Polub nas na Facebooku
Czytasz: Melatonina – hormon snu. Stosowanie melatoniny na sen u dzieci i dorosłych
menu
Polub nas na Facebooku

Melatonina – hormon snu. Stosowanie melatoniny na sen u dzieci i dorosłych

NAN

Fot.: leszekglasner / stock.adobe.com

Melatonina jest hormonem produkowanym przez szyszynkę. Reguluje dobowy rytm czuwania i snu. Można ją stosować u osób, które mają problemy ze snem, także te wywołane zmianą stref czasowych.

Melatonina została odkryta w 1958 r. Od tej pory trwają badania nad jej wpływem na działanie organizmu człowieka. Najnowsze badania informują o tym, że może być pomocna m.in. w leczeniu choroby Alzheimera.

Z filmu dowiecie się, jak spać, żeby się wyspać:

Zobacz film: Higiena snu: jak dobrze i łatwo zasypiać? Źródło: Stylowy Magazyn

Czym jest melatonina?

Melatonina to 5-metoksy-N-acetylotryptamina, organiczny związek wpływający na działanie zegara biologicznego u wszystkich ssaków. Ten hormon jest wytwarzany przez szyszynkę. Jego biosynteza zachodzi w niewielkiej części także w siatkówce oka i nabłonku przewodu pokarmowego. W tym ostatnim miejscu odpowiada za spowolnienie procesu trawienia. Na syntezę melatoniny wpływa światło słoneczne. Informację o ilości światła odbierają komórki zwojowe znajdujące się w siatkówce oka. Przekazują ją szlakiem neuronalnym do komórek szyszynki – pinealocytów.

 Poziom melatoniny w organizmie zmienia się w zależności od pory dnia. W dzień osiąga 10 pg/ml, natomiast w nocy sięga 125 pg/ml. Dobowy rytm związany z produkcją melatoniny pojawia się u zdrowych niemowląt w przedziale między 5. a 12. tygodniem życia. U wcześniaków hormon jest wytwarzany zdecydowanie później. Jego największa ilość występuje u dzieci w wieku od 4 do 7 lat. Po przekroczeniu 7 lat stężenie melatoniny w organizmie spada. Dzieje się tak, ponieważ starzeniu się organizmu towarzyszy zwapnienie szyszynki, a tym samym zmniejszenie ilości produkowanej melatoniny. Może to powodować zaburzenia snu, częste u osób starszych.

Jak wybrać wygodny materac do spania? Zobaczcie na filmie:

Zobacz film: Jak wybrać dobry materac? Źródło: W dobrym stylu.

Pojawiają się one już w średnim wieku. Kłopoty ze snem można zaobserwować także w przypadku podjęcia pracy zmianowej bądź przy nagłej zmianie stref czasowych. Osoby niewidome mają zaburzony rytm melatoniny w stosunku do osób widzących. Jest on przesunięty w pewien sposób bądź dłuższy od standardowego, 24-godzinnego rytmu wydzielania hormonu. 

Produkcja melatoniny jest związana nie tylko ze snem. Ze względu na działanie antyoksydacyjne hormon korzystnie wpływa na proces starzenia się organizmu. Zapobiega gromadzeniu się w komórkach reaktywnych form tlenu. To właśnie one są odpowiedzialne za uszkodzenie białek i DNA oraz dezintegrację błony komórkowej. Tzw. hormon snu ma też wpływ na niszczenie wolnych rodników. Działanie antyoksydacyjne melatoniny wpływa też na jej kolejną funkcję – zapobieganie rozwojowi nowotworów. Badania w tym kierunku są prowadzone już od lat 70. XX wieku. Wykazały m.in. zahamowanie podziału komórek nowotworowych przez opisywany hormon. Z kolei w latach 90. odkryto wpływ niedoboru melatoniny na rozwój chorób neurodegeneracyjnych, do których należy m.in. choroba Alzheimera. Pacjenci cierpiący na to schorzenie mają nawet pięć razy niższy poziom hormonu snu w płynie mózgowo-rdzeniowym niż osoby zdrowe.

Melatonina na sen

Melatonina w postaci syntetycznej jest dostępna bez recepty. Stosuje się ją zazwyczaj w leczeniu zaburzeń snu. Ma za zadanie regulację rytmu dobowego. Za pomocą przyjmowania tego suplementu diety można przyspieszyć bądź opóźnić fazy rytmu biologicznego. Jest to zależne od dawki, która zwykle wynosi od 0,3 do 10 mg jak też od pory podawania leku. Można ją kupić w tabletkach. Dostępna jest też melatonina w płynie. Należy ją przyjmować doustnie w dawkach zależnych od tego, w jaki sposób ma działać. 

W zaburzeniach snu związanych z zaburzeniami rytmu snu i czuwania, np. na skutek pracy zmianowej, zaleca się przyjmowanie 1-3 tabletek 1 mg, 1-2 tabletek 3 mg lub 1 tabletki 5 mg dziennie. Powinno się je popijać szklanką wody i zażywać na 1 godzinę przed pójściem spać. U osób, które obawiają się lub cierpią na zaburzenia snu w związku ze zmianą stref czasowych, podawanie melatoniny należy zacząć 2 dni przed planowanym wylotem na wschód, w takich dawkach jak w przypadku zmian rytmu dobowego (wspomnianych powyżej).

Do czego może doprowadzić niedobór snu? Zobacz film i poznaj zdanie eksperta

Zobacz film: Jak niedobór snu wpływa na nasze zdrowie? Źródło: Dzień Dobry TVN.

Następnie trzeba kontynuować przyjmowanie leku przez 4 dni po przybyciu na miejsce w takiej samej dawce. Preparat powinien być zażywany na godzinę przed snem. Z kolei w przypadku wylotu na zachód dawka jest identyczna, zmienia się jedynie czas podawania. Wystarczy zażywać melatoninę przez 4 dni po przylocie. Z kolei u osób niewidomych mających zaburzony dobowy rytm snu i czuwania stosuje się identyczną dawkę w okolicach godziny 21:00-22:00. Preparat nie jest wskazany do stosowania u dzieci, ale można go podawać wg wskazań lekarskich. U młodych pacjentów z ADHD i autyzmem, które często mają problemy ze snem, nawet małe dawki wykazują wysoką skuteczność. Ważne, by leku nie przyjmowały kobiety w ciąży. Nie można go też zażywać po wypiciu alkoholu.

Melatonina – skutki uboczne

Melatonina, jak każdy lek, ma skutki uboczne. Należą do nich: zmęczenie, obniżenie temperatury ciała, i bóle głowy. Mogą też wystąpić stany splątania, tachykardia, pokrzywka, świąd, a przy przedłużonym stosowaniu nawet objawy typu ginekomastia. Natomiast u dzieci chorych na padaczkę lub mających uszkodzony ośrodkowy układ nerwowy częstotliwość napadów padaczkowych może ulec zwiększeniu.

Czy sen jest cenny? Zobaczcie na filmie:

Zobacz film: Jak cenny jest sen? Źródło: Stylowy Magazyn





Czy artykuł okazał się pomocny?
Tak Nie
29
5
Polecamy
Melatonina - hormon nocy.
Jakie ma działanie i jak ją dawkować?
Melatonina - hormon nocy. Jakie ma działanie i jak ją dawkować? TVN zdrowie
Serotonina - hormon szczęścia.
Co to jest i czym grozi jej niedobór?
Serotonina - hormon szczęścia. Co to jest i czym grozi jej niedobór? Dzień Dobry TVN
Ile można nie spać?
Czy sen ma ważny wpływ na nasze zdrowie?
Ile można nie spać? Czy sen ma ważny wpływ na nasze zdrowie? Dzień Dobry TVN
Zdrowy sen – zasady higieny snu i jego wpływ na zdrowie
Zdrowy sen – zasady higieny snu i jego wpływ na zdrowie TVN zdrowie
Komentarze (1)
Hehehe
Melatonina jest produkowana przez szyszynkę a nie przysadkę.
Czytaj całość
Nie przegap
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dietetyczka radzi: Dieta ketogeniczna - plan, efekty, przepisy i skutki uboczne
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Dieta niskowęglowodanowa, czyli skuteczna redukcja tkanki tłuszczowej. Na czym polega dieta niskowęglowodanowa – zasady i efekty jej stosowania. Przykładowy dzienny jadłospis
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Co oznacza i do czego prowadzi zanik kory mózgowej? Przyczyny i objawy schorzenia
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Kiedy i co można jeść po gastroskopii? Zalecenia po badaniu
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Strofantyna – gdzie kupić zapomniany lek nasercowy?
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty
Dieta paleo - przykładowy jadłospis, przepisy, zasady i efekty