Podrażnienie pochwy to jeden z częstszych objawów zgłaszanych przez kobiety podczas wizyt u ginekologa. Nierzadko współwystępuje ze świądem i pieczeniem pochwy. Podrażnienie i otarcia okolic intymnych mogą być objawem reakcji alergicznej, niewłaściwej depilacji, infekcji lub dużej aktywności seksualnej. Bez względu na odpowiadającą za nie przyczynę stanowi źródło znacznego dyskomfortu.
Podrażnienie pochwy – objawy towarzyszące
Podrażnienie pochwy często współwystępuje z obrzękiem warg sromowych. Dolegliwościom tym towarzyszy zazwyczaj uporczywy świąd i pieczenie. Stan ten stanowi źródło dyskomfortu podczas współżycia, oddawania moczu, a nawet siedzenia i noszenia obcisłej odzieży.
Podrażnienie pochwy po stosunku
Podrażnienie pochwy po stosunku stanowi częsty problem, zwłaszcza wśród kobiet o intensywnym życiu seksualnym. Dochodzi do niego szczególnie wtedy, gdy błona śluzowa pochwy jest niedostatecznie nawilżona, co sprzyja mikrourazom i otarciom. Stan ten złagodzi stosowanie preparatów nawilżających. Pomocna okazuje się także dłuższa gra wstępna, która uaktywnia komórki odpowiedzialne za wydzielanie śluzu.
Suchość pochwy może mieć rozmaite podłoże. Może być wywołana zaburzeniami hormonalnymi podczas przekwitania, ciąży i połogu, stosowaniem niektórych leków, w tym długotrwałym zażywaniem antykoncepcji hormonalnej, przemęczeniem, stresem lub nieprawidłową dietą.
Podrażnienie pochwy może sugerować uczulenie na lateks, z którego wykonane są prezerwatywy. Wówczas wskazane jest stosowanie silikonowych prezerwatyw lub zmiana formy antykoncepcji.
Podrażnienie okolic intymnych po depilacji
Podrażnienie okolic intymnych jest częstą konsekwencją depilacji. Gładka powierzchnia ciała w tym szczególnie wrażliwym miejscu jest znacznie bardziej narażona na uszkodzenia wywołane noszeniem obcisłej bielizny czy działaniem temperatur. Można im zapobiec zakładając spódnice, sukienki czy tuniki i bieliznę wykonaną z przewiewnej bawełny.
Samo usuwanie włosów łonowych może sprzyjać podrażnieniom. Zwłaszcza, gdy do depilacji używa się tępej golarki, która uszkadza torebki włosowe, tworząc mikroskopijne ranki. Podrażnienie pojawia się podczas golenia na sucho, w pośpiechu, przeciwnie z kierunkiem wzrostu włosa. Dlatego też lepiej zrezygnować z golenia maszynką, a zdecydować się na specjalnie żele i pianki, po aplikacji których włoski zbiera się szpatułką. Taki zabieg warto zakończyć nałożeniem żelu aloesowego, który ma działanie chłodzące i łagodzące.
Inne przyczyny podrażnienia pochwy
Jedną z przyczyn podrażnienia pochwy może być poród siłami natury, podczas którego dochodzi do uszkodzenia tkanek narządów płciowych, co powoduje obrzęk i ból. Podrażnienie okolic intymnych może pojawić się po jeździe na rowerze na długich dystansach, ze zbyt wąskim i twardym siodełkiem oraz po basenie (powoduje je zawarty w wodzie chlor).
Istnieje ryzyko bolesnych otarć po badaniu ginekologicznym. Część kobiet ma skłonność do podrażnień pochwy przed okresem, gdy w wyniku zmian hormonalnych srom jest obrzęknięty i bardziej wrażliwy na bodźce.
Podrażnienie pochwy podczas infekcji
Podrażnienie pochwy to objaw towarzyszący infekcji grzybiczej, która powoduje dodatkowo swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie pochwy i białe, grudkowate upławy pochwowe. W większości przypadków wywołana jest przez drożdżaki z rodzaju Candida, które wchodzą w skład naturalnej flory fizjologicznej człowieka. Leczenie preparatami przeciwgrzybiczymi stosowane jest początkowo miejscowo, a w przypadku niepowodzenia – doustnie. Najczęściej wykorzystuje się nystatynę, natamycynę, klotrimazol w postaci globulek, maści lub kremów. Doustnie podawane są azole – flukonazol i itrakonazol.
Jeśli podrażnienie pochwy współwystępuje z szaro-białą wydzieliną o nieprzyjemnym rybim zapachu, stwierdza się infekcję bakteryjną. Stan ten rozwija się, gdy dochodzi do ilościowego i jakościowego zaburzenia naturalnej mikroflory pochwy, czyli obniżona zostaje liczba bakterii kwasu mlekowego i następuje gwałtowne namnażanie się bakterii, takich jak Gardnerella vaginalis, Prevotella spp., Mycoplasma hominis i Mobiluncus spp. W leczeniu stosuje się przeważnie doustne leki przeciwbakteryjne. Najczęściej są to metronidazol i klindamycyna. Istotną rolę odgrywa zażywanie probiotyków ginekologicznych, które dzięki zawartości bakterii kwasu mlekowego z rodzaju Lactobacillus przywracają równowagę mikrobiologiczną pochwy, łagodzą podrażnienia oraz zmniejszają swędzenie i pieczenie. Warto stosować preparaty dopochwowe zawierające hialuronian, który po połączeniu z wydzieliną pochwy tworzy rodzaj żelowej powłoki. Działa nawilżająco, eliminuje uczucie suchości i regeneruje uszkodzony nabłonek pochwy.
Podrażnienie pochwy – reakcja alergiczna
Podrażnienie pochwy stanowi jeden z objawów reakcji alergicznej. Czynnik uczulający to zazwyczaj kosmetyki do higieny intymnej, takie jak żele, płyny i dezodoranty, które mogą zawierać liczne związki chemiczne zaburzające kwasowe pH pochwy i powodujące podrażnienie śluzówki. Do podmywania powinno się stosować zwykłe szare lub glicerynowe mydła hipoalergiczne.
Reakcja alergiczna może się rozwinąć na środki stosowane do prania bielizny. Do odświeżania odzieży warto wybierać proszki przetestowane dermatologicznie, posiadające pozytywną opinię renomowanego ośrodka medycznego. Lepiej unikać stosowania płynów do płukania i zmiękczaczy do tkaniny, a w pralce wybierać specjalny program o wydłużonym czasie prania w wyższej temperaturze i z dodatkowym płukaniem.
Bibliografia:
1. Jabłońska S., Majewski S., Choroby skóry i choroby przenoszone drogą płciową, Warszawa, PZWL, 2005.
2. Bręborowicz G.H., Położnictwo i ginekologia, Warszawa, PZWL, 2007.
3. Kuthan R., Kandydoza pochwy i sromu, „Gabinet Prywatny”, 2014, 21(03), s. 27-32.
4. Gałęcka M., Szachta P., Nawrotowe grzybice i bakteryjne zapalenia pochwy – charakterystyka przyczyn oraz możliwości terapeutycznych i profilaktycznych, „Forum Zakażeń”, 2013, 4(2), s. 121-125.
