelita?
Jak zapobiegać polipom jelita grubego?
Osoba, u której rozpoznano polipy jelita grubego, powinna stosować się do specjalnych zaleceń dietetycznych. Profilaktyka żywieniowa powoduje, że zachowana jest naturalna mikroflora bakteryjna przewodu pokarmowego, a masy kałowe nie zalegają w jelitach. Należy pamiętać, że nawet usunięte polipy mają tendencję do odrastania.
Dieta przy polipach jelita grubego opiera się na ogólnych zasadach zdrowego żywienia. Pacjent powinien spożywać dziennie 4–5 lekkostrawnych posiłków, których kaloryczność jest dostosowana do potrzeb organizmu. Ważne jest jedzenie świeżych warzyw i owoców, zwłaszcza tych, które zawierają dużą ilość błonnika (rośliny strączkowe, gruszki, jabłka, brzoskwinie, banany, marchew, brokuły, słodkie ziemniaki). Posiłki powinny być urozmaicone, ponieważ dzięki temu dostarczają organizmowi wszystkich niezbędnych witamin i składników odżywczych.
Osoby, u których pojawiły się objawy polipów jelita grubego, powinny zrezygnować ze spożywania dań smażonych, wysoko przetworzonych, wysokokalorycznych, tłustych i słodkich. Pacjent musi ograniczyć także spożycie czerwonego mięsa, tłuszczów zwierzęcych i alkoholu oraz przestać palić papierosy.
Przy polipach w jelicie grubym ważne jest, aby posiłki nie zalegały w jelitach i nie powodowały zaparć. Należy obserwować organizm i wyeliminować lub wykluczyć z jadłospisu te produkty, które wywołały problemy z trawieniem. Konieczne jest spożywanie odpowiedniej ilości płynów – minimum 2 litry wody na dzień.
Bibliografia:
- I. Niedzielska i wsp., Polip a rak jelita grubego, Chirurgia Polska 2008, 10, 1, 30–34.
- M. Siepsiak i wsp., Profilaktyka raka jelita grubego, Farmacja Współczesna 2015, 8, 1–5.
Zobacz też film: Polipy - czym są? Jak wygląda usunięcie polipa z jelita grubego?
