Polub nas na Facebooku
Czytasz: Odruch Galanta i inne odruchy fizjologiczne u noworodków i niemowląt
menu
Polub nas na Facebooku

Odruch Galanta i inne odruchy fizjologiczne u noworodków i niemowląt

Badania neurologiczne u małego dziecka

Fot: Coral222 / gettyimages.com

Badanie neurologiczne, sprawdzenie odruchów fizjologicznych czy napięcia mięśniowego to konieczne elementy badania neonatologicznego i pediatrycznego noworodków i niemowląt. Zaburzenia napięcia mięśniowego stanowią wskazówkę dla wykrycia zaburzeń w układzie nerwowym.

Odruch Galanta to jeden z fizjologicznych odruchów neurologicznych okresu noworodkowego i wczesnego niemowlęctwa. Zbyt długie utrzymywanie się tego odruchu bądź jego brak świadczą o nieprawidłowościach w zakresie ośrodkowego układu nerwowego (OUN).

Neurologiczne odruchy fizjologiczne

W badaniu neurologicznym noworodka bardzo ważną rolę odgrywa stwierdzenie odruchów fizjologicznych, które powinny zanikać w późniejszym życiu. Zarówno brak odruchu wtedy, kiedy powinien on być obecny, jak i utrzymywanie się odruchu w okresie, kiedy powinien zaniknąć, świadczą o patologii. Do fizjologicznych odruchów noworodka zalicza się:

  • odruch Galanta – drażnienie dziecka po bocznej stronie tułowia prowadzi do zgięcia tułowia dziecka w stronę drażnioną. Odruch ten mija do 4. miesiąca życia;
  • odruch Babkina – jednoczesny ucisk na wewnętrzną stronę dłoni powoduje otwarcie ust. Zanika około 2. miesiąca życia;
  • odruch szukania – drażnienie kącika ust powoduje zwrócenie się głowy dziecka w kierunku bodźca i wysunięcie języka. Wyraźny jest u dzieci urodzonych po 34. tygodniu ciąży, zanika po 3. miesiącu;
  • odruch ssania – podobnie jak poprzedni, wykształcony jest prawidłowo dopiero u noworodków urodzonych po 34. tygodniu ciąży i zanika około 3. miesiąca. Polega na tym, że dziecka zaczyna ssać palec, który wsuwa mu się do ust;
  • chód automatyczny – noworodek podtrzymywany pod pachami w pozycji pionowej i opierający się stopami o podłoże wykonuje kroki. Zanika po 2. miesiącu;
  • odruch toniczny szyjny symetryczny – przygięcie głowy dziecka do klatki piersiowej, a następnie odgięcie po 30 sekundach powoduje zgięcie ramion i wyprostowanie nóg. Dalej następuje zgięcie nóg, a wyprost rąk. Utrzymuje się do 4. lub nawet 6. miesiąca życia;
  • odruch asymetryczny toniczny szyjny – obrócenie głowy w bok powoduje wyprostowanie ręki, w którą zwrócona jest twarz dziecka. Wygląda ono jak przygotowane do szermierki. Odruch zanika około 6. miesiąca życia;
  • odruch Moro – to nie tyle odruch, co reakcja obronna organizmu. Powstaje na gwałtowny hałas czy wstrząs. Początkowo noworodek odwodzi i prostuje kończyny, następnie zgina je i przywodzi do tułowia. Zanika około 5.–6. miesiąca życia.

Badanie neurologiczne noworodka

Badanie neurologiczne noworodka obejmuje wywiad z matką dziecka, obserwację i badanie przedmiotowe. W przeciwieństwie do innych grup wiekowych, w postawieniu odpowiedniego rozpoznania kluczową rolę odgrywa nie tyle zasadnicze badanie neurologiczne, co obserwacja noworodka. Ocenia się przede wszystkim stan świadomości dziecka. Obejmuje to ruchy kończyn, płacz i otwieranie oczu. Mierzy się dziecku obwód głowy, bada nerwy czaszkowe, czucie, funkcje ruchowe, odruchy fizjologiczne, a także układ autonomiczny (czynność jelit, oddech i rytm serca). Obserwacja dziecka obejmuje również poszukiwanie wad wrodzonych widocznych gołym okiem, wszelkich zniekształceń.

Napięcie mięśniowe u noworodka

Napięcie mięśniowe u noworodka oceniane jest już bezpośrednio po porodzie, ponieważ jest to jeden z elementów podstawowej punktacji Apgar po urodzeniu dziecka. Jest to skala 10-punktowa. O dobrym stanie dziecka świadczy co najmniej 8 przyznanych punktów. Jak za każdą z 5 cech, za napięcie mięśniowe przyznaje się 0–2 punkty. Żadnego punktu nie dostaje dziecko wiotkie. Przy jedynie lekko obniżonym napięciu mięśniowym przyznaje się 1 punkt. Stan prawidłowy zasługuje na 2 punkty. Badanie napięcia mięśniowego u dziecka to również ważny element późniejszych kontroli. U noworodków urodzonych przedwcześnie napięcie mięśniowe jest zazwyczaj obniżone. Dlatego też stanowi jeden z parametrów dojrzałości dziecka. Donoszony noworodek powinien przyjmować postawę „na żabkę”, czyli z przygiętymi kończynami górnymi i dolnymi. Jednym z testów pozwalających na ocenę napięcia jest podciągnięcie dziecka za ręce. Powinno ono utrzymać położenie głowy w osi tułowia lub głowa tylko nieznacznie powinna opadać w tył. Zbyt duże napięcie mięśniowe wyczuwa się poprzez stwierdzenie oporu podczas biernego poruszania kończynami.

Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o układzie nerwowym

Zobacz film: Budowa i funkcje układu nerwowego. Źródło: 36,6.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
3
0
Polecamy
Czym są odruchy noworodka?
Na czym polega odruch Moro, Babińskiego i ATOS?
Czym są odruchy noworodka? Na czym polega odruch Moro, Babińskiego i ATOS? TVN zdrowie
Jak nosić noworodka, żeby nie zrobić mu krzywdy?
Jak nosić noworodka, żeby nie zrobić mu krzywdy? Dzień Dobry TVN
Wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe u niemowląt
Wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe u niemowląt TVN zdrowie
Pierwszy rok życia dziecka jest dla rodziców najtrudniejszy!
Pierwszy rok życia dziecka jest dla rodziców najtrudniejszy! Dzień Dobry TVN
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty