Polub nas na Facebooku
Czytasz: Odruch Galanta i inne odruchy fizjologiczne u noworodków i niemowląt
menu
Polub nas na Facebooku

Odruch Galanta i inne odruchy fizjologiczne u noworodków i niemowląt

Badania neurologiczne u małego dziecka

Fot: Coral222 / gettyimages.com

Badanie neurologiczne, sprawdzenie odruchów fizjologicznych czy napięcia mięśniowego to konieczne elementy badania neonatologicznego i pediatrycznego noworodków i niemowląt. Zaburzenia napięcia mięśniowego stanowią wskazówkę dla wykrycia zaburzeń w układzie nerwowym.

Odruch Galanta to jeden z fizjologicznych odruchów neurologicznych okresu noworodkowego i wczesnego niemowlęctwa. Zbyt długie utrzymywanie się tego odruchu bądź jego brak świadczą o nieprawidłowościach w zakresie ośrodkowego układu nerwowego (OUN).

Neurologiczne odruchy fizjologiczne

W badaniu neurologicznym noworodka bardzo ważną rolę odgrywa stwierdzenie odruchów fizjologicznych, które powinny zanikać w późniejszym życiu. Zarówno brak odruchu wtedy, kiedy powinien on być obecny, jak i utrzymywanie się odruchu w okresie, kiedy powinien zaniknąć, świadczą o patologii. Do fizjologicznych odruchów noworodka zalicza się:

  • odruch Galanta – drażnienie dziecka po bocznej stronie tułowia prowadzi do zgięcia tułowia dziecka w stronę drażnioną. Odruch ten mija do 4. miesiąca życia;
  • odruch Babkina – jednoczesny ucisk na wewnętrzną stronę dłoni powoduje otwarcie ust. Zanika około 2. miesiąca życia;
  • odruch szukania – drażnienie kącika ust powoduje zwrócenie się głowy dziecka w kierunku bodźca i wysunięcie języka. Wyraźny jest u dzieci urodzonych po 34. tygodniu ciąży, zanika po 3. miesiącu;
  • odruch ssania – podobnie jak poprzedni, wykształcony jest prawidłowo dopiero u noworodków urodzonych po 34. tygodniu ciąży i zanika około 3. miesiąca. Polega na tym, że dziecka zaczyna ssać palec, który wsuwa mu się do ust;
  • chód automatyczny – noworodek podtrzymywany pod pachami w pozycji pionowej i opierający się stopami o podłoże wykonuje kroki. Zanika po 2. miesiącu;
  • odruch toniczny szyjny symetryczny – przygięcie głowy dziecka do klatki piersiowej, a następnie odgięcie po 30 sekundach powoduje zgięcie ramion i wyprostowanie nóg. Dalej następuje zgięcie nóg, a wyprost rąk. Utrzymuje się do 4. lub nawet 6. miesiąca życia;
  • odruch asymetryczny toniczny szyjny – obrócenie głowy w bok powoduje wyprostowanie ręki, w którą zwrócona jest twarz dziecka. Wygląda ono jak przygotowane do szermierki. Odruch zanika około 6. miesiąca życia;
  • odruch Moro – to nie tyle odruch, co reakcja obronna organizmu. Powstaje na gwałtowny hałas czy wstrząs. Początkowo noworodek odwodzi i prostuje kończyny, następnie zgina je i przywodzi do tułowia. Zanika około 5.–6. miesiąca życia.

Badanie neurologiczne noworodka

Badanie neurologiczne noworodka obejmuje wywiad z matką dziecka, obserwację i badanie przedmiotowe. W przeciwieństwie do innych grup wiekowych, w postawieniu odpowiedniego rozpoznania kluczową rolę odgrywa nie tyle zasadnicze badanie neurologiczne, co obserwacja noworodka. Ocenia się przede wszystkim stan świadomości dziecka. Obejmuje to ruchy kończyn, płacz i otwieranie oczu. Mierzy się dziecku obwód głowy, bada nerwy czaszkowe, czucie, funkcje ruchowe, odruchy fizjologiczne, a także układ autonomiczny (czynność jelit, oddech i rytm serca). Obserwacja dziecka obejmuje również poszukiwanie wad wrodzonych widocznych gołym okiem, wszelkich zniekształceń.

Napięcie mięśniowe u noworodka

Napięcie mięśniowe u noworodka oceniane jest już bezpośrednio po porodzie, ponieważ jest to jeden z elementów podstawowej punktacji Apgar po urodzeniu dziecka. Jest to skala 10-punktowa. O dobrym stanie dziecka świadczy co najmniej 8 przyznanych punktów. Jak za każdą z 5 cech, za napięcie mięśniowe przyznaje się 0–2 punkty. Żadnego punktu nie dostaje dziecko wiotkie. Przy jedynie lekko obniżonym napięciu mięśniowym przyznaje się 1 punkt. Stan prawidłowy zasługuje na 2 punkty. Badanie napięcia mięśniowego u dziecka to również ważny element późniejszych kontroli. U noworodków urodzonych przedwcześnie napięcie mięśniowe jest zazwyczaj obniżone. Dlatego też stanowi jeden z parametrów dojrzałości dziecka. Donoszony noworodek powinien przyjmować postawę „na żabkę”, czyli z przygiętymi kończynami górnymi i dolnymi. Jednym z testów pozwalających na ocenę napięcia jest podciągnięcie dziecka za ręce. Powinno ono utrzymać położenie głowy w osi tułowia lub głowa tylko nieznacznie powinna opadać w tył. Zbyt duże napięcie mięśniowe wyczuwa się poprzez stwierdzenie oporu podczas biernego poruszania kończynami.

Zobacz film i dowiedz się wszystkiego o układzie nerwowym

Zobacz film: Budowa i funkcje układu nerwowego. Źródło: 36,6.

Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
3
0
Polecamy
Czym są odruchy noworodka?
Na czym polega odruch Moro, Babińskiego i ATOS?
Czym są odruchy noworodka? Na czym polega odruch Moro, Babińskiego i ATOS? TVN zdrowie
Jak nosić noworodka, żeby nie zrobić mu krzywdy?
Jak nosić noworodka, żeby nie zrobić mu krzywdy? Dzień Dobry TVN
Pierwszy rok życia dziecka jest dla rodziców najtrudniejszy!
Pierwszy rok życia dziecka jest dla rodziców najtrudniejszy! Dzień Dobry TVN
Wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe u niemowląt
Wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe u niemowląt TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty