Polub nas na Facebooku
Czytasz: Piramida Żywienia dla dzieci. Jak powinni odżywiać się najmłodsi?
menu
Polub nas na Facebooku

Piramida Żywienia dla dzieci. Jak powinni odżywiać się najmłodsi?

Dziecko je zdrowe warzywa z talerzyka. Uśmiecha się

Fot. Pinstock / Getty Images

Rodzice często zapominają, że zdrowe odżywianie jest szczególnie ważne dla najmłodszych. Pewne ustępstwa mogą skończyć się poważnymi problemami zdrowotnymi - dziecko nie zrozumie, dlaczego nie może każdego dnia jeść np. słodyczy. Jak świadomie dokonywać wyborów żywieniowych?

Prawidłowe żywienie w okresie dzieciństwa i wczesnej młodości jest bardzo ważne dla zdrowia. Dzięki zbilansowanej diecie dzieciom nie brakuje ważnych dla nich składników odżywczych, bowiem zdrowa dieta warunkuje prawidłowy wzrost i rozwój. Badania dowodzą, że dobrze zbilansowana dieta może zapobiegać m. in. otyłości i próchnicy. Z tą drugą chorobą borykają się dzieci lubiące słodkie przekąski, które "oblepiają" zęby. Bardzo często nadmiar słodyczy, chrupek, ale także np. owoców może prowadzić do rozwoju próchnicy.

Polecamy: Próchnica zębów u dzieci – przyczyny, konsekwencje i leczenie

Zbilansowana dieta w okresie dziecięcym jest także ważnym elementem profilaktyki chorób dietozależnych występujących w wieku dorosłym (np. otyłości, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, chorób sercowo-naczyniowych, osteoporozy). 

Piramida Zdrowego Żywienia dla dzieci

Piramida Zdrowego Żywienia to uniwersalny schemat żywieniowy zalecany na całym świecie przez instytucje zajmujące się żywieniem - w Polsce Piramidę Żywienia promuje m. in. Instytut Żywności i Żywienia. U podstaw piramidy leży jednak nie jedzenie, a aktywność fizyczna i inne elementy zdrowego stylu życia, również bardzo ważne dla każdego z nas. Dzieci należy zachęcać do zabaw, do ruchu. Pamiętajmy, że eksperci zalecają, by oglądanie bajek ograniczyć do 20-30 minut dziennie. I ważne - nie na telefonie czy tablecie, które wymuszają na dzieciach mrużenie oczu. Jeśli już bajki, to na dużym ekranie w odpowiedniej odległości!

Zgodnie z ogólnie przyjętą zasadą produkty zajmujące najwięcej miejsca (u podstawy piramidy lub na talerzu) powinny występować w diecie w największej ilości.

Zwyczajowo spożywane produkty podzielone są na sześć podstawowych grup, które obejmują:

  • warzywa i owoce,
  • produkty zbożowe i ziemniaki,
  • mleko i produkty mleczne,
  • mięso, wędliny, ryby i jaja, rośliny strączkowe,
  • tłuszcze i orzechy,
  • cukier i słodycze.

Taki podział wynika z wartości odżywczej i głównych składników pokarmowych, jakie dostarczają te produkty do naszej diety. Każda z tych grup jest zupełnie inna i żadna z nich samodzielnie nie pokrywa zapotrzebowania na wszystkie składniki odżywcze. Tylko dieta urozmaicona, zawierająca produkty z różnych grup, zapewnia zdrowie i prawidłowy rozwój. Należy o tym pamiętać planując codzienne posiłki – w szczególności dla najmłodszych.

Piramida zdrowego żywienia

Fot: Żółty Talerz

Grupy produktów

  • GRUPA 1 – Warzywa i owoce

Warzywa i owoce to główne źródło witamin i składników mineralnych. Do najważniejszych witamin zaliczyć można: β-karoten (prekursor witaminy A), witaminę C, kwas foliowy oraz witaminę K. Produkty te są dobrym źródłem składników mineralnych: potasu, żelaza, magnezu i wapnia. Warzywa i owoce są również bardzo dobrym źródłem błonnika pokarmowego. β-karoten, jako prekursor witaminy A, buduje błony komórkowe, bierze udział w procesach wzrastania oraz widzenia oraz jest niezbędny dla prawidłowej budowy kości. Z kolei witamina C podnosi odporność oraz ułatwia wchłanianie żelaza, które jest niezbędne do prawidłowej budowy i funkcji czerwonych krwinek.

  • GRUPA 2 – Produkty zbożowe i ziemniaki

Produkty zbożowe stanowią podstawę codziennej diety, w tym zarówno osób dorosłych jak i dzieci. Produkty zbożowe to źródło węglowodanów złożonych oraz błonnika pokarmowego. Ponadto dostarczają białko roślinne, jak również wiele składników mineralnych takich jak na przykład magnez, cynk, miedź, żelazo oraz witaminy z grupy B. Ziemniaki są wymieniane obok produktów zbożowych, ponieważ są równie dobrym źródłem węglowodanów złożonych (skrobi), wielu witamin (np. witaminy C) i składników mineralnych (np. potasu).

