Polub nas na Facebooku
Czytasz: Mizofobia – przyczyny, objawy, leczenie
menu
Polub nas na Facebooku

Mizofobia – przyczyny, objawy, leczenie

mycie rąk

Fot. Hero Images / Getty Images

Mizofobia (inaczej – germofobia) to zaburzenie nerwicowe, którego zasadniczym objawem jest przesadna, nieadekwatna do realnego zagrożenia, ale niemożliwa do opanowania obawa przed zabrudzeniem. Mianem tym określa się także lęk przed zarazkami, zakażeniem (mikrofobia, bakteriofobia).

Mizofobia to fobia specyficzna, z właściwym tego rodzaju schorzeniom zespołem przyczyn i objawów. Charakterystyczne jest dla niej współwystępowanie zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, a konkretnie nerwicy natręctw. Polega ona na nieustannym powtarzaniu – pod wpływem wewnętrznego przymusu – czynności czyszczenia przedmiotów czy mycia rąk. Ze względu na to, że łatwo zracjonalizować taką potrzebę, germofobia jest wyjątkowo uciążliwą dla chorego przypadłością, często uniemożliwiającą mu normalne funkcjonowanie.

Mizofobia – przyczyny

W otoczeniu niewątpliwie jest wiele brudu, który jest nośnikiem szkodliwych dla zdrowia drobnoustrojów. Znajdują się na sprzętach w miejscach publicznych (klamkach u drzwi, uchwytach w tramwaju, wózkach sklepowych, ławkach w parku) i w powietrzu, przenoszą się na odzieży czy butach. System immunologiczny człowieka zazwyczaj doskonale radzi sobie z takimi zagrożeniami. Dotyczy to nawet niemowląt, którym matki niekiedy usiłują stworzyć sterylne warunki. W przypadku zdrowego organizmu skutkuje to najczęściej tym, że nie nabywa on naturalnej odporności. Dzieci chronione przed zarazkami częściej zapadają na różnego rodzaju infekcje, cierpią na alergie. Unikanie brudu i zakażeń jest w pewnym stopniu postępowaniem racjonalnym, ale przesada w tej kwestii nie jest ani konieczna, ani wskazana. Znajdujące się w otoczeniu bakterie na pewno nie stanowią zagrożenia, które powinno stać się powodem nieustannego lęku o własne zdrowie.

Osoby cierpiące na mizofobię doświadczają lęku z przyczyn biologicznych i psychospołecznych. Mogą kształtować go czynniki dziedziczne i neurochemiczne. Ryzyko choroby wzrasta, jeśli przypadki fobii występują wśród najbliższych krewnych mizofobika. U osób z takim zaburzeniem stwierdza się często zaburzenia równowagi neuroprzekaźników. Germofobia bywa też związana z urazami mózgu czy nadaktywnością ciała migdałowatego (struktury mózgu związanej z odczuwaniem emocji). Lęk przed zarazkami i brudem może także utrwalić się na skutek silnych przeżyć z okresu dzieciństwa i dojrzewania. Bywa wynikiem traumatycznego doznania związanego z zakażeniem, chorobą. Może też stanowić formę przeniesienia emocji dotyczących doświadczeń, których mizofobik nawet nie pamięta lub nie identyfikuje ze swoimi problemami – np. molestowania seksualnego.

Objawy germofobii

Fobia brudu przejawia się przede wszystkim chorobliwym unikaniem sytuacji, w których może dojść do zabrudzenia lub zanieczyszczenia, a także obsesyjnymi działaniami służącymi usunięciu konsekwencji takich wypadków. Mizofobik żyje z nieustanną myślą o czyhających na niego zarazkach. Czuje się niekomfortowo w miejscach, których nie uznaje za dostatecznie czyste i w miarę możliwości stara się w nich nie przebywać. Kiedy jest do tego zmuszony, zachowuje przesadne środki ostrożności (np. w miejscach publicznych dotyka klamek i poręczy wyłącznie przez jednorazową chusteczkę). Nadmiernie dba o higienę ciała, kompulsywnie myjąc ręce, biorąc prysznic kilkukrotnie w ciągu dnia. Wszystkie ubrania pierze po jednorazowym użyciu, często natychmiast po powrocie z miejsca, w którym mogło dojść do „skażenia”.

Z mizofobią wiążą się także typowe dla tego typu zaburzeń objawy wegetatywne. W okolicznościach, które wywołują wyjątkowo silne poczucie zagrożenia, u chorego mogą: wystąpić: kołatanie serca, ucisk w klatce piersiowej, wzrost ciśnienia tętniczego, wzmożona potliwość, przyspieszony oddech, duszność, suchość w ustach, nudności, zaburzenia równowagi, zawroty głowy, drżenie kończyn lub uczucie ich paraliżu.

Mizofobik często unika ekspozycji na brud w wyniku lęku antycypacyjnego – z obawy przed somatyczną, nieprzyjemną reakcją ciała na źródło stresu. Takie postępowanie dodatkowo utrwala, i tak już wysoki i utrudniający normalne funkcjonowanie, poziom lęku.

Konsekwencjami germofobii mogą być wycofanie z życia społecznego, trudność w wykonywaniu pracy zawodowej. Choroba jest także przyczyną wstydu i zakłopotania własnym zachowaniem, z którego irracjonalności mizofobik zwykle zdaje sobie sprawę. Permanentny stres prowadzi do anhedonii, depresji, zaburzeń snu, dolegliwości bólowych.

Zobacz film: Leczenie depresji. Źródło: Dzień Dobry TVN

Jak leczyć mizofobię?

Za najskuteczniejszy sposób leczenia fobii uznaje się terapię poznawczo-behawioralną, której celem nie jest dotarcie do przyczyn choroby, lecz zamiana dysfunkcyjnych reakcji lękowych na prawidłowe schematy myślenia i działania. W przypadku fobii specyficznych, jaką jest mizofobia, często stosowaną metodą jest desensytyzacja, czyli odwrażliwianie. Polega ona na stopniowym przełamywaniu lęku chorego poprzez narażanie go na bodźce lękowe w kontrolowanych warunkach terapii. Innym sposobem leczenia w nurcie poznawczo-behawioralnym jest terapia implozywna – gwałtowna ekspozycja na źródło fobii. Sytuacja jest obiektywnie bezpieczna, ale chory przeżywa maksymalny poziom lęku i nie może się z niej „wydostać”, dopóki jego emocje nie zaczną opadać. Kilka tego rodzaju sesji zwykle redukuje strach w codziennych okolicznościach.

Kompleksowe leczenie germofobii, zwłaszcza jej nasilonych przypadków, często obejmuje również farmakoterapię. Stosuje się wówczas leki antydepresyjne i przeciwlękowe. Objawy wegetatywne mizofobii można redukować lekami z grupy beta-blokerów.

Zobacz film: Objawy nerwicy natręctw. Źródło: Dzień Dobry TVN


Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
28
3
Polecamy
Ablutofobia – przyczyny, objawy i leczenie strachu przed kąpielą
Ablutofobia – przyczyny, objawy i leczenie strachu przed kąpielą TVN zdrowie
Zaburzenia lękowe - wirus samotności i wyobcowania
Zaburzenia lękowe - wirus samotności i wyobcowania Dzień Dobry TVN
Nerwica lękowa – jakie są jej przyczyny, objawy i jak się ją leczy?
Nerwica lękowa – jakie są jej przyczyny, objawy i jak się ją leczy? Dzień Dobry TVN
Agorafobia – lęk przed przestrzenią.
Przyczyny, objawy i leczenie
Agorafobia – lęk przed przestrzenią. Przyczyny, objawy i leczenie TVN zdrowie
Komentarze (0)
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty