Kwas szikimowy swoją nazwę zawdzięcza roślinie, w której występuje w warunkach naturalnych. Shikimi to japońska nazwa anyżku gwiaździstego – przyprawy, która została doceniona również przez medycynę naturalną i przemysł kosmetyczny.
Kwas szikimowy – działanie
Do niedawna kwas szikimowy wykorzystywany był głównie przez przemysł farmaceutyczny jako półprodukt niezbędny do uzyskania związków przeciwwirusowych, łagodny środek przeciwbólowy i przeciwzapalny, a także aktywator biosyntezy witaminy A.
Obecnie jest również używany jako środek przeciwłupieżowy i złuszczający. Kosmetyki na jego bazie cieszą się coraz większą popularnością przy pielęgnacji cery problematycznej. Jego właściwości złuszczające są znacznie lepsze niż często używanego w zabiegach kwasu glikolowego. Porównuje się, że preparat 5% kwasu szikimowego posiada takie same właściwości jak 50% roztwór glikolowy. Z kolei w stężeniu 1% wykazuje działanie dezodoryzujące. Jest wskazany dla cery skłonnej do trądziku ze względu na działanie antybakteryjne (hamuje rozwój bakterii odpowiedzialnych za zmiany zapalne) oraz dla osób ze skórą suchą, gdyż ma właściwości wiązania wody w naskórku i zapobiega jej utracie.
Kwas szikimowy na przebarwienia
Kwas szikimowy jest dodatkiem do kosmetyków stosowanych na przebarwienia, głównie do punktowego serum depigmentacyjnego. Jego obecność w produkcie wspomaga złuszczenie naskórka w miejscu przebarwienia, co prowadzi do wygładzenia skóry, przyspiesza jej regenerację i wyrównuje koloryt. Podczas prowadzeniu kuracji rozjaśniającej należy pamiętać o ochronie przed promieniami słonecznymi. Substancja należy do grupy łagodnych kwasów, które nie powodują skutków ubocznych w postaci zaczerwienienia, nadmiernej suchości skóry i podrażnień. Ponadto jej zaletą jest to, że bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie, przez co wiele kosmetyków można samodzielnie przygotować w domu.
Kwas szikimowy w kosmetyce
Efekty stosowania produktów na bazie kwasu szikimowego w kosmetyce to:
- silne działanie antybakteryjne i przeciwtrądzikowe,
- odblokowanie gruczołów łojowych,
- zmniejszenie warstwy rogowej naskórka,
- wzrost nawilżenia skóry, zwiększenie jej elastyczności i ujędrnienie,
- regeneracja skóry po uszkodzeniach, które są skutkiem nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne,
- depigmentacja,
- właściwości dezodoryzujące.
Dodatkowo związek chemiczny można kupić w postaci proszku, który stosuje się do domowej produkcji kosmetyków. Najpopularniejsze i najprostsze do zrobienia są toniki, ale niektórzy produkują też własne kremy, emulsje i maseczki. Zakupiony beżowy proszek należy rozpuścić w wodzie, aby otrzymać pożądane stężenie. W przypadku toniku jest to 5%, serum – 15%, kremu – 8% i dezodorantu – 1%. Po rozpuszczeniu kwas nie ma zachęcającego koloru – roztwór ma barwę żółto-brązową, ale jego zapach jest bardzo delikatny i nie podrażnia co wrażliwszych osób.
Tonik można przygotować na bazie demineralizowanej wody, aloesu, pantenolu oraz mleczanu sodu. Do kwasu szikimowego można dodać też odrobinę kwasu hialuronowego, co zwiększy działanie nawilżające roztworu do przemywania twarzy. Przed pierwszym użyciem należy wypróbować działanie kosmetyku na mniejszym fragmencie skóry. Zaleca się stosowanie produktów z kwasem raz dziennie, przy czym konieczne jest przyzwyczajanie skóry, stąd najlepiej rozpocząć od toniku. Krem z wyższym stężeniu kwasu dobrze wprowadzić do kuracji, jeśli pierwszy kosmetyk nie będzie powodował podrażnień.
Osoby, które nie potrafią samodzielnie przygotować preparatu, mogą zaopatrzyć się w gotowe produkty, które są dostępne w drogeriach i aptekach. Obecnie coraz więcej firm ma w swojej ofercie pełne kuracje powstałe na bazie tej substancji.
Usługa dostępna jest także w większości gabinetów kosmetycznych. Dodatkowo w ofercie niektórych znajduje się peeling 45% kwasem szikimowym z dodatkiem kwasów: laktobionowego i mlekowego. Nie zaleca się wytwarzania kosmetyków o tak dużym stężeniu substancji czynnej w domowych warunkach. Peeling jest dedykowany szczególnie dla cery dojrzałej, po 25 roku życia. Najlepsze efekty uzyskuje się po przeprowadzeniu pełnej serii zabiegów – 3 do 6 wizyt w odstępach około 10 dni. Najlepiej kurację odbywać dwa razy do roku – wczesną wiosną i późną jesienią, przez wzgląd na zmniejszone w tym czasie działanie promieni słonecznych.
Kwas szikimowy – przeciwwskazania
Oczywiście nie zawsze można bezpiecznie korzystać z kosmetyków o silnym działaniu złuszczającym. Przeciwwskazaniem do stosowania tego typu substancji są wszelkie reakcje alergiczne na kwasy, a ponadto aktywne infekcje wirusowe i bakteryjne (wyprysk, łuszczyca, AZS), a także przebyte w ostatnim czasie zabiegi chirurgiczne i operacje, po których pozostały świeże blizny. Kwasu nie wolno stosować po terapii tzw. światło leczniczej, w ciąży i podczas laktacji. Przeciwwskazaniem jest leczenie retinoidami oraz stosowanie antybiotyków i dużych dawek witaminy A. Należy unikać tego typu kosmetyków i zabiegów również przy trądziku ropowiczym i bezpośrednio po depilacji.
