Polub nas na Facebooku
Czytasz: Okulista – na czym polega jego praca? Jakie leczy choroby?
menu
Polub nas na Facebooku

Okulista – na czym polega jego praca? Jakie leczy choroby?

okulista

ER Productions Limited/getty images

Lekarz okulista jest specjalistą w zakresie leczenia chorób oka i jego aparatu pomocniczego – powiek, spojówek, narządu łzowego, mięśni zewnętrznych. Zajmuje się również operacyjnym leczeniem niektórych schorzeń i wad refrakcji.

Stereotyp okulisty przepisującego krople i dobierającego okulary już dawno nie jest aktualny. Okuliści posługują się w swojej pracy najnowocześniejszym sprzętem medycznym, który nie tylko umożliwia wykonanie pełnej diagnostyki chorób oka, ale również leczenie ich pod mikroskopem skomplikowanymi metodami.

Kim jest lekarz okulista?

Lekarz okulista ukończył specjalizację w zakresie okulistyki. Zgodnie z obowiązującym do niedawna systemem szkolenia specjalizacja jest dwustopniowa. Po zakończeniu pierwszej części szkolenia i zdaniu egzaminu można było posługiwać się tytułem „lekarz okulista”, a po spełnieniu wymagań programu drugiego stopnia – „specjalista okulista”. Dziś tytuł taki uzyskuje się po zakończeniu jednostopniowego, dłuższego szkolenia według wymagań określonych przez Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

Okulista w swojej pracy współpracuje z innymi wykształconymi pracownikami. Optometrysta ukończył odpowiednie studia magisterskie, ma szeroką wiedzę na temat anatomii, fizjologii oka, optyki wzroku i badania okulistycznego. Specjalizuje się w diagnostyce wad refrakcji i ich korygowaniu. Wspiera również okulistę w leczeniu różnych schorzeń – np. prowadząc ćwiczenia pleoptyczne i ortoptyczne w terapii choroby zezowej.

Optyk, w odróżnieniu od lekarza okulisty i optometrysty, nie diagnozuje pacjenta (wykonuje jedynie proste badania, np. autorefraktometrem). Na podstawie recept dobiera konkretne soczewki okularowe i kontaktowe, obrabia i dopasowuje szkła optyczne do wybranych oprawek.

Wizyta u okulisty

Wizyta u okulisty może zostać zaplanowana po uzyskaniu przez pacjenta skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W trakcie badania zbierany jest wywiad – dotyczący chorób oczu, problemów z widzeniem, przewlekłych lub przebytych schorzeń ogólnych. Okulista wykonuje podstawowe badanie okulistyczne. W ramach niego ocenie podlegają:

  • ostrość wzroku do dali,
  • ostrość wzroku do bliży,
  • przedni odcinek oka (badanie w lampie szczelinowej),
  • dno oka (siatkówka),
  • pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego (najczęściej metodą bezkontaktową).

Badanie często rutynowo uzupełnia się o szczegółową ocenę tarczy nerwu wzrokowego metodą skaningu laserowego oraz o badanie pola widzenia.

Kiedy trzeba udać się do okulisty?

Osoby dorosłe powinny badanie okulistyczne wykonywać regularnie raz do roku. Pozwoli to na wczesne rozpoznanie ewentualnych chorób i wdrożenie leczenia. Mogą też zostać wykryte nierozpoznane wcześniej wady refrakcji. Ludzie szybko adaptują się do swoich ograniczeń i nie łączą pojawiających się bólów głowy czy objawów podrażnienia spojówek z niewielkimi zaburzeniami widzenia.

Wady wzroku i stany zapalne czy ból oczu to typowe, ale nie jedyne powody skierowania do okulisty. Konsultacja tego specjalisty jest niezwykle cenna również w przypadku innych chorób. Pomaga ocenić zaawansowanie nadciśnienia tętniczego czy choroby ośrodkowego układu nerwowego. Okulista często diagnozuje i leczy powikłania cukrzycy, która może doprowadzić nawet do utraty wzroku.

Czytaj takżeBadania wzroku: badanie ostrości wzroku, komputerowe badanie wzroku, badanie ciśnienia wewnątrzgałkowego

Praca okulisty dziecięcego

Okulista dziecięcy zajmuje się diagnostyką wad wzroku i chorób oka u dzieci i niemowląt. Praca ta ma specyficzny charakter, gdyż mali pacjenci nie zawsze zdają sobie sprawę z wagi badania, a zakres ich współpracy bywa bardzo ograniczony. Niekiedy konieczne jest nawet znieczulenie ogólne dziecka.

Specyficzny jest też zakres schorzeń: częstymi rozpoznaniami są np. choroba zezowa, wady refrakcji, wrodzone retinopatie. Leczy się je, w zależności od stanu chorego, metodami zachowawczymi (farmakoterapia, ćwiczenia) albo operacyjnie.

Chirurgia okulistyczna

Jedną z głównych metod terapeutycznych w okulistyce są operacje chirurgiczne. W przypadku chorób siatkówki częstymi procedurami są zabiegi laserowe. W jaskrze wykonuje się podobnym urządzeniem otwarcie kąta przesączania i irydotomię, co redukuje ciśnienie wewnątrzgałkowe. W okulistyce dziecięcej wskazaniem do operacji są: choroba zezowa (poprzez plastykę mięśni poruszających gałką oczną uzyskuje się poprawę jej ustawienia) i zabiegi w tylnym segmencie oka.

Najczęstszym zabiegiem wykonywanym przez chirurga okulistę jest operacja zaćmy – zmętnienia soczewki. Aby zachować prawidłową funkcję oka, w miejsce zmienionej chorobowo soczewki wszczepia się sztuczną o odpowiednio dobranej wartości. Chirurg okulista operuje pod mikroskopem i wykorzystuje różne (np. laserowe, ultradźwiękowe, mechaniczne) narzędzia mikrochirurgiczne. Skalę postępu wiedzy medycznej i technologii obrazuje fakt, że przed trzydziestoma laty do operacji zaćmy niezbędne było nacięcie ściany gałki ocznej na długości 11–12 mm, a dziś jedynie 1,5–2,2 mm.

Bardzo rozwiniętymi dziedzinami zabiegowymi okulistyki są:

  • chirurgia tylnego odcinka oka (witreoretinalna),
  • chirurgia refrakcyjna pozwalająca (głównie metodami laserowymi) usuwać wady wzroku (astygmatyzm, krótkowzroczność, nadwzroczność).

Zobacz film: Jak utrzymać wzrok w dobrej formie?

źródło: cover Video

    Bibliografia:

    1. H.M. Niżankowska, Podstawy okulistyki, Wrocław 2000.
    2. 2. J. Kanski, B. Bowling, Kanski – Okulistyka kliniczna, red. J. Szaflik, Wrocław 2017.
    Czy artykuł okazał się pomocny?
    Tak Nie
    68
    6
    Polecamy
    Zdrowe oczy.
Te badania odpowiedzą, czy twój wzrok potrzebuje korekcji lub  leczenia
    Zdrowe oczy. Te badania odpowiedzą, czy twój wzrok potrzebuje korekcji lub  leczenia TVN zdrowie
    Badanie dna oka – na czym polega, wskazania u dzieci i kobiet w ciąży
    Badanie dna oka – na czym polega, wskazania u dzieci i kobiet w ciąży TVN zdrowie
    Zalecenia i powikłania po operacji zaćmy
    Zalecenia i powikłania po operacji zaćmy Dzień Dobry TVN
    Zespół Ehlersa-Danlosa.
Jakie są objawy i metody leczenia?
    Zespół Ehlersa-Danlosa. Jakie są objawy i metody leczenia? Dzień Dobry TVN
    Komentarze (0)
    Nie przegap
    Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
    Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
    Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
    Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
    Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
    Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
    Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
    Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
    Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
    Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
    Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
    Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty