Ryż to jedno z najpopularniejszych zbóż na świecie. Pod względem ilości upraw ustępuje on jedynie pszenicy. Ryż uprawiany jest przede wszystkim na terenie Azji – do głównych producentów ryżu należą Chiny, Indie oraz Japonia. W procesie obróbki (obłuszczenia) ziaren ryżu uzyskiwane są produkty uboczne, do których należą plewy oraz otręby. To właśnie te drugie z pozornie nieprzydatnych odpadów wykorzystywane są do pozyskiwania cennego oleju ryżowego. Uzyskany tłuszcz jest olejem jadalnym, odpowiednim do spożycia zarówno na zimno, jak i na ciepło. Wyróżnia się on wysoką zawartością antyoksydantów, gamma-oryzanolu, lecytyny oraz innych składników o właściwościach prozdrowotnych. Z tego względu często wykorzystywany jest w medycynie oraz w naturalnej pielęgnacji ciała i włosów.
Zobacz także: Dieta ryżowa (odchudzająca) - zasady, efekty, jadłospis i przepisy
Olej ryżowy nierafinowany czy olej ryżowy rafinowany?
Na rynku dostępne są dwie wersje oleju ryżowego: rafinowana (oczyszczona) oraz nierafinowana, nazywana również surową. Nierafinowany olej ryżowy ma żółtą barwę oraz orzechowy zapach i smak. Wyróżnia się bardzo wysoką zawartością składników aktywnych. Olej, który został poddany oczyszczaniu, ma jasnożółty kolor, jest właściwie bezsmakowy i bezzapachowy. Za sprawą rafinacji zwiększa się jego temperatura dymienia – dzięki temu oczyszczony olej ryżowy z powodzeniem może być wykorzystywany do smażenia. Rafinowany olej ma znacznie niższe stężenie składników prozdrowotnych.
Olej ryżowy – do smażenia czy do spożywania na zimno?
Wybierając tłuszcz odpowiedni do przygotowywania potraw na ciepło, najlepiej będzie postawić na rafinowany olej ryżowy. Temperatura jego dymienia (czyli temperatura, w której produkt zaczyna się palić i wydzielać szkodliwe dla zdrowia substancje) wynosi 230 stopni Celsjusza. Dla porównania temperatura dymienia oliwy z oliwek do około 170 stopni.
W przypadku, gdy głównym przeznaczeniem oleju ma być profilaktyka zdrowotna lub pielęgnacja ciała – warto wybrać olej ryżowy nierafinowany, bogaty w substancje aktywne. Tego typu olej należy spożywać na zimno jako składnik dressingu do sałatek, pieczonych warzyw lub dodatek do zup.
Olej ryżowy – właściwości
Do najważniejszych składników oleju ryżowego zalicza się:
- kwasy tłuszczowe nasycone, między innymi kwas palmitynowy i stearynowy,
- kwasy tłuszczowe nienasycone, przede wszystkim kwas oleinowy oraz kwas linolowy,
- witaminę E,
- witaminę K,
- żelazo,
- skwalen,
- lecytynę,
- fitosterole,
- gamma-oryzanol.
Zobacz także: Olej z ostropestu plamistego – jakie ma właściwości lecznicze i kiedy można go stosować
Olej ryżowy – działanie prozdrowotne
Za sprawą wielu cennych składników aktywnych, olej ryżowy wykazuje pozytywny wpływ na zdrowie. Do jego najważniejszych prozdrowotnych funkcji zalicza się:
-
Obniżanie ryzyka wystąpienia chorób układu sercowo-naczyniowego. Dzięki wysokiej zawartości nasyconych i nienasyconych kwasów tłuszczowych, fitosteroli, witaminy E oraz gamma-oryzanolu olej ryżowy wpływa na obniżenie poziomu złego cholesterolu (LDL). Tym samym zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób układu krążenia, takich jak miażdżyca, udar mózgu, zawał, niewydolność serca czy choroba wieńcowa.
-
Spowalnianie procesów starzenia się. Olej ryżowy zawiera wyjątkową dużą ilość witaminy E (aż 32,3 mg w 100 g oleju). Chroni ona komórki skóry przed działaniem wolnym rodników, przyspiesza regenerację skóry, zapobiega przedwczesnemu starzeniu, hamuje działanie szkodliwych czynników zewnętrznych. Regularne stosowanie oleju ryżowego pozwala uelastycznić i wygładzić cerę, a także zniwelować zmarszczki.
-
Zmniejszanie ryzyka wystąpienia chorób nowotworowych. Gamma-oryzanol zawarty w oleju ryżowym to substancja, która posiada ogromny potencjał antyoksydacyjny – ponad czterokrotnie silniejszy niż w przypadku witaminy E, stanowiącej jeden z najskuteczniejszych przeciwutleniaczy. Dzięki temu olej ryżowy uznaje się za substancję, która może hamować procesy nowotworowe w organizmie.
-
Poprawę samopoczucia. Gamma-oryzanol stymuluje organizm do produkcji endorfin, czyli grupy hormonów wpływających na dobre samopoczucie.
-
Łagodzenie objawów klimakterium. Olej ryżowy może przyczynić się do złagodzenia nieprzyjemnych objawów, które towarzyszą okresowi menopauzy, takich jak nocne poty czy uderzenia gorąca.
Zobacz także: Olej z kiełków pszenicy – zastosowanie w pielęgnacji skóry i włosów
Olej ryżowy na włosy i skórę – jak stosować?
Nierafinowany olej ryżowy może stanowić podstawę wielu zabiegów pielęgnacyjnych, które można wykonać w domowym zaciszu. Można wykorzystać go jako:
-
alternatywę dla kremu na dzień lub na noc – w tym celu wystarczy wklepać kilka kropli oleju ryżowego w skórę twarzy, szyi oraz dekoltu;
-
olejek do demakijażu i oczyszczania twarzy – kilka kropli olejku należy rozgrzać w dłoniach, a następnie dokładnie wmasować w skórę twarzy i spłukać przy pomocy ciepłej wody;
-
bazę do domowego peelingu – niewielką ilość oleju ryżowego wystarczy wymieszać ze zmieloną kawą, otrzymaną mieszankę nałożyć na twarz, masować przez około minutę, a następnie spłukać ciepłą wodą;
-
odżywkę do włosów i skóry głowy – odpowiednią ilość oleju dokładnie wmasować w suche włosy oraz skórę głowy, po około 60 minutach zmyć przy użyciu ciepłej wody i delikatnego szamponu.
