Oliwa z oliwek powstaje z owoców z drzewa oliwkowego. W zależności od odmiany i terminu zbioru oliwa może mieć barwę jasnożółta, żółtą lub zielonkawą. Mogą się także różnić od sobie smakiem i zapachem. Jeśli oliwa z oliwek zrobiła się pomarańczowa to znak, że jest zepsuta. Dzieje się tak wtedy, gdy jest przechowywana zbyt długo lub niewłaściwie.
Oliwa z oliwek – właściwości
Oliwa z oliwek uznawana jest za jeden z najzdrowszych tłuszczów. Powstaje z całkowicie naturalnych surowców pochodzenia roślinnego, tym samym w ogóle nie zawiera cholesterolu. Dzięki sporej zawartości jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych pomaga utrzymać go w ryzach. Dodatkowo obniża poziomo tzw. „złego” cholesterolu, a podnosi stężenie „dobrego”.
Oliwa z oliwek pomaga obniżyć ciśnienie, a zawarty w niej kwas oleinowy chroni przed rozwojem astmy oraz alergicznym nieżytem nosa. Na oliwę z oliwek warto zwrócić uwagę także ze względu na przeciwutleniacze, zwłaszcza witaminę E. Związki te chronią przed rozwojem wolnych rodników, które mają swój bezpośredni udział w tworzeniu się zmian nowotworowych w organizmie. Wspomniana już witamina E poprawia wygląd skóry oraz spowalnia proces starzenia się.
Po oliwę z oliwek warto sięgnąć także ze względu na witaminę A, D i K. Pierwsza z nich poprawia wygląd skóry oraz korzystnie wpływa na wzrok. Witamina D wzmacnia kości, ma także korzystny wpływ na działanie układu krążenia i obniżają poziom cholesterolu we krwi. Niektóre badania pokazują, że witamina D może chronić przed rozwojem niektórych nowotworów. Natomiast witamina K odpowiada za prawidłowe krzepnięcie krwi.
Dodatkowo oliwa z oliwek wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn. Polecana jest także osobom, które się odchudzają, gdyż dania z dodatkiem oliwy z oliwek podtrzymują uczucie sytości na dłużej.
Oliwa z oliwek – jak są jej rodzaje i jak ją stosować?
Oliwa z oliwek wykorzystywana jest przede wszystkim w kuchni. W zależności od tego, co chcemy przygotować należy sięgnąć po inny rodzaj oliwy.
Oliwa extra virgin
To najlepszy rodzaj oliwy. Powstaje z pierwszego tłoczenia na zimno, jest całkowicie naturalna i nie zawiera żadnych sztucznych dodatków. Jest gęsta i ma naturalny zielony kolor. Najlepiej jeść ją na zimno i dodawać ją do sałatek. Poziom kwasowości oliwy z oliwek extra virgin nie wynosi więcej niż 0,08 procenta.
Oliwa virgin
Także pochodzi z pierwszego tłoczenia, ale jej smak nie jest już tak łagodny. Poziom kwasowości utrzymuje się w przedziale od 0,08 - 2 procent. Można ją dodawać do sałatek, nadaje się również do smażenia czy gotowania.
Oliwa lampante
Poddawana jest rafinacji, czyli ogrzewaniu. Tym samym traci swój smak, zapach i większość wartościowych związków, dlatego później jest mieszana w odpowiednich proporcjach z oliwą virgin lub extra virgin.
Który olej jest najzdrowszy? Dowiesz się tego z filmu:
Oliwa z wytłoczyn oliwnych
Ten rodzaj oliwy z oliwek dzieli się jeszcze na oliwę sansa (nazwa włoska) i pomace (nazwa angielska). Uzyskiwana jest z resztek, które zostają po pierwszym tłoczeniu, tym samym jest produktem gorszej jakości. Dodatkowo wzbogacana jest różnymi substancjami, które sprawiają, że czystej oliwy jest już w nich niewiele.
O tym, do której grupy zaliczana jest dana oliwa decydują smak oraz kwasowość (extra virgin ma najniższą), czyli zawartość kwasu olejowego, która ma wpływ nie tylko na gatunek i smak oliwy, ale też jej wartości odżywcze. Dobrej jakości oliwa z oliwek powinna posiadać jeden z dwóch certyfikatów:
- PDO (ang. protected designation of origin, pol. chroniona nazwa pochodzenia) - oznacza produkty wytwarzane w konkretnym miejscu (państwie, mieście, regionie), a ich nazwy nie można używać w stosunku do innych produktów;
- PGI (ang. protected geographical indication, pol. chronione oznaczenie geograficzne) - również nazywa produkty wytwarzane w konkretnym miejscu, jednak nie musi w nim zachodzić cały proces powstawania oliwy z oliwek, może to być np. tylko przygotowanie, produkcja bądź przetwarzanie.
Oliwa z oliwek – przepisy
Pieczone pomidory
- 3 duże i twarde pomidory
- 1/4 litra oliwy
- 4 ząbki czosnku
- gałązka rozmarynu
- sól
- pieprz
Pomidory umyć, usunąć gniazda nasienne i podzielić na mniejsze kawałki. Następnie wstawić do piekarnika rozgrzanego do 180 stopni i piec przez 10 minut. Drobno posiekaj czosnek. Do słoika włożyć jedną warstwę pomidorów i lekko oprósz solą i pieprzem, posypać czosnkiem. Zalać oliwą, i dodać rozmaryn. Słoik zakręcić i odstawić na 1–2 dni.