  • GRUPA 3 – Mleko i produkty mleczne

Mleko i przetwory mleczne to bardzo ważne źródło wapnia, który buduje kości i zęby. Oprócz wapnia dostarczają one również pełnowartościowego białka oraz składników mineralnych takich jak fosfor, potas, magnez, cynk i wiele innych. Produkty mleczne obfitują ponadto w witaminy z grupy B, głównie witaminę B2 oraz witaminy rozpuszczalne w tłuszczu: A i D.

Alternatywą dla mleka i tradycyjnych napojów mlecznych mogą być napoje roślinne wzbogacane w wapń i witaminę D.

  • GRUPA 4 – Mięso, wędliny, ryby, jaja, rośliny strączkowe

Mięso i jego przetwory są doskonałym źródłem białka o wysokiej wartości odżywczej i żelaza, ważnych dla zdrowego rozwoju organizmów dzieci. Produkty z tej grupy dostarczają też wiele witamin z grupy B, m.in.: witaminę B1 (tiamina), niacynę (witamina PP), B6, B12. Ryby natomiast, poza pełnowartościowym białkiem, dostarczają wielu składników mineralnych takich jak fosfor, jod, cynk, wapń. Są one także niezastąpionym źródłem kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3, które korzystnie wpływają m.in. na odporność oraz pracę układu krążenia. Jaja, oprócz białka, dostarczają również składników mineralnych np. cynku, siarki, żelaza.

Rośliny strączkowe, oprócz białka, obfitują w składniki mineralne takie jak: żelazo, wapń, cynk oraz witaminy z grupy B. Ponad to produkty z tej grupy są cennym źródłem błonnika pokarmowego. 

  • GRUPA 5 – Tłuszcze i orzechy

Tłuszcze są najbardziej skoncentrowanym źródłem energii – zawierają aż 9 kcal w 1 gramie. Tłuszcze roślinne (oleje, oliwa z oliwek, margaryny) są źródłem głównie witaminy E i nie zawierają cholesterolu. Masło natomiast obfituje w witaminy A i D oraz zawiera cholesterol.

Orzechy dostarczają głównie białka i korzystnych dla układu krążenia kwasów tłuszczowych m.in. kwasów tłuszczowych z rodziny omega-3. 

Piramida zdrowego żywienia - co dzieci o niej wiedzą? Dowiecie się tego z filmu:

Zobacz film: Piramida zdrowego żywienia - co dzieci o niej wiedzą? Źródło: 36,6

  • GRUPA 6 - Cukier i słodycze

Produkty z tej grupy charakteryzują się dużą zawartością cukru, a często również tłuszczu. Ilość energii w nich zawartej przewyższa zwykle ich wartość odżywczą, dlatego powinny występować w jadłospisie w umiarkowanych ilościach jako ewentualny dodatek, a nie jako „substytut” produktów z innych grup. Cukier nie dostarcza żadnych składników odżywczych poza energią. Spożywany w nadmiarze sprzyja występowaniu nadmiernej masy ciała i chorobie próchnicowej.

  • Woda

Bardzo ważnym elementem prawidłowej diety jest woda - to ona powinna być pierwszym wyborem do gaszenia pragnienia. Należy unikać wody z dodatkiem cukru, słodzonych napojów, napojów energetyzujących oraz kawy. Ilość soków owocowych powinna być ograniczona do około jednej szklanki dziennie.

Polecamy: Woda gasi nie tylko pragnienie. Dlaczego warto ją pić?

  • Sól

Nadmierna ilość soli w diecie sprzyja nadciśnieniu tętniczemu i chorobom sercowo-naczyniowym. Z tego powodu należy ograniczać jej dodatek do posiłków (dosalanie) oraz unikać produktów o dużej jej zawartości (produkty przetworzone, słone przekąski).

Opracowały: dr hab. Joanna Myszkowska-Ryciak, dietetyk SGGW w Warszawie, ekspert programu „Żółty Talerz” oraz dr Anna Harton, dietetyk SGGW w Warszawie, ekspert programu „Żółty Talerz”.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
4
0
Polecamy
Niezbędny składnik diety - żelazo.
Zawartość żelaza w produktach - najlepsze źródła
Niezbędny składnik diety - żelazo. Zawartość żelaza w produktach - najlepsze źródła Dzień Dobry TVN
Dieta, która może uchronić nas przed chorobami.
Sprawdź, jak powinien wyglądać Talerz Zdrowego Żywienia
Dieta, która może uchronić nas przed chorobami. Sprawdź, jak powinien wyglądać Talerz Zdrowego Żywienia Dzień Dobry TVN
Talerz zdrowia zamiast piramidy.
Jak zmienić dietę, by wzmocnić odporność i zmniejszyć ryzyko chorób
Talerz zdrowia zamiast piramidy. Jak zmienić dietę, by wzmocnić odporność i zmniejszyć ryzyko chorób TVN zdrowie
Piramida żywienia – zalecenia naukowców dotyczące zdrowej diety
Piramida żywienia – zalecenia naukowców dotyczące zdrowej diety TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty