Polub nas na Facebooku
Czytasz: Olej palmowy – szkodliwy dla organizmu? Właściwości i zastosowanie oleju palmowego
menu
Polub nas na Facebooku

Olej palmowy – szkodliwy dla organizmu? Właściwości i zastosowanie oleju palmowego

olej palmowy

Fot: oqba / fotolia.com

Olej palmowy to tłuszcz, który znaleźć można w składzie wielu produktów spożywczych, takich jak słodycze, dania gotowe, słone przekąski. Olej palmowy zastosowanie znajduje również w kosmetyce – wykorzystywany jest do produkcji mydeł czy balsamów do ciała.

Olej palmowy od lat jest przedmiotem dyskusji toczącej się wśród ekspertów do spraw zdrowia. Podzielone zdania wynikają poniekąd z dwóch rodzajów tego tłuszczu, dostępnych na rynku pod wspólną nazwą. Pierwszy z nich to surowy olej palmowy nierafinowany, zawierający wiele składników, korzystnie wpływających na zdrowie. Drugi rodzaj to rafinowany, utwardzony olej palmowy. W roku 2016 Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywości stworzył raport, w którym wyraził zaniepokojenie wysoką zawartością substancji szkodliwych w przetworzonym (utwardzonym) oleju palmowym. Z dużą dozą prawdopodobieństwa należy więc uznać go za produkt niebezpieczny dla zdrowia.

Olej palmowy – właściwości

Olej palmowy pozyskuje się z nasion oraz owoców palmy oleistej, nazywanej również olejowcem gwinejskim. Jest to roślina tropikalna, występująca przede wszystkim na terenie Demokratycznej Republiki Konga, Malezji, Indonezji, Ekwadoru. Nieprzetworzony olej palmowy ma półstałą konsystencję oraz intensywną ciemnożółtą lub pomarańczową barwę, która wynika z wysokiej zawartości betakarotenu (z tego powodu czasem mówi się o nim „czerwony olej palmowy”). Wśród pozostałych składników aktywnych, znajdujących się w nierafinowanym oleju, wyróżnia się:

  • witaminę E,
  • witaminę A,
  • witaminę K,
  • skwalen,
  • karotenoidy,
  • koenzym Q10,
  • flawonoidy,
  • kwas mistynowy,
  • kwas palmitynowy,
  • kwas stearynowy.

Olej palmowy, produkowany do użytku w przemyśle spożywczym, jest oczyszczany (rafinowany) oraz uwodorniany (utwardzany). Podczas tych procesów z oleju usuwane są cenne karotenoidy oraz witaminy, produkt traci więc niemalże wszystkie wartości odżywcze. Pod wpływem rafinacji olej zmienia barwę na jasnożółtą. Utwardzanie ma na celu nadanie olejowi stałej konsystencji, która gwarantuje mu dłuższą przydatność do spożycia i tym samym obniża koszty producentów żywności.

Zobacz film i sprawdź dlaczego olej palmowy jest w tak wielu produktach spożywczych:

Zobacz film: Dlaczego olej palmowy jest w tak wielu produktach spożywczych? Źródło: Wiem co jem, wiem co kupuję

Utwardzony olej palmowy – skutki dla zdrowia

W procesie przetwarzania, przebiegającego w wysokiej temperaturze, następują istotne zmiany w budowie komórek tłuszczowych, składających się na olej palmowy. Podczas rafinacji oraz uwodorniania bezpieczne dla zdrowia człowieka kwasy tłuszczowe zostają przekształcone w szkodliwe tłuszcze trans.

Pod wpływem spożycia tłuszczów trans, zmianom mogą ulegać właściwości błon komórkowych w organizmie człowieka – zmniejsza się ich przepuszczalność oraz elastyczność. Co więcej, tłuszcze trans mogą:

  • znacznie zwiększać ryzyko miażdżycy,
  • zwiększać ryzyko chorób serca,
  • zwiększać ryzyko udaru mózgu,
  • wywoływać otyłość brzuszną,
  • podwyższać poziom złego cholesterolu (LDL),
  • obniżać poziom dobrego cholesterolu (HDL),
  • zmniejszać odporność komórek na insulinę, a tym samym sprzyjać wystąpieniu cukrzycy typu 2.

Olej palmowy – rakotwórczy czy nie?

Europejski Urząd do spraw Bezpieczeństwa Żywości określił utwardzony olej palmowy mianem najbardziej rakotwórczego spośród wszystkich olejów roślinnych. Za kancerogenne uznaje się przede wszystkim pochodne glicerolu, które wytwarzane są pod wpływem procesów utwardzania i rafinacji oleju palmowego.

Utwardzony olej palmowy – zastosowanie w przemyśle spożywczym

Utwardzony olej palmowy uznawany jest za najtańszy surowiec tłuszczowy na świecie. W porównaniu: olej palmowy, a kokosowy, ten drugi okazuje się być nawet dziesięciokrotnie droższy. Z tego właśnie powodu olej palmowy jest chętnie wykorzystywany do produkcji żywności – pozwala na minimalizowanie kosztów i zwiększanie zysków. Nie bez znaczenia dla producentów żywności są również właściwości utwardzonego oleju palmowego. Zachowuje on stałą formę nawet w temperaturze pokojowej, dzięki czemu nadaje pożądaną konsystencję rozmaitym produktom, między innymi margarynom, czekoladom, batonom, chipsom czy majonezom.

Utwardzony olej palmowy może być obecny niemalże we wszystkich grupach produktów spożywczych. Z tego względu, osoby, które chcą się go wystrzegać w codziennej diecie, powinny dokładnie analizować etykiety wszystkich kupowanych produktów. Olej palmowy najczęściej występuje na nich pod jedną z następujących nazw:

  • tłuszcz uwodorniony,
  • tłuszcz utwardzony,
  • tłuszcz częściowo utwardzony,
  • tłuszcz roślinny utwardzony,
  • olej roślinny utwardzony.

Olej palmowy nierafinowany – właściwości i zastosowanie

Nieprzetworzony olej palmowy nie tylko nie wykazuje szkodliwości dla zdrowia człowieka, ale może nawet mieć korzystne działanie – pod warunkiem, że jest spożywany na surowo. Duża zawartość przeciwutleniaczy oraz steroli sprawia, że nierafinowany olej palmowy może sprzyjać obniżaniu poziomu złego cholesterolu (LDL) i pozytywnie wpływać na układ sercowo-naczyniowy.

Nierafinowany olej palmowy z powodzeniem można stosować także do pielęgnacji skóry. Zawarte w nim składniki aktywne skutecznie natłuszczają, regenerują i uelastyczniają skórę. Zaleca się stosowanie go w egzemie, przesuszeniu i podrażnieniach. Oleju często używa się do produkcji kosmetyków pielęgnacyjnych, jednak można stosować go również samodzielnie.

Zobacz film: Zdrowe nawyki żywieniowe. Źródło: Dzień Dobry TVN

Bibliografia:

  1. http://www.efsa.europa.eu/en/press/news/160503a
Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
97
5
Polecamy
Olej kokosowy nierafinowany - czy jest zdrowy?
Zastosowanie tłuszczu kokosowego
Olej kokosowy nierafinowany - czy jest zdrowy? Zastosowanie tłuszczu kokosowego Dzień Dobry TVN
Olej z orzeszków ziemnych - właściwości, zastosowanie w kosmetyce i kulinariach
Olej z orzeszków ziemnych - właściwości, zastosowanie w kosmetyce i kulinariach Dzień Dobry TVN
Olej rzepakowy tłoczony na zimno – kalorie, właściwości zastosowanie
Olej rzepakowy tłoczony na zimno – kalorie, właściwości zastosowanie TVN zdrowie
Olej ryżowy – do smażenia, pielęgnacji skóry i olejowania włosów.
Olej ryżowy – do smażenia, pielęgnacji skóry i olejowania włosów. TVN zdrowie
Komentarze (2)
Klaudia
Właśnie dzisiaj chciałam kupić w dużym sklepie "zdrowe" ciastka - pełnoziarniste, z orzechami albo suszonymi owocami. Wszystkie, które sprawdzałam, zawierały olej palmowy albo syrop glukozowo-fruktozowy. Samo zdrowie :/ Takie składy powinny być zakazane! Czy naprawdę nie można zmusić producentów, żeby nie stosowali takich składników? To przecież skandal!
Czytaj całość
Baśka
Trzeba czytać etykiety - olej palmowy jest wszędzie!
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty