Ostropest plamisty powszechnie występuje w Polsce – głównie na terenach uprawnych, chociaż można spotkać również rośliny występujące dziko. Ostropest, ze względu na bogactwo substancji aktywnych, wykorzystywany jest w przemyśle farmaceutycznym, kosmetycznym i weterynaryjnym. Roślina stosowana jest również w ziołolecznictwie i medycynie naturalnej.
Ostropest plamisty – działanie, właściwości i charakterystyka
Ostropest to roślina z rodziny astrowatych. Z wyglądu przypomina oset, chociaż zazwyczaj jest od niego znacznie wyższy – osiąga nawet 2 metry wysokości. Grube, rozgałęzione łodygi pokryte są liśćmi o kolczastych brzegach. Na końcach pędów znajdują się niewielkie fioletowe kwiaty. Surowcem leczniczym są owoce (nasiona, ziarna) ostropestu, osiągające dojrzałość pod koniec lata, w okresie od sierpnia do września.
Do substancji leczniczych znajdujących się w ziarnach ostropestu, zalicza się między innymi:
-
Sylimarynę – unikalny kompleks flawonolignanów, wykazujący właściwości przeciwzapalne, przeciwutleniające, spazmolityczne, odtruwające i żółciopędne. Sylimaryna redukuje poziom cholesterolu, chroni przed miażdżycą, wspomaga regenerację wątroby, chroni wątrobę przed działaniem trucizn i toksyn, działa przeciwnowotworowo, zmniejsza ryzyko powstawania kamieni żółciowych. Sylimaryna to kompleks, który występuje jedynie w owocach ostropestu.
-
Kwasy organiczne – związki o działaniu antybakteryjnym, żółciopędnym i wspomagającym trawienie.
-
Fitosterole – sterole roślinne, które pozwalają na obniżenie poziomu szkodliwego cholesterolu.
-
Garbniki – związki o działaniu antyoksydacyjnym, ściągającym, przeciwzapalnym.
-
Kwas linolowy – chroni przed nowotworami, chorobami układu krążenia, zwiększa wrażliwość komórek na insulinę, przyspiesza przemianę materii.
- Witaminy C i K, sole mineralne, śluz, aminy biogenne.
Zobacz film i sprawdź jakie właściwości ma ostropest plamisty?
Ostropest plamisty – dawkowanie
Ostropest plamisty dostępny jest w aptekach, sklepach zielarskich lub sklepach ze zdrową żywnością. Do najpopularniejszych form, w jakich można go znaleźć, należą:
- nieprzetworzone, całe ziarna,
- ziarna mielone,
-
olej z nasion ostropestu,
- tabletki lub kapsułki ze skoncentrowaną dawką sylimaryny.
Sugerowana dzienna dawka ostropestu w formie ziaren lub proszku wynosi zwykle około dwóch łyżeczek. Zaleca się, aby w ciągu doby nie przekraczać dawki 300 mg. Spożycie zbyt dużej ilości ostropestu może wywołać efekt przeczyszczający.
Zażywając sylimarynę w postaci drażetek lub kapsułek, zawsze należy przestrzegać dawkowania sugerowanego przez producenta konkretnego suplementu.
Ostropest plamisty – działanie
Ostropest plamisty wykorzystuje się w leczeniu następujących chorób:
-
marskość wątroby,
- stłuszczenie wątroby (alkoholowe lub niealkoholowe),
- kamica żółciowa,
- nieżyt dróg żółciowych,
- wirusowe zapalenie wątroby,
- wysoki poziom cholesterolu,
- uszkodzenia wątroby spowodowane alkoholem, narkotykami, farmaceutykami i innymi substancjami toksycznymi,
- cukrzyca,
- stany zapalne skóry.
Ostropest plamisty – jak stosować
Najwięcej wartości odżywczych posiadają całe, niemielone ziarna ostropestu. Te w rozdrobnionej formie szybko wietrzeją i tracą lecznicze substancje. Poleca się więc, by spożywać nasiona w całości lub mielić tuż przed zjedzeniem. Do rozdrobnienia owoców ostropestu można używać moździerza lub młynka do kawy.
Ziarna ostropestu można spożywać razem z potrawami – ich smak jest neutralny, więc można posypywać nimi owsiankę, sałatki, kanapki, grillowane warzywa, makarony. Ostropest można dodawać do mieszanek muesli, koktajli czy domowego chleba. Z owoców rośliny można przyrządzić również:
Napar z ostropestu – dwie łyżeczki świeżo zmielonych nasion zalej ½ szklanki wrzątku, wymieszaj i odstaw na 10-15 minut. Napar spożywaj 2 razy dziennie.
Nalewkę z ostropestu: 100 g świeżo zmielonych ziaren umieść w szklanej butelce i zalej 500 ml spirytusu. Szczelnie zakręć i odstaw w ciepłe i ciemne miejsce na 14 dni. Następnie odcedź i przelej płyn do czystej butelki. Nalewkę spożywaj 2-3 razy dziennie w dawce 10-15 kropli.
Ostropest plamisty – zastosowanie w pielęgnacji
Do celów kosmetycznych wykorzystuje się przede wszystkim olej z nasion ostropestu. Stosuje się do bezpośrednio na skórę w takich problemach jak przesuszenie, odwodnienie, zwiotczenie, oparzenia słoneczne, widoczne oznaki starzenia się skóry. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym ostropest sprawdza się również w łagodzeniu objawów dermatoz (na przykład łuszczycy, rumienia).
Olej z ostropestu można stosować również na włosy i skórę głowy. Polecany jest zwłaszcza w przypadku zniszczonych, suchych i wypadających włosów.
