Polub nas na Facebooku
Czytasz: Podwyższona kreatynina – przyczyny, o czym świadczy wysoki poziom i jak go obniżyć?
menu
Polub nas na Facebooku

Podwyższona kreatynina – przyczyny, o czym świadczy wysoki poziom i jak go obniżyć?

NAN

Fot: fotolia.com

Kreatynina to produkt uboczny metabolizmu mięśni wydalany z moczem. Podwyższona kreatynina może świadczyć o niewydolności nerek, zatruciu pokarmowym, a także może zostać wywołana przez przyjmowane leki.

Kreatynina jest organicznym związkiem chemicznym, występującym we krwi oraz w moczu. Stężenie kreatyniny jest zależne od wielkości produkcji przez organizm, a także od ilości wydalanej przez nerki. Podwyższona kreatynina w moczu jest najczęściej wskaźnikiem upośledzenia funkcji nerek, dlatego jest chętnie wykorzystywana w diagnostyce jako marker biochemiczny chorób tego narządu (zaburzenia funkcji filtracyjnej). Na problemy z nerkami skarży się aż 4,5 miliona Polaków!

Czym jest kreatynina?

Kreatynina obecna we krwi to najczęściej produkt rozpadu kreatyny – naturalnie występującego w organizmie związku chemicznego, wykorzystywanego jako suplement dla osób chcących zwiększyć masę mięśniową oraz wydolność organizmu. Kreatyna jest swego rodzaju nośnikiem energii w mięśniach. W ciągu doby ok. 1–2% kreatyny w organizmie ulega przemianie do kreatyniny. Stężenie kreatyniny jest uzależnione od indywidualnych predyspozycji: ilości masy mięśniowej, płci (większe jest u mężczyzn), a także od spożywanego pokarmu (osoby stosujące dietę zawierającą spore ilości mięsa, głównie wołowiny, mają większe stężenie kreatyniny). Zazwyczaj poziom kreatyniny u danego człowieka nie odbiega znacząco od normy i utrzymuje się na względnie stałym poziomie.

Zobacz film: Podwyższona kreatynina. Źródło: 36,6.

Podwyższona kreatynina – wskazania do przeprowadzenia badania

Badanie stężenia kreatyniny we krwi wykonywane jest poprzez oznaczenie poziomu tej substancji we krwi. Badanie służy ocenie funkcji wydalniczej nerek, a także kontroli prawidłowego działania tego narządu (w ramach rozszerzonego lub podstawowego zestawu badań laboratoryjnych w podejrzeniu nieprawidłowej funkcji nerek). Badanie przeprowadzane jest również w diagnostyce podejrzeń uszkodzenia toksynami oraz środkami farmakologicznymi. Stężenie kreatyniny we krwi warto wykonać w podejrzeniu chorób, które mogą upośledzać czynności filtrujące oraz wydalnicze nerek, takie jak marskość wątroby, niewydolność serca czy wstrząs anafilaktyczny. Ponadto, badanie wykonywane jest w monitorowaniu leczenia nerkozastępczego po przeszczepach nerki.

Dodatkowym badaniem związanym z poziomem kreatyniny we krwi jest klirens kreatyniny, polegający na określeniu zdolności filtracji nerkowej – oczyszczania krwi z kreatyniny w ciągu doby, za pomocą obliczenia stosunku stężenia kreatyniny we krwi do jej stężenia w moczu. Dzięki temu można ocenić, w jakim stanie jest czynność nerek badanej osoby.

Zobacz film: Budowa i funkcje układu moczowego. Źródło: 36,6.

Badanie stężenia kreatyniny we krwi – na czym polega?

Standardowe badanie stężenia kreatyniny polega na pobraniu niewielkiej próbki krwi z żyły łokciowej (w okolicy dołu łokciowego). Oznaczenie kreatyniny czasami zleca się wraz z badaniem azotu mocznikowego (BUN, z ang. blood urea nitrogen), w celu pogłębienia oceny pracy nerek. Badanie kreatyniny we krwi jest wykorzystywane (wraz z uwzględnieniem wieku, płci i wagi) do obliczenia współczynnika przesączania kłębuszkowego (z ang. estimated glomerular filtration rate, eGFR), traktowanego przez lekarzy jako badanie przesiewowe w uszkodzeniach nerek.

Zobacz także: Niewydolność nerek - jakie mogą być jej przyczyny i jakie daje objawy?

Jak się przygotować do badania stężenia kreatyniny?

Do badania kreatyniny we krwi nie trzeba się specjalnie przygotowywać ani być na czczo w dniu pobrania krwi. Niektórzy lekarze zalecają unikanie nadmiernego wysiłku fizycznego w dniu poprzedzającym badanie oraz regularne zażywanie płynów, by nie doprowadzić do zaburzenia stanu wody w organizmie.

Norma kreatyniny we krwi – kiedy kreatynina jest za wysoka

Orientacyjne, normy referencyjne stężenia kreatyniny we krwi wynoszą od 0,6 do 1,3 mg/dl (miligramów kreatyniny na decylitr krwi). Ostateczna interpretacja wyniku należy do lekarza, który powinien skorygować wynik o takie czynniki, jak masa mięśniowa, dieta, wiek, płeć, powierzchnia ciała i stopień aktywności fizycznej osoby badanej. Dopiero na tej podstawie można stwierdzić, czy stężenie kreatyniny we krwi jest podwyższone.

Zobacz film: Jak dbać o nerki? Źródło: Dzień Dobry TVN

Co oznacza podwyższone stężenie kreatyniny we krwi?

Podwyższone stężenie kreatyniny we krwi wskazuje najczęściej na choroby mające wpływ na czynności nerek. Wśród nich wyróżnia się zazwyczaj:

  • uszkodzenie nerek spowodowane infekcją lub chorobami autoimmunizacyjnymi,
  • kłębuszkowe zapalenie nerek,
  • infekcje bakteryjne nerek,
  • obumieranie komórek w kanalikach nerkowych (spowodowane zatruciem toksynami lub narkotykami),
  • kamienie nerkowe,
  • zaburzenia prostaty (prowadzące do niedrożności dróg moczowych),
  • odwodnienie,
  • wstrząs anafilaktyczny,
  • powikłania cukrzycowe,
  • zatrucie pokarmowe,
  • zastoinowa niewydolność serca,
  • miażdżyca tętnic.

Jak obniżyć podwyższony poziom kreatyniny we krwi?

Aby obniżyć poziom kreatyniny we krwi, należy wyeliminować czynniki powodujące nieprawidłową wydolność nerek. Dopiero po przeprowadzonej kuracji i eliminacji przyczyny nerkowej powinno się zastosować właściwą dietę, opierającą się na dużych ilościach wody, a także na produktach ubogich w białko. Zaleca się spożywania niewielkiej ilości mięsa, ryb, mleka, twarogu i jaj, w ograniczonych porcjach (nie więcej niż 2 porcje w ciągu doby). Warto ograniczyć także spożywanie tłustych posiłków.

Zobacz film: Prawidłowe wyniki morfologii. Źródło: Bez recepty


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
2540
205
Polecamy
Kreatynina – badanie surowicy krwi – normy i interpretacja wyników 
Kreatynina – badanie surowicy krwi – normy i interpretacja wyników  TVN zdrowie
Prawidłowe wartości cholesterolu w badaniach laboratoryjnych
Prawidłowe wartości cholesterolu w badaniach laboratoryjnych Dzień Dobry TVN
Norma cukru we krwi – u dorosłych, u dzieci, w ciąży.
Jaka jest norma po posiłku i na czczo?
Norma cukru we krwi – u dorosłych, u dzieci, w ciąży. Jaka jest norma po posiłku i na czczo? Dzień Dobry TVN
Badanie kreatyniny – na czym polega i po co się je wykonuje?
Badanie kreatyniny – na czym polega i po co się je wykonuje? TVN zdrowie
Komentarze (1)
Jan58
Jako mlody czlowiek miałem problemy z nerkami. To byl najgorszy bol jaki w zyciu czuleme. Niemal lazilem po scianach. Nikomu nie życze czegos takiego. W pierwszej chwili myslalem ze to kregoslup, ale badania później pokazaly ze to jakas infekcja byla.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty